(بسم الله الرحمن الرحیم)
پرسش :
در مورد طولاني بودن عمر حضرت ولي عصر(عج) توضيح دهيد؟ با استناد به منابع مورد قبول نزد مسلمانان و ديگر اديان.
پاسخ :
همانگونه كه مستحضريد طولاني بودن عمر امام زمان(عج) در طول تاريخ مورد سؤال بوده است. اما عمري كه قرنها فراتر رود از ديدگاههاي گوناگون امري شدني و ممكن است:
1 . امكان عقلي: مقصود اين امكان، محال نبودن عمر طولاني از نظر عقل است. به عنوان مثال بودن در آتش و نسوختن از نظر عقل محال است، درازي عمر نيز با تناقض همراه نميباشد. و مانعي براي تحقق آن وجود ندارد، زيرا در مفهوم زندگي، مرگ زودرس نهفته نيست. بعضي همانند عدد 3 نميباشد كه فرد است و زوج نشود. چون در اين مورد تناقض لازم ميآيد. بر اين اساس، ممكن است كه براي انسان شرائط و محيطي پديد آيد كه سلولهاي بدن پيوسته بازسازي شود. و اندامهاي پشين كه دچار پيري و فرسودگي شدهاند به تدريج در جريان خون حل و دفع شوند. لذا، از نظر عقل سالها زنده ماندن محال نميباشد.[1]
2. امكان علمي: امكان علمي بدين معناست كه از نظر علم، سفر انسان به سيارات منظومه شمسي و ديگر منظومهها مردود نيست و نظريههاي علمي امكان زيست دراز مدت را براي انسان نيز محال نميداند در كيهانشناسي، روانشناسي و ساير رشتههاي علمي هر روز نظريه استوار پديد ميآيد كه با دليلهاي و شواهد بيشتر و مانع كنند همراه ميباشد. از اين رو به لحاظ علمي در امكان زيست طولاني نيز ترديد نميشود كه ذيلاً اشاره ميگردد :
الف) برخي از محققان ميگويند، ژنهايي را كشف كردهاند كه عامل جاويدانگي سلولهاست. اين ژنها ميتوانند سلولهاي آسيب ديده را ترميم كنند. آزمايشهاي بر حشراتي كه اين ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد كه اين جانداران بر اثر مرگ سلولي نميميرند، بلكه تحليل فيزيكي اندامهاي به مرگ آنها ميانجامد. اميد است با شناخت مكانيسم پيري، كيفيت زندگي سالمندان بهبود يافته و روند پيري كاهش پيدا كند.[2]
ب) پژوهشگران با آزمايشهاي به رويشي از ژن درماني دست يافتهاند كه از تحليل رفتن ماهيچههاي بدن در اثر پيري پيشگيري ميكند. و با اين رويش ميتوان حجم و قدرت ماهيچهها را در زمان پيري و يا در بيماريهاي خاص،دوباره بدست آورد.[3]
ج) تاكنون تصور ميشد كه نقص در سيستم اعصاب برگشت ناپذيرر است و بافتهاي عصبي را نميتوان ترميم كرد. ليكن محققان دريافتهاند كه سلولهاي مغز بيشتر نيز ميتوانند با حضور خود را بازسازي كنند وي اين كار پيوسته در طول زندگي يك فرد انجام گيرد.[4]
د) تحقيق نشان داده است كه مرگهاي در 90 و 100 سالگي بيشتر به خاطر كهولت نيست، بدلايل مشخص و عوارضهاي همانند سكتة مغزي عفونت ريه، پوكي استخوان و ... رخ ميدهد.
و همچنين، نا اميدي و يا در سالمندان احتمال مرگ زودرس را در آنها افزايش ميدهد. و تحقيق روي 795 مرد و زن 64 تا 75 ساله نشان دادند كه 29 درصد آنهايي كه حالت يأس داشته نسبت به ديگران مرگ زودرس داشتهاند.[5]
3 . امكان عملي: امكان عملي آن است كه پديدة روزافزون علمي و تحقيقي همانند: سفهاي فضايي، دريايي، ژن شناسيها، اندامهاي مصنوعي، رشد جانواران، بيرون از رحيم، و... زندگي اجتماعي را سازمان ميدهد، كه يك نوع از پيشرفت علمي است، در پرتوي آن ميتوانيم در باره عمر مهدي (عج) به بررسي بنشينيم... ديگر هيچ انگيزهاي براي شگفتيها باقي نميماند، مگر اينكه در دانش امام مهدي(عج) شك كنيم و پيشي گرفتن علم او را بر كاروان دانش بشر بعيد بشماريم... اگر همه اينها را باور داريم، چگونه براي خداوند بلند مرتبه دشوار ميشماريم كه مهدي(عج) را بر دانش زمان پيشي دهد؟ طول عمري كه خداوند به موعود منتظر(عج) بخشيد، شگفت ميآورد، اما دگرگون كردن جهان و بناي از نوساختن بر مبناي تمدن بزرگ كه به عهدة آن حضرت گذاشته شده چگونه بايد نظر داشت؟[6]
4 . منابع ديني: الف) منابع اماميه، امام سجاد ـ عليه السلام ـ ميفرمايد: سنتهاي از انبياء گذشته در قائم به يادگار مانده است. از آدم و نوح ـ عليه السلام ـ طول عمر، از ابراهيم ـ عليه السلام ـ تولد پنهاني، از عيسي ـ عليه السلام ـ غيبت .... [7] و امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: خداي تعالي عمر بندة صالح خويش، خضر، را طولاني نكرد جز براي اينكه دليلي بر طول عمر قائم (عج) باشد. و از اين رهگذر بهانه دشمنان را خنثي و حجت ايشانرا قطع كند.[8]
ب) اهل سنت: 1. ابن جوزي كه از علما معروف اهل سن و حنفي مذهب است، پس از بحث در حالت حضرت مهدي(عج) و نقل روايات رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ درباره آن حضرت ميگويد: اين اعتقاد اماميه صحيح است كه حضرت مهدي موجود زنده است و براي افرادي استدلال ميكند كه از عمر طولاني برخوردار بودهاند. مانند: خضر، الياس، و همچنين «ذوالقرنين» كه در تورات آمده است. 3000 سال عمر كرد. و همچنين معمّريني در شمار عمرهاي 900، 800، 700 سال نيز در تاريخ آمده است.[9]
2. عبدالوّهاب شعراني، او، پس از انكه از تولد آن حضرت در نيمه شعبان 255، صحبت دارد،ميگويد: او باقي است تا آنكه حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ از آسمان نزول كند ديدار نمايد. و عمر او تاز مان ما كه 958 هجري باشد 706 سال است...[10]
5 . كتب آسماني:
الف) قرآن كريم: در قرآن كريم نيز مواردي از عمرهاي طولاني آمده كه به نمونه آن اشاره ميگردد: حضرت نوح ـ عليه السلام ـ : «نوح را به سوي قومش فرستاديم، 950 سال در ميان آنان درنگ كرد»[11] و همچنين، حضرت يونس ـ عليه السلام ـ : «اگر او از اهل شيخ نبودي تا قيامت در شكم ماهي نگه ميداشتم،»[12]
پس اگر زندگي در شكم ماهي تا قيامت امكان داشته باشد، در خشكي طبيعي است كه امكان خواهد داشت.
ب) كتب آسماني اهل كتاب: در ميان خداپرستان و پيروان اديان آسماني، از اينكه طول عمر ممكن است اختلافي نيست. و در تمام كتب مؤسسه از عمر طولاني بسيار سخن به ميان آمده است. از جمله در ثور است كه كتاب مقدس يهوديان است از نظر مسيحيان نيز مورد اعتماد ميباشد. و در آن شرح زندگي زيادي را اينگونه آورده است كه جزء كساني كه عمرشان طولاني است اما، در اديان گذشته سخن از طول عمر حضرت مهدي(عج) نيست. بلكه سخن در مطلق و درازي عمر و كساني است كه عمر فوق طبيعي و معمولي داشتهاند. ميگويد: «آدم» 900 سال، «نوش» 905 سال، «قينان» 910، «منشوشالح» 969، «المك» 777 سال داشته و بعد از آن مردهاند.[13]
و همچنين در انجيل كه بعد از تورات بوده و از آن به عهده جديد ياد ميكند ميگويد: ... انسانهاي مادي بودهاند كه 2000 سال داشته حداقل آن 900 سال است كه موارد متعددي را نشان ميدهد.[14]
6 . تاريخ: كهنسالترين، انسانها آنچه در تاريخ آمده زياد بودهاند كه بالا 500 سال داشتهاند.[15] و نمونههاي ديگر اينكه «فيروازاي» يكي از پادشاهان 537، «ابوهبل» ،قس،اسقم، هر كدام 670 سال، مصرايم نوه نوح، ملك نوه ادريس هر كدام 700 سال و .... داشتهاند.[16] هم چنين ضحاك 1200، مهركان 2500، عاد و لقمان هر كدام 3500 سال عمر كردهاند و ... [17]
در نتيجه: آنچه كه به عنوان نمونه و اختصار اشاره گرديد، عمر طولاني نه از نظر عقل محال بود، و نه از انظر علمي آن را نفي ميكند، تاريخ، سنت و اديان آسماني نيز بر آن است كه انسانهايي بودهاند كه فوق عادت و عمر طبيعي همگان، عمر داشته و زندگي كردهاند، فلذا طولاني بودن عمر اما زمان(عج) از ديدگاه مسلمين از جهات مختلف ممكن بوده و محال نميباشد.
منابع جهت اطلاع:
1 . مهدي موعود،محمد باقر مجلسي، ترجمه علي دواني، باب «معمّرين» ج 2، چاپ مسجد مقدس جمكران.
2 . منجم الثاقب، طبري نوري، ج 2، باب «معمّرين» همان.
3. زنده روزگاران، دكتر حسين فريدوني، نشر آفاق، 1381.
4. راز طول عمر، علي اكبر مهديپور، انتشارات طاووس، 1378.
امام رضا (ع) مي فرمايند:
ن: 1541 هنگامي كه حضرت مهدي(عج) خروج كند و ظاهر شود در سن سالخوردگان و منظر و سيماي جوانان است.[18]
پرسش :
در مورد طولاني بودن عمر حضرت ولي عصر(عج) توضيح دهيد؟ با استناد به منابع مورد قبول نزد مسلمانان و ديگر اديان.
پاسخ :
همانگونه كه مستحضريد طولاني بودن عمر امام زمان(عج) در طول تاريخ مورد سؤال بوده است. اما عمري كه قرنها فراتر رود از ديدگاههاي گوناگون امري شدني و ممكن است:
1 . امكان عقلي: مقصود اين امكان، محال نبودن عمر طولاني از نظر عقل است. به عنوان مثال بودن در آتش و نسوختن از نظر عقل محال است، درازي عمر نيز با تناقض همراه نميباشد. و مانعي براي تحقق آن وجود ندارد، زيرا در مفهوم زندگي، مرگ زودرس نهفته نيست. بعضي همانند عدد 3 نميباشد كه فرد است و زوج نشود. چون در اين مورد تناقض لازم ميآيد. بر اين اساس، ممكن است كه براي انسان شرائط و محيطي پديد آيد كه سلولهاي بدن پيوسته بازسازي شود. و اندامهاي پشين كه دچار پيري و فرسودگي شدهاند به تدريج در جريان خون حل و دفع شوند. لذا، از نظر عقل سالها زنده ماندن محال نميباشد.[1]
2. امكان علمي: امكان علمي بدين معناست كه از نظر علم، سفر انسان به سيارات منظومه شمسي و ديگر منظومهها مردود نيست و نظريههاي علمي امكان زيست دراز مدت را براي انسان نيز محال نميداند در كيهانشناسي، روانشناسي و ساير رشتههاي علمي هر روز نظريه استوار پديد ميآيد كه با دليلهاي و شواهد بيشتر و مانع كنند همراه ميباشد. از اين رو به لحاظ علمي در امكان زيست طولاني نيز ترديد نميشود كه ذيلاً اشاره ميگردد :
الف) برخي از محققان ميگويند، ژنهايي را كشف كردهاند كه عامل جاويدانگي سلولهاست. اين ژنها ميتوانند سلولهاي آسيب ديده را ترميم كنند. آزمايشهاي بر حشراتي كه اين ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد كه اين جانداران بر اثر مرگ سلولي نميميرند، بلكه تحليل فيزيكي اندامهاي به مرگ آنها ميانجامد. اميد است با شناخت مكانيسم پيري، كيفيت زندگي سالمندان بهبود يافته و روند پيري كاهش پيدا كند.[2]
ب) پژوهشگران با آزمايشهاي به رويشي از ژن درماني دست يافتهاند كه از تحليل رفتن ماهيچههاي بدن در اثر پيري پيشگيري ميكند. و با اين رويش ميتوان حجم و قدرت ماهيچهها را در زمان پيري و يا در بيماريهاي خاص،دوباره بدست آورد.[3]
ج) تاكنون تصور ميشد كه نقص در سيستم اعصاب برگشت ناپذيرر است و بافتهاي عصبي را نميتوان ترميم كرد. ليكن محققان دريافتهاند كه سلولهاي مغز بيشتر نيز ميتوانند با حضور خود را بازسازي كنند وي اين كار پيوسته در طول زندگي يك فرد انجام گيرد.[4]
د) تحقيق نشان داده است كه مرگهاي در 90 و 100 سالگي بيشتر به خاطر كهولت نيست، بدلايل مشخص و عوارضهاي همانند سكتة مغزي عفونت ريه، پوكي استخوان و ... رخ ميدهد.
و همچنين، نا اميدي و يا در سالمندان احتمال مرگ زودرس را در آنها افزايش ميدهد. و تحقيق روي 795 مرد و زن 64 تا 75 ساله نشان دادند كه 29 درصد آنهايي كه حالت يأس داشته نسبت به ديگران مرگ زودرس داشتهاند.[5]
3 . امكان عملي: امكان عملي آن است كه پديدة روزافزون علمي و تحقيقي همانند: سفهاي فضايي، دريايي، ژن شناسيها، اندامهاي مصنوعي، رشد جانواران، بيرون از رحيم، و... زندگي اجتماعي را سازمان ميدهد، كه يك نوع از پيشرفت علمي است، در پرتوي آن ميتوانيم در باره عمر مهدي (عج) به بررسي بنشينيم... ديگر هيچ انگيزهاي براي شگفتيها باقي نميماند، مگر اينكه در دانش امام مهدي(عج) شك كنيم و پيشي گرفتن علم او را بر كاروان دانش بشر بعيد بشماريم... اگر همه اينها را باور داريم، چگونه براي خداوند بلند مرتبه دشوار ميشماريم كه مهدي(عج) را بر دانش زمان پيشي دهد؟ طول عمري كه خداوند به موعود منتظر(عج) بخشيد، شگفت ميآورد، اما دگرگون كردن جهان و بناي از نوساختن بر مبناي تمدن بزرگ كه به عهدة آن حضرت گذاشته شده چگونه بايد نظر داشت؟[6]
4 . منابع ديني: الف) منابع اماميه، امام سجاد ـ عليه السلام ـ ميفرمايد: سنتهاي از انبياء گذشته در قائم به يادگار مانده است. از آدم و نوح ـ عليه السلام ـ طول عمر، از ابراهيم ـ عليه السلام ـ تولد پنهاني، از عيسي ـ عليه السلام ـ غيبت .... [7] و امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: خداي تعالي عمر بندة صالح خويش، خضر، را طولاني نكرد جز براي اينكه دليلي بر طول عمر قائم (عج) باشد. و از اين رهگذر بهانه دشمنان را خنثي و حجت ايشانرا قطع كند.[8]
ب) اهل سنت: 1. ابن جوزي كه از علما معروف اهل سن و حنفي مذهب است، پس از بحث در حالت حضرت مهدي(عج) و نقل روايات رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ درباره آن حضرت ميگويد: اين اعتقاد اماميه صحيح است كه حضرت مهدي موجود زنده است و براي افرادي استدلال ميكند كه از عمر طولاني برخوردار بودهاند. مانند: خضر، الياس، و همچنين «ذوالقرنين» كه در تورات آمده است. 3000 سال عمر كرد. و همچنين معمّريني در شمار عمرهاي 900، 800، 700 سال نيز در تاريخ آمده است.[9]
2. عبدالوّهاب شعراني، او، پس از انكه از تولد آن حضرت در نيمه شعبان 255، صحبت دارد،ميگويد: او باقي است تا آنكه حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ از آسمان نزول كند ديدار نمايد. و عمر او تاز مان ما كه 958 هجري باشد 706 سال است...[10]
5 . كتب آسماني:
الف) قرآن كريم: در قرآن كريم نيز مواردي از عمرهاي طولاني آمده كه به نمونه آن اشاره ميگردد: حضرت نوح ـ عليه السلام ـ : «نوح را به سوي قومش فرستاديم، 950 سال در ميان آنان درنگ كرد»[11] و همچنين، حضرت يونس ـ عليه السلام ـ : «اگر او از اهل شيخ نبودي تا قيامت در شكم ماهي نگه ميداشتم،»[12]
پس اگر زندگي در شكم ماهي تا قيامت امكان داشته باشد، در خشكي طبيعي است كه امكان خواهد داشت.
ب) كتب آسماني اهل كتاب: در ميان خداپرستان و پيروان اديان آسماني، از اينكه طول عمر ممكن است اختلافي نيست. و در تمام كتب مؤسسه از عمر طولاني بسيار سخن به ميان آمده است. از جمله در ثور است كه كتاب مقدس يهوديان است از نظر مسيحيان نيز مورد اعتماد ميباشد. و در آن شرح زندگي زيادي را اينگونه آورده است كه جزء كساني كه عمرشان طولاني است اما، در اديان گذشته سخن از طول عمر حضرت مهدي(عج) نيست. بلكه سخن در مطلق و درازي عمر و كساني است كه عمر فوق طبيعي و معمولي داشتهاند. ميگويد: «آدم» 900 سال، «نوش» 905 سال، «قينان» 910، «منشوشالح» 969، «المك» 777 سال داشته و بعد از آن مردهاند.[13]
و همچنين در انجيل كه بعد از تورات بوده و از آن به عهده جديد ياد ميكند ميگويد: ... انسانهاي مادي بودهاند كه 2000 سال داشته حداقل آن 900 سال است كه موارد متعددي را نشان ميدهد.[14]
6 . تاريخ: كهنسالترين، انسانها آنچه در تاريخ آمده زياد بودهاند كه بالا 500 سال داشتهاند.[15] و نمونههاي ديگر اينكه «فيروازاي» يكي از پادشاهان 537، «ابوهبل» ،قس،اسقم، هر كدام 670 سال، مصرايم نوه نوح، ملك نوه ادريس هر كدام 700 سال و .... داشتهاند.[16] هم چنين ضحاك 1200، مهركان 2500، عاد و لقمان هر كدام 3500 سال عمر كردهاند و ... [17]
در نتيجه: آنچه كه به عنوان نمونه و اختصار اشاره گرديد، عمر طولاني نه از نظر عقل محال بود، و نه از انظر علمي آن را نفي ميكند، تاريخ، سنت و اديان آسماني نيز بر آن است كه انسانهايي بودهاند كه فوق عادت و عمر طبيعي همگان، عمر داشته و زندگي كردهاند، فلذا طولاني بودن عمر اما زمان(عج) از ديدگاه مسلمين از جهات مختلف ممكن بوده و محال نميباشد.
منابع جهت اطلاع:
1 . مهدي موعود،محمد باقر مجلسي، ترجمه علي دواني، باب «معمّرين» ج 2، چاپ مسجد مقدس جمكران.
2 . منجم الثاقب، طبري نوري، ج 2، باب «معمّرين» همان.
3. زنده روزگاران، دكتر حسين فريدوني، نشر آفاق، 1381.
4. راز طول عمر، علي اكبر مهديپور، انتشارات طاووس، 1378.
امام رضا (ع) مي فرمايند:
ن: 1541 هنگامي كه حضرت مهدي(عج) خروج كند و ظاهر شود در سن سالخوردگان و منظر و سيماي جوانان است.[18]
- [1] . سيد صدر، محمدباقر. جستجو پيرامون مهدي(عج)، ص 17 و 18 ترجمه كتابخانه اسلامي، مؤسسه بناء، 1379.
- [2] . ماهنامة پيام زن، شمارة 92، ص 94.
- [3] . ماهنامه دانشمند، شمارة 432، ص 21.
- [4] . ماهنامه دانشمند، شماره 4444، ص 25، مهر 1379.
- [5] . همان، شماره، 459، ص 24.
- [6] . سيذ صدر، محمدباقر، جستجو پيرامون امام مهدي(عج)، ص 19 ـ 25، ترجمه كتابخانه اسلامي، 1379.
- [7] . مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج 51ؤ ص 217،مؤسسه الوفاء، بيروت.
- [8] . همان.
- [9] . ابن جوزي، سبط حنقي، تذكرة الخواص الامه، ص 365 ـ 365، اعلمي، بيروت.
- [10] . شعراني،عبدالوهاب، اليواقيت و الجواهر، ص 65، دارالكتب اسلامي، تهران.
- [11] . عنكبوت: 14.
- [12] . قلم، 48.
- [13] . تورات، ترجمه فاضل خالقي، سير پيدايش، باب 5، آيات 5 ـ 32.
- [14] . انجيل، كتاب اعمال سولان، باب اول، آيات 1 ـ 12.
- [15] . دخيل، علي محمد، الامام المهدي، ص 146 ـ+ 186، دارالمرتضي، بيروت، 1403.
- [16] . دايانا، اس، ودرف، چگونه ميتواند 100 سال زندگي كرد» ترجمه ليلا مهرادبي، ص 48، انتشارات حسام، 1371.
- [17] . همان، ص 49.
- [18] . علامه مجلسي، بحارالانوار، ج 52، ص 332.
- اندیشه قم
- لینک کوتاه این مطلب
تاریخ انتشار:14 آذر 1388 - 22:07
مطالب مرتبط...
- پاسخ «آيت الله جوادي آملي» به چهار سوال پيرامون مهدويت
- امام زمان (عج) مي تواند الآن تشكيل خانواده بدهد يا خير و اگر در جمع خانواده خود حضور داشته باشد لازمة آن پذيرفتن عهد حكومت ظالمان نيست لطفاً توضيح دهيد؟
- با توجه به اين مطلب كه در هر زماني حجتي در زمين وجود دارد، پس ميتوان گفت امام هر زمان عمر محدودي دارد، بعد از مرگ وي جانشيني خواهد داشت، امام زمان يك نفر با عمر طولاني مثلاً هزار سال نميتواند باشد؟
- در مورد طولاني بودن عمر حضرت ولي عصر(عج) توضيح دهيد؟ با استناد به منابع مورد قبول نزد مسلمانان و ديگر اديان.
- با توجه به اين مطلب كه در هر زماني حجتي در زمين وجود دارد، پس ميتوان گفت امام هر زمان عمر محدودي دارد، بعد از مرگ وي جانشيني خواهد داشت، امام زمان يك نفر با عمر طولاني مثلاً هزار سال نميتواند باشد؟
همچنین ببینید...
نظر شما...