آداب زندگی / نصیحت یا عیب جویی؟

بعضی از افراد به بهانه های مختلفی مثل خیرخواهیِ دوستانه، یا شاید هم تذکر، شروع به بیان نکاتی منفی از صفات یا اعمال شخص مقابل می کنند.

امیرالمومنین علیه السلام، در یکی از خطبه های نهج البلاغه، می فرماید:

«اى بنده خدا، در عيبجويى از كسى به خاطر گناهش شتاب مكن، شايد خداوند آن گناه او را بخشيده باشد و از گناه كوچكى كه خود گرفتار آن شده اى آسوده مباش، كه ممكن است به آن گناه عذاب شوى بنابراين هركدام از شما كه از عيب ديگرى آگاه است، به خاطر عيبى كه از خود خبر دارد دست از عيبجويى او بردارد و لازم است شكر پاك بودن از گناهى كه ديگرى به آن دچار است او را از دنبال كردن عيب ديگران باز دارد.

ایشان در ادامه در نهی مردم از این که بدگویی عده ای را درباره ی یک شخص قبول کنند، می فرماید:
«اى مردم، آن كس كه از برادرش استوارى در دين و درستى راه را مى داند نبايد گفتار بيهوده مردم را در حق او بشنود. بدانيد كه تيرانداز گاهى تير مى اندازد و تيرش به خطا مى رود، سخن هم (هرچه باشد) اثر مى گذارد ولى نادرست آن از بين مى رود، و خداوند شنوا و شاهد است.»

نهی از هم نشینی با عیب جویان

در بعضی از روایات، از هم نشینی با افرادی عیب جو هم نهی شده است!

امیرالمومنین می فرماید:

«از مجالست با عیب جویان پرهیز کن که همنشین آنان از آسیبشان سالم نمی‏ماند.»