آیا کسی بعد از تولد، امام زمان را دیده است؟

از دیدگاه مورخان شیعه و سنی، ولادت امام مهدی علیه‌السلام جزو امور مسلم و قطعی است و از آنجایی که خلفای بنی‌عباس می‌دانستند که دوازدهمین امام شیعیان همان، مهدی موعود است و زمین به دست او پر از عدل و داد می‌شود و اوست که دژهای گمراهی و فساد را درهم می‌شکند و از طرفی اطلاع داشتند او از نسل امام عسکری علیه‌السلام است، در صدد برآمدند آن نور را خاموش کنند؛ از این جهت ولادت حضرت پنهانی و مخفیانه بود و فقط عده‌ای از اصحاب خاص امام عسکری علیه‌السلام توفیق شرفیابی و زیارت آن حضرت را یافتند که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:
۱. «حکیمه خاتون» دختر امام جواد، خواهر امام هادی و عمه امام حسن عسکری علیهم‌السلام که در شب تولد آن حضرت حضور داشت.
۲. «نسیم» که جزو کنیزان امام عسکری علیه‌السلام بوده است.
۳. «ماریه» که او هم از کنیزان حضرت عسکری علیه‌السلام بوده است.
این سه نفر شهادت دادند که وقتی امام عصر متولد شد به خاک سجده کرد و انگشت سبابه را رو به آسمان بلند نمود و عطسه زد و گفت: «الحمد لله ربّ‌العالمین و صلّی ‌الله علی محمّد و آله».[۱]
۴. «ابوبصیر» خادم حضرت امام حسن عسکری علیه‌السلام می گوید: بر صاحب‌الزمان وارد شدم، درحالی‌که درون گهواره بود، نزدیک رفتم و سلام کردم، حضرت فرمود: مرا می‌شناسی؟ عرض کردم: آری، شما فرزند سید و مولای من هستید. حضرت فرمود: «انا خاتم الاوصیاء و بی یدفع البلاء من اهلی و شیعتی».[۲]
۵. «سعد ابن عبدالله قمی» می‌گوید من نامه‌های زیادی داشتم که با جمعی برای زیارت امام حسن عسکری علیه‌السلام به سامره رفته بودیم، وقتی به محضر حضرت شرفیاب شدیم، کودکی را در سمت راست حضرت مشاهده کردیم که مانند ماه درخشان بود، پرسیده شد این کودک کیست؟ امام فرمودند: «این همان مهدی، قائم آل‌محمّد است».[۳]
۶. روزی «چهل نفر از شیعیان» محضر امام عسکری علیه‌السلام شرفیاب شدند و از آن امام تقاضا کردند تا حجت بعد از خودش را به آنان معرفی بنمایند تا آنان او را بشناسند. حضرت پسری را به آنها نشان داد و وقتی آن پسر بیرون آمد، مانند ماه شب چهارده می‌درخشید و شبیه به امام حسن عسکری علیه‌السلام بود و امام عسکری فرمود: «پس از من این پسر بر شما امام است و این خلیفه من است در میان شما، امر او را اطاعت کنید و اگر از او فاصله بگیرید هلاک می‌شوید و دینتان تباه می‌شود. بدانید که شما بعد از امروز او را نمی‌بینید تا زمانی طولانی؛ بنابراین از نایب او عثمان‌بن‌سعید اطاعت کنید».[۴]
۷. «ابوسهل نوبختی» می‌گوید: در حال بیماری، امام عسکری علیه‌السلام درخواست کرد تا فرزندش را نزد او بیاورند و مهدی کودکی خردسال بود، او را نزد پدر آوردند، وی به پدر سلام کرد، من به او نظاره کردم، رنگی سفید و درخشان داشت، موهایش پیچیده و مجعد بود و دندان‌هایش گشاده. امام حسن عسکری علیه‌السلام او را با جمله «یا سید أهل بیته؛ ای آقای خاندان خود» مخاطب قرار داد، سپس از آن فرزند خواست تا در خوردن دوایی که برای حضرت جوشانده بودند کمک کند، او کمک کرد، سپس پدر را وضو داد، آنگاه امام عسکری علیه‌السلام به او فرمود: «ای پسرک من! تویی مهدی و تویی حجت خدا بر روی زمین».[۵]
در کتاب دادگستر جهان، صفحه ۱۰۴ نام عده‌ای نقل شده است که در کتب تاریخی و روایی نامشان ثبت شده است که مشرّف به زیارت حضرت شده‌اند؛ از جمله: ابوغانم خادم، ابوعلی خیزرانی، عبدالله‌بن‌عباس علوی، حسن بن‌حسین علوی، حسن‌بن‌منذر، احمد ابن‌اسحاق، معاویة‌بن‌حکیم، محمد‌بن‌یوب، محمد‌بن‌عثمان عمری، جعفربن‌محمد مالک، ابوهارون یعقوب، عمرو اهوازی، خادم فارس، ابونصر خادم، ابوعلی‌بن‌مطهر، کامل‌بن‌ابراهیم و ابراهیم ابن محمد.
این جماعت از ثقات اصحاب، خویشان، نزدیکان و خدام امام حسن عسکری علیه‌السلام بوده‌اند که فرزند آن جناب را در کودکی دیده‌اند و به وجودش شهادت داده‌اند و وقتی شهادت این گروه با اخبار پیامبر اکرم و ائمه ضمیمه شود، به وجود فرزند امام حسن عسکری علیه‌السلام یقین حاصل می‌شود.[۶]

معرفی منابع برای مطالعه بیشتر
• حدیث پنج سال کودکی، سیّد مجتبی بحرینی؛
• حدیث شب میلاد، سیّد مجتبی بحرینی؛
• خاطره آن شب، سیّد جمال‌الدین حجازی.

---

^{پی‌نوشت‌ها
۱. الزام الناصب، شیخ حائری یزدی، ص۳۴۰.
۲. کشف‌الغمّة، علاّمه اربلی، ج۲، ص۴۹۹.
۳. الزام الناصب، شیخ حائری یزدی، ج۱، ص۳۴۲.
۴. همان، ص۳۴۱.
۵. همان، ص۳۵۱.
۶. یک‌صد پرسش و پاسخ، رجالی تهرانی، ص۴۶.}