استدلال حیرت انگیز شهرام همایون! (بخش دوم) +فیلم

در بحث توسل به اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) چند نکته بسیار مهم است.

1- آیا عزاداری و توسل یکی هستند؟

ج- خیر، عزاداری یعنی همان کاری که هر کس برای عزیز از دست رفته اش انجام می دهد و غم ومصیبت خود را به این طریق ابراز می کند.

توسل هم یعنی استعانت ویاری طلبیدن از یک شخص و به اصطلاح کمک خواستن برای رسیدن به حاجتی یا رفع مشکلی.

گاهی اوقات این دو امر جداگانه انجام می شوند و گاهی هم ممزوج با هم. البته در مراسم های عزاداری برای اهل بیت معمولا این دو با هم انجام می شوند. یعنی ابتدا عزاداری صورت می گیرد و در جاهایی از مجلس که دل ها رقیق شده و عنایات معنوی به اوج رسیده است، حاجات خود و دیگران را هم مد نظر قرار داده و برای رسیدن به آن به اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) متوسل می شویم.

بنابراین استدلال این شخص دین ستیز و ضدانقلاب که همه را به کیش کفر خود می پندارد، درست نیست. به چه دلیل و چه استدلالی و با چه مدرک و دلیلی ایشان از قلوب مردم خبر می دهند؟ شاید علم غیب دارند؟!!

2-در توسل چه حاجاتی را بخواهیم؟

ج- در کلمات اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) ذکر شده است که فرموده اند حتی نمک سفره تان را هم از ما بخواهید.

این بدان معناست که هر حاجتی -اگر شرعی باشد- خواستن آن از اهل بیت بیجا و اشتباه نیست. اشکالی ندارد که انسان حاجات دنیوی را هم از آنان بخواهد. البته ما در توسل دست آنان را برای برآوردن حاجات باز می دانیم ولی این برآوردن را به اذن خداوند می دانیم؛ اگر کسی برای آنان در برآوردن حاجات در مقابل خداوند متعال استقلال قائل باشد و آنان را مستغنی از نیاز به خداوند بداند، این کفر است.

اما اینکه در توسل چه چیز بخواهیم را خداوند به طور کلی در آیه 200 سوره بقره می فرماید: (فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَقٍ) ازمردم کسانی هستند که می گویند: خدایا در دنیا به ما حسنه عطا کن  و در آخرت برای آنان هیچ بهره ای نیست.

ودر ادامه می فرماید: (وِمِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) واز مردم کسانی هستند که می گویند: خدایا در دنیا و آخرت به ما حسنه عطا کن و ما را ازعذاب آخرت حفظ بفرما.

نه تنها در آیات قرآن بلکه در ادعیه و کلمات معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) به بهترین نحو آموزش داده شده است که چگونه حاجت بخواهیم و چه حاجاتی بخواهیم که به نفع هم دنیا وهم آخرت ما باشد.

3- چه کنیم که حاجاتمان برآورده شود و توسلاتمان نتیجه دلخواه را بدهد؟

ج- اما مهمترین سؤال و شبهه ای که امروزه بیشتر شنیده می شود و معمولا هم از کاستی ها و مشکلات در زندگی نشأت می گیرد، مبحث برآورده شدن حاجات است. بحث توسل، دعا و استجابت دعا در میان متکلمین از مباحث مهم و دقیق می باشد.

البته "شهرام همایون" انسان دقیق و عمیقی نیست و ما این مبحث را از باب رفع شبهات احتمالی کاربران محترم مطرح می کنیم.

در مورد راه های استجابت، مطالب زیادی در قرآن و روایات بیان شده است. از جمله آن ها مطالبی که در باب دعا در کتاب اصول کافی آمده است. کاربران می توانند مراجعه کنند. اما در اینجا چند مطلب عرض می شود.

اولا ما در هیچ یک از کلمات قرآن و اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) کلامی مبنی بر این که اگر به این صورت توسل ودعا کنید و این شرایط را رعایت کنید خداوند حاجت شما را به همان صورت که درخواست کردید می دهد یا مشکل شما را قطعی برطرف می کند.

آنچه که بیان شده است بحث استجابت است.

راه های مختلف و اعمال و اذکار زیادی برای استجابت دعا بیان شده است. اعمال مجرب بسیاری از زبان اولیاء خدا برای نتیجه گرفتن از توسل و دعا بیان شده است. مقدمات آن مثل اینکه کسی که اهل فلان گناه باشد، یا کسی که مال حرام و یا ربا در شکمش باشد وموارد بسیار دیگری که باعث برآورده نشدن حاجت می شود در روایات بیان شده است.

شب های خاصی در سال مثل شب قدر، شب عرفه و غیره، مکان های خاصی مثل حرم اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) و یا عرفات و منی و یا به طور مثال لحظه ای که چشم انسان به خانه کعبه می افتد و مجالس توسل به اهل بیت و همه و همه در استجابت دعا مؤثرند.

حال اگر انسان همه شرایط را رعایت کرد و توسل پیدا کرد، ولی حاجتش محقق نشد، چه؟!

توضیح: معنای استجابت را معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) به چند بیان گفته اند.

1- توفیق توسل همان استجابت است. یعنی همین که شما در ذهنتان خدا و اهل بیت را برای عرض حاجت انتخاب کرده اید و به آن ها متوسل شده اید، یعنی استجابت. یعنی این هدایت خداوند است که شما به سمت او بروید و چه حاجت شما برآورده شود وچه نشود، بابت این رجوع و توسل اجر و پاداش بسیاری برای عبد در نظر گرفته شده است.

2-خداوند بر مبنای صلاح بنده اش او را استجابت می کند. کلامیون در بحث استجابت و در توضیح این مورد مثالی می زنند که بسیار دقیق است:

دو لیوان در مقابل یک پدر و پسر است. یکی زهر و دیگری آب. پسر با دست به لیوان زهر اشاره می کند و با خیال اینکه آب است از پدر آب می خواهد. پدر هم لیوان دیگر که آب است را به او می دهد. آیا پدر پسر را استجابت کرده است یا نه؟

بله استجابت کرده است امادر تطبیق حاجت پسر با مصداق آن، مصداقی را برگزیده است که به صلاح پسر است.

انسان ها از پشت پرده این عالم هیچ چیز نمی دانند و از آینده خود هم همین است. اگر انسان از اهل بیت حاجتی خواست و برآورده نشد، معنایش ناتوانی آن ها از روا کردن حاجت نیست. در زندگی محبین اهل بیت و عزاداران اهل بیت بی شمار موارد اتفاق افتاده که دست اهل بیت گره از مشکلات بسیار بزرگی باز کرده است.

چه مریض ها که شفا نگرفته اند. چه بلاهایی که از سر مردم به واسطه همین توسل ها رفع نشده است.

البته امثال همایون به قول قرآن، اگر ملکوت را هم نشانشان بدهید باورشان نمی شود.

3- گاهی روا شدن حاجات به تأخیر می افتد  که این هم به خاطر صلاح بندگان است. حضرت صادق (سلام الله علیه) فرمودند: گاهی خداوند به ملائکه عرضه می دارد این بنده ام را استجابت کردم اما حاجت او را فعلا ندهید. چرا که می رود و مرا فراموش می کند، یعنی به واسطه همین حاجت است که به خدا توجه دارد.

این تأخیر استجابت فقط مخصوص بندگان بد نیست. حضرت موسی (علیه السلام) ازخداوند درخواست کرد که فرعون را از بین ببرد. خداوند می فرماید ما اورا اجابت کردیم و فعل ماضی به کار می برد. در صورتی که فرعون چهل سال بعد در دریا غرق می شود. آیا این اتفاقات تصادفی است؟ یا خداوند موسی را دوست ندارد؟ یا قدرت کشتن فرعون را ندارد؟

یکی از خادمان حضرت معصومه (سلام الله علیها) دو پسر فلج دارد. 20 سال است که خادم حرم است. آیا حضرت معصومه اورا نمی بیند؟ او شفای فرزندانش را نخواسته است؟ پس چرا انجام نمی شود؟ آیا دلالت بر گنهکاری آن خادم دارد؟

خیر. جواب همه این سؤالات منفی است.

در روایت آمده است که وقتی بنده می میرد و منتقل به آن دنیا می شود و پشت پرده این عالم را می بیند، وقتی می بیند که بابت هر حاجتی که او خواسته و برآورده نشده است، خداوند چقدر مقام و فیض و نعمت به او عطا کرده است، با خود می گوید: ای کاش هیچ کدام از حاجاتم در دنیا برآورده نشده بود.

فقط خدامی داند که بابت هر دعایی که مردم می کنند و حاجتشان را نمی گیرند، چقدر فیض و برکت از خداوند دریافت می کنند.

به طور کلی در مسیر هدایت انسان یک چیز مهم است؛ آن هم اینکه وضعیت او در آخرت چگونه خواهد بود؟ زیرا زندگی دنیا بسیار کوتاه است وآنچه مهم است، زندگی ابدی آخرت است. پس در بعضی از موارد بزرگترین لطفی که خدا و اهل بیت به انسان می کنند این است که حاجات او را آنطور که می خواهد برآورده نکنند.

نتیجه این نگاه می شود "صبر و رضا" یعنی رضایت از تصمیمات خداوند. پس اگر یک وقت حاجت انسان برآورده نشد و او به تقدیر الهی همچنان رضایتمند بود، حتما به خدا و نجات نزدیکتر شده است.

• جام