معنای جمله «هنگام ظهور، از اسلام و قرآن، چیزی جز نام آنها باقی نمانده است»، چیست؟

منظور این است که مردم از محتوای اسلام و قرآن و حقیقت آن دو، دور می‌‎شوند.
این دورشدن، به چند شکل اتفاق می‌افتد:
۱. توجّه بیش از حد به ظاهر و غفلت از محتوا و پیام
مردم، به‌ جای آنکه به دنبال فهم معانی قرآن باشند، بیشتر به خواندن آن و لحن و صوت ارزش می‌دهند؛ امّا هرگز برای ترجمه، تفسیر و فهم پیام قرآن، زمانی را اختصاص نمی‌‎دهند. چنین افرادی، جز اسمی از قرآن نمی‌‎دانند و نزد آنان، قرآن،‌‌ همان صداهای زیبا است.
به بیان دیگر تمام همت افراد، نوشتن قرآن به خط‎های زیبا و چاپ انواع قرآن در خط‎ها، اندازه‎ها و رنگ‎های مختلف است، ولی در معنا‎ی قرآن، فکر نمی‌‎کنند. نزد این گروه، قرآن جز خطی خوش نیست.

۲. تفسیر به رأی توسط افراد غیر متخصص و گم‌شدن هدف اصلی قرآن
به قدری معانی مختلف و برداشت‎های غیر معقول از قرآن عرضه شود و به قدری اختلاف قرائت‎ها و تکثر‌گرایی‎ها رواج و مقبولیت یابد که معنای اصلی قرآن و منظور الهی از نزول آن، بین مردم گم شود و کسی نداند منظور خداوند، از نزول فلان آیه یا سوره یا کلِّ قرآن و اسلام، چیست. در این صورت نیز از قرآن و اسلام، جز نام، چیزی نخواهد ماند؛ زیرا هر کس، حرفی خود را حرف اسلام و قرآن قلمداد خواهد کرد.

در آخر باید در نظر داشت که این تعابیر، حالت غالبی دارد؛ یعنی، غالب مسلمانان از حقیقت اسلام و قرآن، فاصله می‌‎گیرند، ولی در‌‌ همان حال، گروهی هستند که عمل به دستورهای قرآن و اهداف اسلام را در متن زندگی خود قرار می‌‎دهند؛ به‌ویژه شیعیان که تحت تعالیم اهل‌ بیت‌ علیهم‌السلام هستند.