(بسم الله الرحمن الرحیم)
بلوغ ـ درحقیقت ـ رسیدن به حد رشد عقلانی است و علت اینکه برای نوجوانان سن بلوغ را پانزده سال قرار دادهاند برای این است که غالباً در این سن آنها به رشد عقلانی میرسند. ولی اگر افرادی در کودکی بهطور یقین و قطع به حد اعلای کمال و رشد رسیدند ـ که باید هم رسیده باشند وگرنه امامت آنها بیمعنا خواهد بود ـ قطعاً مورد تکلیف هستند، و از آنجا که عقل کاملی داشته و از مقام عصمت بهرهمندا هستند، هرگز کار ناشایست انجام نخواهند داد.
از اینجا پاسخ اشکال برخی از علمای اهلسنت درباره ایمان و اسلام حضرتعلی(ع) قبل از بلوغ نیز داده میشود، آنان میگویند: علیبنابیطالب(ع) به حد بلوغ نرسیده بود، و لذا اسلامش ارزشی نداشت. اسلامی که بدون تعقل و فهم و شعور عقلانی باشد چه فایدهای دارد؟ درحالیکه اسلام ابوبکر در سنین بالا بوده است و اسلام در این سن با تعقل و فکر همراه است و از اینرو دارای ارزش خاصی است.
پاسخ:
اگرچه امامعلی(ع) قبل از بلوغ اسلام آورد ولی او از همان کودکی از کمال و عقلانیت کافی برخوردار بود. دوره کودکی حضرت، همراه با رسولخدا(ص) سپری شد. او اسلام را با بصیرت کامل پذیرفت. لذا حقیقتاً حضرتعلی(ع) اولین مؤمن و مسلم است.
چه کسی میتواند بهطور عموم و کلی ادعا کند که هر کس سنش بیشتر است عقلش نیز بیشتر است؟ چه بسیار افراد بزرگسال که یک درهم عقل و رشد یک کودک را ندارند.
و لذا پیامبر اکرم(ص) خطاب به حضرتزهرا(ع) فرمود: «انه لاول اصحابی اسلاماً»؛(1) «همانا او ـ علی ـ اول کسی است کا ز اصحابم که به من ایمان آورده است».
انسبنمالک میگوید: «اول کسیکه به پیامبر(ص) اسلام آورد علیبنابیطالب بود».(2)
ابناثیر میگوید: «پیامبر(ص) روز دوشنبه مبعوث شد و علی(ع) در روز سهشنبه اسلام آورد.»(3)
شیخمحمد خضری میگوید: «علی(ع) اول کسی است که دعوت اسلام را پذیرفت.»(4)
ابنابیالحدید میگوید: «چه بگویم در حق کسیکه از دیگران به هدایت سبقت گرفت، به خدا ایمان آورده و او را عبادت نمود در حالی که تمام افراد روی زمین سنگ را عبادت میکرده و منکر خالق بودند».(5)
و به همین خاطر بود که پیامبر(ص) در سال سوم بعثت بعد از نزول آیه شریفه «و اَنذِر عَشیرَتِکَ الاَقرَبینَ» حضرت علی(ع) را که نوجوان بود به خلافت و وصایت برگزید و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فرا داده و از او اطاعت کنند.(6)
پینوشتها
1. مسند احمد، ج۵، ص۶۶۲، ح۱۹۷۹۶.
2. صواعق المحرقه، ص۱۱۸.
3. اسد الغابه، ج۴، ص۱۷.
4. تاریخ الامم الاسلامیه، ج۱، ص۴۰۰.
5. شرح ابن ابیالحدید، ج۳، ص۲۶۰.
6. تاریخ طبری، ج۲، ص۶۲و۶۳؛ کامل ابناثیر، ج۲، ص۴۰ و ۴۱.
کودک چگونه میتواند امام باشد، حال آنکه هنوز تکلیفی بر عهده او
نیست؟ زیرا به حد بلوغ نرسیده، بنابراین اعمالش عقوبتی ندارد پس ممکن است
لغزشهایی از او سر زند که با جایگاه امامت سازگاری ندارد.
بلوغ ـ درحقیقت ـ رسیدن به حد رشد عقلانی است و علت اینکه برای نوجوانان سن بلوغ را پانزده سال قرار دادهاند برای این است که غالباً در این سن آنها به رشد عقلانی میرسند. ولی اگر افرادی در کودکی بهطور یقین و قطع به حد اعلای کمال و رشد رسیدند ـ که باید هم رسیده باشند وگرنه امامت آنها بیمعنا خواهد بود ـ قطعاً مورد تکلیف هستند، و از آنجا که عقل کاملی داشته و از مقام عصمت بهرهمندا هستند، هرگز کار ناشایست انجام نخواهند داد.
از اینجا پاسخ اشکال برخی از علمای اهلسنت درباره ایمان و اسلام حضرتعلی(ع) قبل از بلوغ نیز داده میشود، آنان میگویند: علیبنابیطالب(ع) به حد بلوغ نرسیده بود، و لذا اسلامش ارزشی نداشت. اسلامی که بدون تعقل و فهم و شعور عقلانی باشد چه فایدهای دارد؟ درحالیکه اسلام ابوبکر در سنین بالا بوده است و اسلام در این سن با تعقل و فکر همراه است و از اینرو دارای ارزش خاصی است.
پاسخ:
اگرچه امامعلی(ع) قبل از بلوغ اسلام آورد ولی او از همان کودکی از کمال و عقلانیت کافی برخوردار بود. دوره کودکی حضرت، همراه با رسولخدا(ص) سپری شد. او اسلام را با بصیرت کامل پذیرفت. لذا حقیقتاً حضرتعلی(ع) اولین مؤمن و مسلم است.
چه کسی میتواند بهطور عموم و کلی ادعا کند که هر کس سنش بیشتر است عقلش نیز بیشتر است؟ چه بسیار افراد بزرگسال که یک درهم عقل و رشد یک کودک را ندارند.
و لذا پیامبر اکرم(ص) خطاب به حضرتزهرا(ع) فرمود: «انه لاول اصحابی اسلاماً»؛(1) «همانا او ـ علی ـ اول کسی است کا ز اصحابم که به من ایمان آورده است».
انسبنمالک میگوید: «اول کسیکه به پیامبر(ص) اسلام آورد علیبنابیطالب بود».(2)
ابناثیر میگوید: «پیامبر(ص) روز دوشنبه مبعوث شد و علی(ع) در روز سهشنبه اسلام آورد.»(3)
شیخمحمد خضری میگوید: «علی(ع) اول کسی است که دعوت اسلام را پذیرفت.»(4)
ابنابیالحدید میگوید: «چه بگویم در حق کسیکه از دیگران به هدایت سبقت گرفت، به خدا ایمان آورده و او را عبادت نمود در حالی که تمام افراد روی زمین سنگ را عبادت میکرده و منکر خالق بودند».(5)
و به همین خاطر بود که پیامبر(ص) در سال سوم بعثت بعد از نزول آیه شریفه «و اَنذِر عَشیرَتِکَ الاَقرَبینَ» حضرت علی(ع) را که نوجوان بود به خلافت و وصایت برگزید و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فرا داده و از او اطاعت کنند.(6)
پینوشتها
1. مسند احمد، ج۵، ص۶۶۲، ح۱۹۷۹۶.
2. صواعق المحرقه، ص۱۱۸.
3. اسد الغابه، ج۴، ص۱۷.
4. تاریخ الامم الاسلامیه، ج۱، ص۴۰۰.
5. شرح ابن ابیالحدید، ج۳، ص۲۶۰.
6. تاریخ طبری، ج۲، ص۶۲و۶۳؛ کامل ابناثیر، ج۲، ص۴۰ و ۴۱.
- لینک کوتاه این مطلب
تاریخ انتشار:20 فروردین 1394 - 3:04
مطالب مرتبط...
نظر شما...