برکناری ملک سلمان , به زودی! / احتمال تغییرات اساسی در حاکمیت سعودی

یک شاهزاده سعودی در گفت‌وگو با روزنامه انگلیسی «گاردین» خواستار کناره‌گیری «سلمان بن عبدالعزیز» شاه عربستان از قدرت و تغییر نظام در عربستان شد.

گاردین که نام این شاهزاده را به دلایل امنیتی فاش نکرد، نوشت که «یکی از شاهزادگان بلندپایه عربستان سعودی خواستار تغییر نظام در عربستان شده؛ عربستانی که اکنون با چالش‌های زیادی مانند قیمت نفت و انتقاد از اداره موسم حج روبه‌رو شده است».

این شاهزاده یکی از نوادگان عبدالعزیز ابن سعد است از بنیان‌گذاران حکومت عربستان است که به گاردین گفت از ماه ژانویه سال جاری میلادی یعنی زمانی که سلمان به سلطنت رسیده است، در میان اعضای خاندان سلطنتی و در میان مردم عربستان تشویش وجود دارد.

این شاهزاده اوایل این ماه دو نامه نوشت که در آن خواهان کنار گذاشتن شاه شده بود.  

وی در گفت‌وگو با گاردین ادامه داد «شرایط شاه ثبات ندارد و در واقع این پسر شاه است که حکومت می‌کند. بنابراین 4 یا 5 نفر از عموهای من به زودی این نامه‌ها را به بحث می‌گذارند. تعداد بسیاری در میان نسل دوم آشفته هستند. عموم مردم، رهبران قبایل به شدت از این [نامه] حمایت می‌کنند و می گوید باید اینکار را انجام دهید یا کشور به نابودی خواهد رفت.»

گاردین در ادامه نوشته است، مشروعیت مذهبی و سیاسی سعودی‌ها بر پایه ادعای آنها به مدیریت حرمین شریفین است بستگی دارد اما حوادث اخیر در حج ضربه‌ای شدید به مشروعیت آن‌ها زده است.

گاردین در ادامه نوشت، عربستان به دلیل کاهش قیمت نفت، با مشکل مالی مواجه شده است. ازهمین رو ریاض 70 میلیارد دلار از میزان سرمایه‌گذاری‌های خارجی خود کاسته تا کاهش قیمت نفت را جبران کند. در واقع عربستان بودجه خود را با نفت 90 دلاری بسته بود، اما جابجایی قدرت، جنگ در یمن و تهدید داعش موجب شدند تا تنها نفت 110 دلاری از کسری بودجه در عربستان جلوگیری کند. 

با این کاهش قیمت جهانی نفت، وضعیت اقتصادی سعودی‌ها در حال متزلزل شدن است. از سوی دیگر شاخص بورس تداول که مهمترین بازار بورس عربستان است، در طول 12 ماه بیش از 30% سقوط کرده است. کسری بودجه امسال عربستان هم از 107 میلیارد دلار فراتر می‌رود و ذخایر ارزی عربستان به اندازه‌ای است که می‌تواند یک سال این وضع را تحمل کند. با این وجود بودجه سال آینده عربستان اندکی افزایش یافته است.

شاه عربستان و پسرش محمد مسئول سیاست نفتی عربستان هستند. پسر شاه، مسئولیت شرکت نفتی «آرامکو» را نیز بر عهده دارد. با وجود آنکه محمد ابن سلمان درتیم رهبران ارشد عربستان فرد جدیدی است، بسیار بحث برانگیز نیز هست.

با وجود آنکه سن وی برای داشتن جایگاه‌های سیاسی مهم در استاندارهای عربستان بسیار کم است، محمد ابن سلمان  وزیر دفاع این کشور، رئیس شورای اقتصادی و توسعه عربستان است که این شورا مهم‌ترین نهاد تصمیم‌گیر در سیاستگذاری اقتصادی در این کشور است. همین مساله وی را مسئول بسیاری از مشکلات عربستان سعودی کرده است که بالاترین مورد آن جنگ عربستان در کشور همسایه‌اش یمن می‌باشد.

گاردین در ادامه نوشته است، بسیاری از سعودی‌ها از اینکه ثروتمندترین کشور جهان عرب در حال کوبیدن فقیرترین آن‌هاست، و به دلیل افزایش هزینه‌های زندگی خسته شدند. همچنین انتقادات علیه شاهزاده سعودی محمد بن سلمان به دلیل نداشتن راهبرد نظامی مناسب شدت گرفته است.

«دخیل بن ناصر القحطانی» فرمانده سابق عملیات نیروی هوایی عربستان در پایگاه «شاه عبدالعزیز» گفته است: «جنگ عربستان سعودی علیه ملت یمن که در حال استقلال گرفتن بودند؛ غیر قانونی بوده و هیچ پایه مشروع سیاسی ندارد و چیزی نیست که مردم بخواهند. 90 درصد مردم در عربستان نمی‌خواهند این اتفاق به وقوع بیافتد و این دقیقا در تضادبا آن چیزی است که رسانه‌ها نشان می‌دهند. این به این دلیل است که آل سعود منافع خود را به منافع ملی ارجیت می‌دهد.»

در ادامه گزارش گاردین آمده، شاهزاده‌ای که علیه ملک سلمان نامه نوشته، می‌گوید از حمایت‌های بسیاری داخل خاندان سعود و در میان مردم برخوردار است. گاردین در انتها نوشته است، با تضعیف اوضاع اقتصادی و سیاسی در عربستان، جنگ‌های درونی آل سعود افزایش یافته و احتمال بروز تغییری اساسی، هر روز بیشتر می‌شود.