خطبه‌ای که امیرالمومنین(علیه السلام) در آن از لطافت خلقت مورچه سخن گفتند

آیا به مخلوقات كوچك خدا نمى‌‏نگرند كه چگونه آفرینش آن را استحكام بخشید و تركیب اندام آن را برقرار، و گوش و چشم براى آن پدید آورد، و استخوان و پوست متناسب خلق كرد.
به مورچه و كوچكى جثّه آن بنگرید، كه چگونه لطافت خلقت او با چشم و اندیشه انسان درك نمى‏‌شود.

نگاه كنید چگونه روى زمین راه مى‌‏رود، و براى به دست آوردن روزى خود تلاش مى‌كند دانه‏‌ها را به لانه خود منتقل مى‏‌سازد، و در جایگاه مخصوص نگه مى‏‌دارد.در فصل گرما براى زمستان تلاش كرده، و به هنگام درون رفتن، بیرون آمدن را فراموش نمى‏‌كند.

روزى مورچه تضمین گردیده، و غذاهاى متناسب با طبعش آفریده شده است. خداوند منّان از او غفلت نمى‏‌كند.
و پروردگار پاداش دهنده محرومش نمى‏‌سازد، گر چه در دل سنگى سخت و صاف یا در میان صخره‏اى خشك باشد.

اگر در مجارى خوراك و قسمتهاى بالا و پایین دستگاه گوارش و آنچه در درون شكم او از غضروف‏هاى آویخته به دنده و شكم، و آنچه در سر اوست از چشم و گوش، اندیشه نمایى، از آفرینش مورچه دچار شگفتى شده و از وصف او به زحمت خواهى افتاد.

پس بزرگ است خدایى كه مورچه را بر روى دست و پایش بر پاداشت، و پیكره وجودش را با استحكام نگاه داشت، و در آفرینش آن هیچ قدرتى او را یارى نداد، و هیچ آفریننده‌‏اى كمكش نكرد.

اگر اندیشه‏‌ات را به كار گیرى تا به راز آفرینش پى برده باشى، دلائل روشن به تو خواهند گفت كه آفریننده مورچه كوچك همان آفریدگار درخت بزرگ خرماست، به جهت دقّتى كه جدا جدا در آفرینش هر چیزى به كار رفته است... .