شمه‌ای از تبلور اندیشه‌های مهدوی در صحیفه سجادیه

او را سید الساجدین و امام عارفین می‌نامند، همان کسی که هنوز با گذشت 14 قرن صدای نجوای عاشقانه‌اش از صحیفه سجادیه به گوش می‌رسد، دعاهای خالصانه‌اش هنوز همتایی پیدا نکرده است، کافی است که کتاب دعایش را باز کنید و ببینید چه زیبا، خالق هستی را خطاب قرار می‌دهد و چگونه بهترین‌ها را در سایه ادب و فروتنی از پروردگار عالم درخواست می‌کند.

آری! علی بن حسین هنگامی که در روز پنجم شعبان سال 38 هجری پا به عرصه هستی گذاشت در آغوش جد بزرگوارش با لبخند کودکانه‌اش چنان برق امیدی در دل امام علی زنده کرد که گاهی خستگی او را که ناشی از ناجوانمردی مسلمانان نماها بود را از تنش بیرون می‌کرد.

دوران کودکی و نوجوانی‌اش را در زمان امامت عموی بزرگوارش سپری کرد و از او کمال جود و سخاوت را آموخت و هنگامی که پدرش خلعت امامت را پوشید در اوایل جوانی سر تعظیم به آستان امامتش فرود آورد، با اینکه در حادثه عاشورا جوانی تنومند بود، اما به علت بیماری نتوانست لباس رزم بپوشد و پدرش با وجودی مالامال از عشق و علاقه خواستار حفاظت از او توسط خواهرش زینب(س) شد تا نسل امامت و وصایت باقی بماند.

آری! حادثه کرب و بلا با آن سختی و مصیبت عظمایش هر چند به ظاهر به پایان می‌رسد اما تازه آغاز راهی برای زین‌ العابدین است تا معارف الهی و نبوی را همچون اجداد طاهرینش به سر منزل مقصود برساند و دعا در این شرایط بهترین ابزارش هست.

به خوبی در بند بند دعای صحیفه سجادیه امام عارفین امید به آینده به چشم می‌خورد، به عنوان نمونه در صحیفه سجادیه می‌خوانیم:

*امام مهدی(عج) روشنایی چشم جهانیان است

«اللَّهُمَّ إِنَّکَ أَیَّدْتَ دِینَکَ فِی کُلِّ أَوَانٍ بِإِمَامٍ أَقَمْتَهُ عَلَماً لِعِبَادِکَ، وَمَنَاراً فِی بِلَادِکَ بَعْدَ أَنْ وَصَلْتَ حَبْلَهُ بِحَبْلِکَ، وَجَعَلْتَهُ الذَّرِیعَةَ إِلَى رِضْوَانِکَ، وَافْتَرَضْتَ طَاعَتَهُ، وحَذَّرْتَ مَعْصِیَتَهُ، وَأَمَرْتَ بِامْتِثَالِ أَوَامِرِهِ، وَالِانْتِهَاءِ عِنْدَ نَهْیِهِ، وَأَلَّا یَتَقَدَّمَهُ مُتَقَدِّمٌ، وَلَا یَتَأَخَّرَ عَنْهُ مُتَأَخِّرٌ فَهُوَ عِصْمَةُ اللَّائِذِینَ، وَکَهْفُ الْمُؤْمِنِینَ وَعُرْوَةُ الْمُتَمَسِّکِینَ، وَبَهَاءُ الْعَالَمِینَ».

بار الها! تو در هر زمان دین‌ات را به وسیله امامی تأیید کردی و او را نشانه هدایت بندگانت، و مشعلی تابناک در شهرهایت قرار دادی، پس از آن که رشته او را به ریسمان خود پیوند زدی، و او را وسیله دستیابی به خشنودی خود ساختی، و فرمانبرداریش را واجب کردی، و از نافرمانی‌اش بر حذر داشتی، و فرمان دادی که اوامرش را اطاعت، و نواهی‌اش را ترک کنند، و کسی بر او تقدم نجوید، و از او عقب نیفتد، که او پناه پناه ‌آورندگان، ملجأ مؤمنان، دستاویز چنگ‌زنندگان، و روشنایی چشم جهانیان است. (قطعه 60 از دعای 47)

*بار الها! با فرشتگانت یاریش فرما و با نیرومندترین سپاهت به او مدد رسان

«اللَّهُمَّ فَأَوْزِعْ لِوَلِیِّکَ شُکْرَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیْهِ، وَ أَوْزِعْنَا مِثْلَهُ فِیهِ، وَآتِهِ مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَاناً نَصِیراً، وَافْتَحْ لَهُ فَتْحاً یَسِیراً، وَأَعِنْهُ بِرُکْنِکَ الْأَعَزِّ، وَاشْدُدْ أَزْرَهُ، وَقَوِّ عَضُدَهُ، وَرَاعِهِ بِعَیْنِکَ، وَاحْمِهِ بِحِفْظِکَ وَانْصُرْهُ بِمَلَائِکَتِکَ، وَامْدُدْهُ بِجُنْدِکَ الْأَغْلَبِ»

بارالها! به ولی خود، شکر نعمت‌هایی را که به او عطا کرده‌ای الهام فرما و به ما نیز سپاس چنین وجودی را الهام کن، از جانب خود به او نیرویی یاری دهنده عطا فرما، و به آسانی درهای پیروزی را به رویش بگشا و با قوی‌ترین استوانه‌هایت یاریش ده، پشتش را گرم و بازویش را توانمند گردان و به دیده خود مورد عنایتش قرار ده و در کنف حفاظت خود حمایتش کن و با فرشتگانت یاریش فرما، با نیرومندترین سپاهت به او مدد رسان. (قطعه 61 از دعای 47)

*‌توسط او کتاب و حدود و احکام و سنت‌های پیامبرت را به پا دار

«وَأَقِمْ بِهِ کِتَابَکَ وَحُدُودَکَ وَشَرَائِعَکَ وَسُنَنَ رَسُولِکَ، صَلَوَاتُکَ اللَّهُمَّ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَأَحْیِ بِهِ مَا أَمَاتَهُ الظَّالِمُونَ مِنْ مَعَالِمِ دِینِکَ، وَاجْلُ بِهِ صَدَاءَ الْجَوْرِ عَنْ طَرِیقَتِکَ، وَأَبِنْ بِهِ الضَّرَّاءَ مِنْ سَبِیلِکَ، وَأَزِلْ بِهِ النَّاکِبِینَ عَنْ صِرَاطِکَ، وَامْحَقْ بِهِ بُغَاةَ قَصْدِکَ عِوَجاً»

‌توسط او کتاب و حدود و احکام و سنت‌های پیامبرت را به پا دار، و توسط او آن نشانه‌های دین‌ات را که ستمگران از بین برده‌اند احیا کن، و به وسیله او تیرگی ستم را از راه خود پاک ساز، و سختی راه خود را برطرف ساز، و آنان را که از راهت منحرف شده‌اند از سر راه بردار، و کسانی را که می‌خواهند کژی پدید آورند؛ نابود کن! (قطعه 62 از دعای 47)

* دل او را بر دوستانت نرم گردان و دست قدرتش را بر دشمنانت بگشا

«وَأَلِنْ جَانِبَهُ لِأَوْلِیَائِکَ، وَابْسُطْ یَدَهُ عَلَى أَعْدَائِکَ، وَهَبْ لَنَا رَأْفَتَهُ، وَرَحْمَتَهُ وَتَعَطُّفَهُ وَتَحَنُّنَهُ، وَاجْعَلْنَا لَهُ سَامِعِینَ مُطِیعِینَ، وَفِی رِضَاهُ سَاعِینَ، وَإِلَى نُصْرَتِهِ وَالْمُدَافَعَةِ عَنْهُ مُکْنِفِینَ، وَإِلَیْکَ وَإِلَى رَسُولِکَ صَلَوَاتُکَ اللَّهُمَّ عَلَیْهِ وآلِهِ بِذَلِکَ مُتَقَرِّبِینَ»

و دل او را بر دوستانت نرم گردان، و دست قدرتش را بر دشمنانت بگشا، و رأفت و مهربانی و عطوفت و لطفش را نصیب ما گردان، و ما را مطیع او قرار ده، و در راه خشنودی او پر تلاش، و در نصرت و دفاع از او یاری‌رسان گردان، تا بدین وسیله به سوی تو و پیامبرت تقرب جویم. (قطعه 63 از دعای 47)

* وعَجِّلِ الْفَرَجَ وَالرَّوْحَ والنُّصْرَةَ وَالتَّمْکِینَ وَالتَّأْیِیدَ لَهُمْ

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ، کَصَلَوَاتِکَ وبَرَکَاتِکَ وتَحِیَّاتِکَ عَلَى أَصْفِیَائِکَ إِبْرَاهِیمَ وآلِ إِبْرَاهِیمَ، وعَجِّلِ الْفَرَجَ وَالرَّوْحَ والنُّصْرَةَ وَالتَّمْکِینَ وَالتَّأْیِیدَ لَهُمْ»

بار خدایا! بر محمد و آل محمد درود فرست، که تو ستوده و بلند مرتبه‌ای، همانند درودها و برکت‌ها و تحیاتت بر برگزیدگانت، ابراهیم و آل ابراهیم، و در فرج، آسایش، یاری، تمکین و تأیید آنان تعجیل فرما.

آری! امام عارفان حاکمیت مقدس معصومان(ع) را به نسل‌ها با زبان نیایش تعلیم داد و میان محبت، عمل و آرمان پیوندى عمیق به وجود آورد، اگر چه حضرت(ع) به تجهیز قواى رزمى علیه حکومت‌های جائز زمانش نپرداخت، ولى در تعالیم خود اساس اندیشه ظلم ستیزى و اعتقاد به حاکمیت دین و ضرورت رهبرى پیشواى الهى را بنیان نهاد.