با توجه به روایت «او بعد از موت، قیام می‌کند»، آیا امام‌ زمان قبل از قیام از دنیا می‌روند؟

از امام ‌صادق علیه‌السلام نقل شده است که فرمود: «... او قائم نامیده شده؛ چرا که بعد از آنکه می‌میرد، قیام می‌کند، او به امر بزرگی قیام نماید».[۱]

پاسخ
در ابتدا می‌توان این روایت را با روایتی که «یموت» را به فراموش‌شدن نام حضرت تفسیر کرده، جمع نمود.
از امام‌ جواد علیه‌السلام روایت شده است که فرمود: «... بعد از حسن، فرزند او قائم به حق و منتظر است». به حضرت عرض شد: ای فرزند رسول‌ خدا! چرا او را قائم نامیدند؟ فرمود: «زیرا او بعد از فراموش‌شدن نامش و بازگشت بیشتر قائلان به امامتش، قیام خواهد کرد...».[۲]
و از طرفی با جمع بین این روایت و روایات ضرورت وجود حجت و امام در هر زمان، به این نتیجه می‌رسیم که مقصود از موت حضرت، مرگ شخصیت و غیبت است نه موت شخص.

---

^{پی‌نوشت‌ها
۱. الغیبة، طوسی، ص۲۸۲؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۱، ص۳۰، ح۶؛ «... و سمّی القائم لأنّه یقوم بعد ما یموت، أنّه یقوم بأمر عظیم».
۲. کمال‌الدین، شیخ صدوق، ج۲، ص۳۷۸، باب۳۶، ح۳؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۰، ص۱۱۸، ح۱؛ «... إنّ من بعدالحسن ابنه القائم بالحق المنتظر. قلت له: یابن‌رسول‌الله! لِمَ سمّی القائم؟ قال: لأنّه یقوم بعد موت ذکره و ارتداد أکثر القائلین بإمامته...».}