چرا با شنیدن لقب «قائم» دست روی سر می‌گذاریم

«قائم» در بخشی از روایات به عنوان یکی از القاب امام زمان(عج) شمرده شده است. به عنوان نمونه امام صادق(ع) فرموده‌اند: او (مهدی) قائم نامیده شده زیرا به حق قیام می‌کند.

از امام جواد(ع) هم پرسیدند: چرا او (مهدی) را قائم می‌نامند؟ فرمود: زیرا او پس از فراموش شدن نام و یادش، قیام می‌کند.

اما چرا هنگام شنیدن نام «قائم» دست بر روی سر می‌گذاریم؟

علاوه بر تعظیم و اعلام اضطرار، این موضوع ریشه در روایات دینی دارد.

از امام صادق (ع) سؤال شد که چرا به هنگام شنیدن نام «قائم» لازم است برخیزیم؟ فرمود: براى آن حضرت غیبت طولانى است و این لقب یادآور دولت حقه آن حضرت و ابراز تأسف بر غربت اوست. لذا آن حضرت از شدت محبت و مرحمتى که به دوستانش دارد، به هر کسى که حضرتش را با این لقب یاد کند، نگاه محبت‏‌آمیز می‌کند. از تجلیل و تعظیم آن حضرت است که هر بنده خاضعى در مقابل صاحب (عصر) خود، هنگامى که مولاى بزرگوارش به سوى او بنگرد از جاى برخیزد، پس باید برخیزد و تعجیل در امر فرج مولایش را از خداوند منان مسئلت کند. [۱]

در روایات آمده است وقتى دعبل خزاعی قصیده مشهوری را خدمت امام رضا(ع) خواند، هنگامى که به این بیت رسید: «خروج امام لامحالة خارج یقوم على اسم الله والبرکات» (ظهور امام قطعی است که ظهورش با نام خداوند و همراه با خیر و برکات است)، امام رضا (ع) دست بر سر نهاد و به عنوان احترام برخاست و از خداوند متعال فرج حضرت ولى عصر (عج) را در خواست نمود. [۲]

البته این دو روایت بیشتر ناظر به اسم خاص «قائم» هستند و شامل القاب دیگر نمی‌شوند.

پی‌نوشت:

۱. منتخب الاثر، لطف الله صافی، ج3، ص226، چاپ دفتر آیت الله صافی، 1380ش، چاپ اول

۲. الغدیر، عبدالحسین امینی، ج2، ص511، قم، مرکز غدیر، 1416ق، چاپ اول