در زمان ظهور آیا انسان به محض کوچک‎ترین اشتباه و خطا، مجازات می‎شود؟

این سؤال دارای سه بخش است:
۱. با استناد به روایات می‌‎توان گفت: امام زمان به محض تحقق خطا، از آن مطلع شده، بر اساس عدالت که یکی از مهم‌ترین فلسفه‎های ظهور است، اقدام خواهد کرد.[۱]

۲. اشتباهات و خطاهای انسان به دو دسته تقسیم می‌‎شود:
الف. خطاهایی که در شرع مقدس اسلام برای آنها کیفر دنیایی قرار داده شده است و حاکم اسلامی اجرای آنها را به عهده دارد؛ مانند سرقت اموال، قتل، و… .
ب. خطاهایی که از نظر دین، دارای کیفر و عذاب است، ولی خداوند برای آنها کیفر دنیایی قرار نداده است و عذاب و عقوبت آخرتی دارند، هر چند آثار نامطلوب دنیایی برای انسان به همراه خواهند داشت.
یکی از برنامه‎های مهم امام موعود، اجرای عدالت در همه زمینه‎ها، از جمله قضاوت و اجرای صحیح مقرارت حقوقی است؛ ازاین‌رو افرادی که دچار خطای نوع اول بشوند، مجازات خواهند شد.
حضرت هنگام ظهور درباره خطاهایی که مربوط به حق‎الناس است ـ مثل فردی که مال مردم را خورده است ـ با اتخاذ برنامه‎هایی، به این امور رسیدگی می‌‎کند، تا حق افراد داده شود، اما درباره خطاهایی که مربوط به مردم نیست، بلکه افراد، اطاعت الهی را رعایت نکرده، واجبات را ترک کرده یا محرماتی را انجام داده‎اند، حضرت مردم را به توبه و بازگشت به سوی خداوند دعوت نموده، آنان را به جبران اشتباهات گذشته تشویق و ترغیب می‌‎کند. حضرت، تجلی رحمت و عفو بیکران الهی است؛ از این رو در نخستین برخورد، از باب رحمت وارد می‌‎شود، نه از راه مجازات و شدت بر مردم.

۳. راه توبه هیچ‌گاه به روی انسان بسته نیست. اگر انسان به واقع از اشتباه خود پشیمان باشد، مورد عفو قرار می‌‎گیرد. حضرت برای هدایت می‌‎آید، به همین علت، ابتدا از مردم می‌‎خواهد به راه حق برگردند، البته باید بدانیم اگر گناه زیاد شد، در مواردی انسان توفیق توبه را از دست می‌‎دهد؛ به همین سبب یک منتظر سعی می‌‎کند به «گناه» گرفتار نشود و اگر خدای نکرده مرتکب اشتباهی شد، توبه کند.

---

^{پی‌نوشت‌ها
۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۳۹۰.}