منظور از صیحه آسمانی چیست؟

منظور از صیحه آسمانی، صدایی است که در آستانه ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام، از آسمان شنیده شده و همه آن را می‌‎شنوند. در روایات، از این نشانه ظهور با تعابیر مختلفی یاد شده است؛ مانند: صیحه، ندا، فزعه و صوت. احتمال دارد هر یک از آنها، نشانه جداگانه‌ای باشد و شاید هم تعابیر گوناگونی برای یک واقعه است که هر یک از آنها به یک بُعد از آن حادثه اشاره می‌‎کند؛ یکی به بلند‌بودن آن صدا و دیگری به وحشتناک‌بودن آن و… .
امام باقر علیه‌السلام می‌‎فرماید: «نداکننده‎ای از آسمان، نام قائم را صدا می‌‎زند؛ پس هر کس در شرق و غرب، آن را می‌‎شنود. از وحشت این صدا، افراد خفته بیدار می‌شوند و فرد ایستاده، می‌نشیند، و کسی که نشسته است، می‌‎ایستد. رحمت خدا بر کسی که از این صدا عبرت بگیرد و ندای وی را اجابت کند! زیرا صدا، صدای جبرئیل روح‌الامین است».[۱]
با توجه به مجموع روایاتی که در این رابطه وجود دارد، می‌‎توان چنین نتیجه گرفت:
۱. صیحه، از نشانه‎های حتمی ظهور است؛
۲. این صدا از آسمان شنیده می‌‎شود و به‌گونه‎ای است که همه مردمِ رویِ زمین، آن را به گوش خود می‌‎شنوند؛
۳. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت و بیعت با امام مهدی علیه‌السلام است؛
۴. صاحب صدا، جبرئیل است و مردم را به حق دعوت می‌‎کند.
درباره زمان این صیحه نیز دو دسته روایت داریم؛ برخی وقوع آن را در ماه رجب و بعضی نیز در ماه رمضان بیان کرده‎اند.[۲]

---

_{پی‌نوشت‌ها
۱. غیبت نعمانی، ص۲۵۴.
۲. ر.ک. موعودنامه، ص۴۶۴.}