علت واقعی زلزله/ اثر متفاوت زلزله بر مؤمنان و کافران

زلزله همواره سبب رعب و وحشت است و انسان‌ها با روش‌های گوناگون از جمله بنای ساختمان‌های مستحکم سعی در جلوگیری از آسیب‌های آن داشته‌اند اما در هر حال مستحکم‌ترین سازه‌ها و ایمن‌ترین آنها در برابر زلزله تا اندازه معینی تاب تحمل دارند و چنانچه زلزله شدتی بیش از آنچه متصور است داشته باشد از دست انسان‌ها کاری ساخته نخواهد بود.

این نوع از زلزله که خصوصیاتی متفاوت و بسیار شدیدتر از شدیدترین زلزله‌های معمول دارد در متون دینی از جمله قرآن کریم ذکر شده است که آیات سوره مبارکه «زلزال» روشن‌ترین آنهاست.

پس زلزله‌های کنونی در واقع سایه‌ای مبهم از آن زلزله عظیم قیامت و حامل پیامی برای انسان‌ها است.

«امام‌صادق(ع)» در این باره می‌فرمایند: «ای مفضل! بیندیش اگر کسی گفت: چرا این زمین می‌لرزد؟ (در پاسخ) به او گفته شود: زلزله و مانند آن، پند و هشدارهایی است که مردم را تهدید می‌کند تا رعایت کنند و از گناهان دست بردارند»، (میزان الحکمة: ج 1 ص 59).    

همچنین در روایات آمده است هرگاه چهار چیز آشکار شود زلزله ظهور پیدا می‌کند: «زنا»، «گسترش ظلم و جور»، «نپرداختن زکات»، «شرک» و «کفر» و «ربا»،‌ که به برخی از این این روایات اشاره می‌کنیم.

رسول‌خدا(ص) فرمودند: «در امت من زلزله‌ای رخ می‌دهد که در آن 10 هزار، 20 هزار، 30 هزار نفر نابود می‌شوند. (خداوند) آن را برای پرهیزکاران پند، برای مؤمنان رحمت، و برای کافران عذاب قرار می‌دهد»،‌‌ (کنز العمال: ج 41 ص 567 ح 39615).

«رسول‌خدا(ص)» فرمودند: از (وقوع) غرق (یا دفن) شدن و مسخ و زلزله چاره‌ای نیست! عرض کردند: ای رسول خدا! آیا در این امت؟ فرمود: آری، هنگامی که زنان خوانندگی کنند، و زنا را حلال شمارند، و ربا خورند، و شکار در حرم را حلال کنند، و لباس ابریشم پوشند، و مردان به مردان و زنان به زنان بسنده کنند (هم جنس بازی کنند)، (مستدرک الوسائل: ج 6 ص 188 ح 6737).

همچنین «رسول‌خدا(ص)» فرمودند: هرگاه دعا اندک شود، بلا نازل شود، (مستدرک الوسائل:ج 5 ص 179 ح 5616).

چگونه از زلزله ایمن بمانیم

بدیهی است در چنین شرایطی آنچه سبب ایمن ماندن از عذاب الهی از جمله زلزله است اجتناب از گناه و پذیرفتن حکومت و ولایت رسولان و ائمه هدی و تبعیت از دین الهی خواهد بود.

همچنین «رسول خدا(ص)» می‌فرمایند: از قرائت سوره مبارکه «زلزال» ملول نشوید؛ زیرا کسی که در مستحباتش آن را قرائت کند، خداوند عزوجل هرگز زلزله‌ای بدو نرساند و با آن و (نیز) با صاعقه و آفتی از آفات دنیا نمیرد تا این که (به طور عادی) بمیرد، (بحارالانوار: ج56 ص 356).

همانگونه که می‌دانید هدف از قرائت قرآن نه خواندن یک ورد مقدس بلکه خواندن همراه با تدبر است به گونه‌ای که از آن عبرت بگیریم، متنبه شویم و عمل خود را اصلاح کنیم.

پس خواندن سوره مبارکه «زلزال» نیز چنانچه به اصلاح رفتار ما نیانجامد سودی برای ما نخواهد داشت چرا که به فرموده معصوم(ع) اساساً قرائت قرآنی که فاقد تدبر باشد خیری در آن نیست.

سوره مبارکه «زلزال» نودونهمین سوره قرآن کریم است که در مدینه نازل شده و 8 آیه دارد، در این سوره موضوعاتی از قبیل؛ «وقوع زلزله هولناک زمین در هنگام رستاخیز»، «بیان این حقیقت که در هنگام قیامت و با وقوع زلزله شدید آن، زمین بارهاى سنگین خویش را بیرون مى‌افکند بارهایى که به نظر بسیارى از مفسران خیل عظیم انسان‌هایى است که از درون قبر‌ها بر مى‌خیزند»، «اشاره به این‌که در آن روز انسان علت حوادث را جویا مى‌شود»، «زمین در آن روز عظیم تمامى اخبار خویش را بازگو مى‌کند»، «حقیقت که وقایع آن روز به اشاره الهى است»، «برانگیخته شدن انسان‌ها به صورت گروه‌هاى مختلف از درون قبر‌ها»، «اشاره به حساب و کتاب دقیق اعمال آدمى در آن روز و اینکه هرکس حتى به اندازه ذره‌اى نتیجه عمل خویش را خواهد دید» مطرح شده است.

«امام‌صادق(ع)»: هر بنده‌ای پیش از آن که خداوند عزوجل بخواهد، (به خدا) رو آورد، خداوند (به او) رو کند پیش از آن که او بخواهد و هر که به خدا پناه آورد، خدا او را حفظ کند، و خدا به هر که پیش از او رو کند نگهش دارد، برایش باکی نیست وقتی که آسمان بر زمین بیفتد یا چیزی بر زمینیان فرود آید و بلایی آنان را فراگیرد، او در حزب خدا از هر بلایی مصون بماند، مگر نه این است که خداوند عزوجل می‌فرماید: «همانا پرهیزکاران در جایگاه امنی هستند»، (ثواب الأعمال: ص 129).

• منبع: فارس