تبلیغات ویژه
تبلیغات متنی
(بسم الله الرحمن ارحیم)
در قرآن كریم و روایات اسلامى از خانه خدا با نامهاى متفاوتى تعبیر شده است و قطعاً در هر یك از این نامها اسرار و حكمتهایی است که عباسعلی سبزواری در کتاب «پرتویی از اسرار حج» به آنها اشاره کرده است.
كعبه، خانه‌ای به شکل مربع
از روایات استفاده مى‌شود كه علت نامگذارى خانه خدا به كعبه این است كه به شكل مربع است. از امام صادق(ع) پرسیدند: چرا خانه كعبه، كعبه نامیده شده است؟ آن حضرت فرمود: زیرا این خانه به شكل مربع است، پرسیدند: چرا به صورت مربع آفریده شده؟ امام فرمود: چون خانه كعبه در برابر بیت المعمور قرار دارد و بیت المعمور به شكل مربع است، پرسیدند: چرا بیت‌المعمور به شكل مربع آفریده شده است؟ فرمود: چون بیت‌المعمور در برابر عرش قرار گرفته است و عرش به شكل مربع است، پرسیدند: چرا عرش به شكل مربع آفریده شد؟ امام فرمودند: زیرا كلماتى كه اسلام بر آنها پایه ریزى شده، چهار كلمه است و آنها عبارتند از: «سبحان اللّه ، الحمدللّه ، لااله الاّ اللّه واللّه اكبر».
بكّه خانه خداست
از بعضى روایات استفاده مى‌شود كه كلمه بكّه به محلى كه خانه خدا آنجا واقع شده اطلاق مى‌شود و كلمه مكّه به تمام شهر یا حرم اطلاق مى‌شود.
از امام باقر(ع) روایت شده است كه آن حضرت علیه السلام فرمود: بكّه محلى است كه خانه خدا در آنجا واقع شده و مكه تمام جاهایى است كه حرم آن را فرا مى‌گیرد و از امام صادق(ع) روایت شده است كه آن حضرت فرمود: مكان خانه، بكّه و خود شهر، مكه است.
اما فلسفه نامگذارى خانه خدا به این نام چیست؟ عبداللّه بن سنان مى‌گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم چرا كعبه را بكّه نامیده‌اند؟ امام(ع) فرمود: چون مردم پیرامون خانه كعبه و در درون آن گریه نموده و اشك مى‌ریزند.
البیت العتیق
سر نامگذارى خانه خدا به این نام، یكى از این سه امر است:
الف) كلمه عتیق به معناى آزاد شده است یعنى كسى ادعاى ملكیت آن را ندارد. العبد العتیق یعنى بنده‌اى كه آزاد شده است و چون خانه كعبه از قید مملوكیت آزاد است و كسى ادعاى ملكیت آن را ندارد لذا خانه كعبه را البیت العتیق، یعنى: خانه آزاد نامیده اند.
ابوحمزه ثمالى مى‌گوید: از امام محمد باقر(ع) در مسجدالحرام پرسیدم: چرا خداوند خانه كعبه را العتیق نامیده است؟ آن حضرت پاسخ داد: هیچ خانه اى در روى زمین وجود ندارد كه خداوند آن را آفریده باشد مگر اینكه داراى آقا و كسانى باشد كه در آن مى نشینند، فقط خانه كعبه است كه كسى در آن سكونت ندارد و كسى جز خداوند، آقاى آن نیست، پس خانه كعبه آزاد است.
ب) كلمه عتیق به معناى قدیمى هم آمده است و ممكن است علت نامگذارى خانه كعبه به بیت العتیق این باشد كه خانه كعبه، قدیمی ترین و نخستین خانه اى است كه در روى زمین بنا نهاده شده است.
ج) روایات اسلامى بیانگر این واقعیت است كه خداوند، خانه كعبه را توسط ملائكه با حضرت آدم (ع) بنا نهاد و این خانه تا مدتها در همین مكان كنونى بود ولى پس از طوفان نوح(ع) كه تمام زمین را آب فراگرفت، خداوند بارى تعالى آن خانه را از مكان كنونى برداشته و به آسمان و عالم قدس منتقل نمود و در واقع خانه كعبه را از غرق شدن نجات داد و علت نامگذارى خانه كعبه به البیت العتیق این است كه این خانه در آن زمان از غرق شدن نجات پیدا كرده است. از امام صادق(ع) روایت شده است كه آن حضرت فرمود: خانه كعبه را البیت العتیق نامیده اند چون از غرق شدن نجات داده شد.
بیت الحرام
در قرآن كریم، خداوند كلمه بیت را در چند مورد به ذات اقدسش اضافه نموده است؛ مانند آیه 125 از سوره بقره و آیه 26 از سوره حج ولى از خانه كعبه بیت اللّه الحرام نام نبرده است.
اما در روایات در موارد زیادى از خانه كعبه با این عنوان نام برده شده است و از امام صادق(ع) كه راجع به فلسفه نامگذارى خانه كعبه به این نام پرسیده اند، آن حضرت فرموده است: خانه كعبه را بیت اللّه الحرام نامیده اند، چون بر مشركین حرام شده است كه داخل كعبه روند.
عظمت و حرمت كعبه
خانه كعبه از حرمت ویژه‌اى برخوردار است. خداوند بارى تعالى به این خانه نظر خاصى دارد و هیچ كس جرأت جسارت و بى‌احترامى به این خانه را ندارد، زیرا كسى كه به خانه كعبه بى‌احترامى كند و حرمت آن را هتك نماید، قطعاً مورد عقوبت دنیوى و اخروى خداوند قرار خواهد گرفت.
در زمانهاى گذشته و قبل از ظهور اسلام، بعضى از قبائل قصد هتك حرمت و انهدام خانه كعبه را نمودند ولى خداوند از عملى شدن قصد آنان جلوگیرى نمود و بر آنان عذاب نازل كرد. همانطور كه در داستان اصحاب فیل و ابرهه، گویاى این واقعیت است، خداوند در قرآن كریم درباره این مطلب، سوره‌اى را نازل كرده و مى‌فرماید: اءَلَمْ تَرَ كَیْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِاَصْحابِ الفیل اءَلَمْ یَجْعَلْ كَیْدَهُمْ فی تَضلیل وَاءَرسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً اَبابِیل تَرمْیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیل فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَاءَكُولٍ. یعنى: آیا ندیدى كه پروردگارت با اصحاب فیل چه كرد؟ آیا نیرنگ آنان را تباه نساخت؟ و بر آنان پرندگانى را گروه گروه فرستاد كه انسان را سنگى از گل مى‌انداختند و سپس آنان را مانند كاه برگهاى خورده شده گردانید.
كعبه، خانه‌ای به شکل مربع
از روایات استفاده مى‌شود كه علت نامگذارى خانه خدا به كعبه این است كه به شكل مربع است. از امام صادق(ع) پرسیدند: چرا خانه كعبه، كعبه نامیده شده است؟ آن حضرت فرمود: زیرا این خانه به شكل مربع است، پرسیدند: چرا به صورت مربع آفریده شده؟ امام فرمود: چون خانه كعبه در برابر بیت المعمور قرار دارد و بیت المعمور به شكل مربع است، پرسیدند: چرا بیت‌المعمور به شكل مربع آفریده شده است؟ فرمود: چون بیت‌المعمور در برابر عرش قرار گرفته است و عرش به شكل مربع است، پرسیدند: چرا عرش به شكل مربع آفریده شد؟ امام فرمودند: زیرا كلماتى كه اسلام بر آنها پایه ریزى شده، چهار كلمه است و آنها عبارتند از: «سبحان اللّه ، الحمدللّه ، لااله الاّ اللّه واللّه اكبر».
بكّه خانه خداست
از بعضى روایات استفاده مى‌شود كه كلمه بكّه به محلى كه خانه خدا آنجا واقع شده اطلاق مى‌شود و كلمه مكّه به تمام شهر یا حرم اطلاق مى‌شود.
از امام باقر(ع) روایت شده است كه آن حضرت علیه السلام فرمود: بكّه محلى است كه خانه خدا در آنجا واقع شده و مكه تمام جاهایى است كه حرم آن را فرا مى‌گیرد و از امام صادق(ع) روایت شده است كه آن حضرت فرمود: مكان خانه، بكّه و خود شهر، مكه است.
اما فلسفه نامگذارى خانه خدا به این نام چیست؟ عبداللّه بن سنان مى‌گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم چرا كعبه را بكّه نامیده‌اند؟ امام(ع) فرمود: چون مردم پیرامون خانه كعبه و در درون آن گریه نموده و اشك مى‌ریزند.
البیت العتیق
سر نامگذارى خانه خدا به این نام، یكى از این سه امر است:
الف) كلمه عتیق به معناى آزاد شده است یعنى كسى ادعاى ملكیت آن را ندارد. العبد العتیق یعنى بنده‌اى كه آزاد شده است و چون خانه كعبه از قید مملوكیت آزاد است و كسى ادعاى ملكیت آن را ندارد لذا خانه كعبه را البیت العتیق، یعنى: خانه آزاد نامیده اند.
ابوحمزه ثمالى مى‌گوید: از امام محمد باقر(ع) در مسجدالحرام پرسیدم: چرا خداوند خانه كعبه را العتیق نامیده است؟ آن حضرت پاسخ داد: هیچ خانه اى در روى زمین وجود ندارد كه خداوند آن را آفریده باشد مگر اینكه داراى آقا و كسانى باشد كه در آن مى نشینند، فقط خانه كعبه است كه كسى در آن سكونت ندارد و كسى جز خداوند، آقاى آن نیست، پس خانه كعبه آزاد است.
ب) كلمه عتیق به معناى قدیمى هم آمده است و ممكن است علت نامگذارى خانه كعبه به بیت العتیق این باشد كه خانه كعبه، قدیمی ترین و نخستین خانه اى است كه در روى زمین بنا نهاده شده است.
ج) روایات اسلامى بیانگر این واقعیت است كه خداوند، خانه كعبه را توسط ملائكه با حضرت آدم (ع) بنا نهاد و این خانه تا مدتها در همین مكان كنونى بود ولى پس از طوفان نوح(ع) كه تمام زمین را آب فراگرفت، خداوند بارى تعالى آن خانه را از مكان كنونى برداشته و به آسمان و عالم قدس منتقل نمود و در واقع خانه كعبه را از غرق شدن نجات داد و علت نامگذارى خانه كعبه به البیت العتیق این است كه این خانه در آن زمان از غرق شدن نجات پیدا كرده است. از امام صادق(ع) روایت شده است كه آن حضرت فرمود: خانه كعبه را البیت العتیق نامیده اند چون از غرق شدن نجات داده شد.
بیت الحرام
در قرآن كریم، خداوند كلمه بیت را در چند مورد به ذات اقدسش اضافه نموده است؛ مانند آیه 125 از سوره بقره و آیه 26 از سوره حج ولى از خانه كعبه بیت اللّه الحرام نام نبرده است.
اما در روایات در موارد زیادى از خانه كعبه با این عنوان نام برده شده است و از امام صادق(ع) كه راجع به فلسفه نامگذارى خانه كعبه به این نام پرسیده اند، آن حضرت فرموده است: خانه كعبه را بیت اللّه الحرام نامیده اند، چون بر مشركین حرام شده است كه داخل كعبه روند.
عظمت و حرمت كعبه
خانه كعبه از حرمت ویژه‌اى برخوردار است. خداوند بارى تعالى به این خانه نظر خاصى دارد و هیچ كس جرأت جسارت و بى‌احترامى به این خانه را ندارد، زیرا كسى كه به خانه كعبه بى‌احترامى كند و حرمت آن را هتك نماید، قطعاً مورد عقوبت دنیوى و اخروى خداوند قرار خواهد گرفت.
در زمانهاى گذشته و قبل از ظهور اسلام، بعضى از قبائل قصد هتك حرمت و انهدام خانه كعبه را نمودند ولى خداوند از عملى شدن قصد آنان جلوگیرى نمود و بر آنان عذاب نازل كرد. همانطور كه در داستان اصحاب فیل و ابرهه، گویاى این واقعیت است، خداوند در قرآن كریم درباره این مطلب، سوره‌اى را نازل كرده و مى‌فرماید: اءَلَمْ تَرَ كَیْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِاَصْحابِ الفیل اءَلَمْ یَجْعَلْ كَیْدَهُمْ فی تَضلیل وَاءَرسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً اَبابِیل تَرمْیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیل فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَاءَكُولٍ. یعنى: آیا ندیدى كه پروردگارت با اصحاب فیل چه كرد؟ آیا نیرنگ آنان را تباه نساخت؟ و بر آنان پرندگانى را گروه گروه فرستاد كه انسان را سنگى از گل مى‌انداختند و سپس آنان را مانند كاه برگهاى خورده شده گردانید.
- لینک کوتاه این مطلب
»
عصرشیعه
تاریخ انتشار:8 آذر 1393 - 14:29
مطالب مرتبط...
نظر شما...
