الگو بودن حضرت زینب -علیها السلام- و درس آموزی از ایشان

(بسم الله الرحمن الرحیم)
حضرت زينب ـ سلام الله عليها ـ با دارا بودن ويژگي هاي منحصر به فرد و داشتن شرايط خاص اجتماعي از هر لحاظ بهترين الگوي زنان مسلمان است.

1. تعليم و تربيت: از آن رو که زينب در دوره امنيت و در سايه پدر مهربانش چه در کوفه و چه در مدينه به تعليم و تربيت بانوان کوفه و مدينه اهتمام مي ورزيد و اين فعاليت هاي بزرگ فرهنگي و اجتماعي او، الهام بخش براي بانوان عصر ما و تمام اعصار تاريخ است که دختر اميرمؤمنان و نواده پيامبر چگونه به قرآن و معارف ديني و فرهنگ اسلامي بهاء داده و آن را به چه نحوي ترويج مي دادند.(1)
2. خانه داري: در دوره فقدان مادرش آن بانوي قهرمان که در سنين خردسالي بود در کارهاي خانه از پدرش امير مؤمنان و برادرانش نگهداري مي کرد، از آن رو از کودکي با سختي ها انس داشت اما هرگز اين سختي ها او را شکست نداد بلکه از او بانوي قهرمان و بزرگ تربيت کرد که در حفظ اسلام با برادرش امام حسين شريک شد و لياقت و شايستگي اين مقام و ظرفيت را در خود پرورش داد تا نهضتي بزرگ را مديريت و هدايت کند و از بحران هاي بزرگ عبور دهد و به آيندگان برساند.(2)
3. پايداري: زينب در سيل حوادث که بر سر او مي ريخت با اين که زن است و داراي عواطف شديد ولي هرگز خود را نباخت، بلکه اين حقيقت را براي تمام بانوان مسلمان درس داد که يک بانوي باتقوي و پاک دامن مي تواند در بحراني ترين شرايط اجتماعي، مديريت و هدايت يک نهضت را عهده دار باشد و پيام بزرگترين قيام را به آيندگان منتقل کند.
4. او مادر شهيدان، خواهر شهيدان، عمه شهيدان و از طرفي سرپرست کاروان اسيران کربلا است، زني که سرشار از عواطف و محبت به فرزند و برادر و برادر زاده است چگونه اين مصائب را ديد و بردباري از خود نشان داد و سرانجام که دشمن از او پرسيد که زينب چگونه ديدي کار خدا را در حق شما، او با شجاعت علوي فرمود آن چه ديديم بسيار زيبا بود. و به جز زيبايي چيزي نديديم،(3) سپاس خداوند را که دشمن ما را خوار و ذليل و پست قرار داد. بانويي که اين همه مصائب را زيبا مي بيند و ذره اي انکسار و شکست در چهره او ديده نمي شود نه تنها الگوي زنان بلکه الگوي مردان بزرگ تاريخ است چنان که قرآن هم زن فرعون و مريم را براي تمام مومنان الگو معرفي کرده است. پس زن مي تواند در اجتماع با درايتش الگو باشد.
5. زينب در متن قيام عاشورا قرار دارد که نه تنها يک فعاليت فرهنگي و اجتماعي بزرگ است بلکه جهاد بزرگ در راه اعتلاي کلمه توحيد است که همگام با برادرش در اين راه قدم بر مي دارد زنان جامعه ما با الهام از او مي توانند در تمام مراحل فرهنگي و علمي دوشادوش مردان با حفظ عفت و وقار زينب وار شرکت کنند.
6. زينب با همه اين مصائب هرگز منفعل نشد و بلافاصله پس از اين که حوادث پايان يافت و حرکت به سوي شام و کوفه قطعي گرديد با درايت و تدبير و مديريت بي نظير تمام کجاوه ها را سياه پوش کرد تا اولين دسته عزاداري براي سالار شهيدان از کربلا به سوي مقاصد مختلف تاسيس کند. دشمن از تدبير زينب غافل بود اما او به خوبي مي دانست که چه نهضت بزرگي را بنيان مي نهد. پس عزاداري براي حسين اولين بار از اين بانو بود و زنده داشت نهضت عاشورا را زينب در اين قضايا ديد.
7. مادران و بانوان مسلمان و پيروان اهل بيت بايد از هنرنمايي اين بانو بياموزند که در راه حفظ دين چگونه زندگي و ايثارگري را بايد جمع کرد. زينب فرزنداني تربيت کرده که مطيع او هستند و در کنار امام خود جان خود را نثار مي کنند. و اين بانوي قهرمان هيچ اسمي از فرزندانش در کربلا و پس از آن به ميان نمي آورد، تنها امام زمانش را محبوب دل خود مي داند و از او ياد مي کند و مطيع اوست. چقدر اين بانو مجذوب ولايت و امامت و رهبري است. چقدر معرفت ديني او عميق است. بانوان تحصيل کرده ما بايد با چنين الگويي، دلگرم زندگي سعادت بخش باشند که چگونه در راه آرمان ها و فرهنگ ديني ايثار مي کند و تا چه حد و صبر پيشه مي کند تا آن جا که اين بانو از خود درايت و خردپيشگي را بروز داده و خطبه اي غرّاء در جمع مردم کوفه و شام و ساير فرصت ها ايراد مي کند که تحسين امام معصوم (امام سجاد ـ عليه السلام ـ ) را بر مي انگيزد و آن حضرت خطاب به او مي فرمايد: "شکر خدا عمه ام زينب دانشمندي معلم نديده است".(4) و فهميده اي است که فهم و دانايي اش را از ديگران نگرفته بلکه چنان تربيت يافته و در خانواده اي پرورش داده شده که اين دانايي و قهرماني و علم با ذاتش عجين گشته و ملکه روح او شده است. پس بانوان مي توانند دختران خود را چنان تربيت کنند، که حيا و عفت و وقار و ايمان در ذات آن ها از کودکي عجين شده باشد.

خلاصه و نتيجه:
بانوان ما از حضرت زينب ـ سلام الله عليها ـ درس هاي زيادي مي آموزند از جمله:
1ـ صبر و حلم و پايداري در راه هدف که پس از فقدان همه عزيزان در کربلا که زندگي انسان و دلخوشي او با آن هاست و درکنار آن ها، اما اين بانوي قهرمان در اين راه، با استقامتي چون کوه آهنين با حوادث و مصائب مبارزه کرد.
2ـ عبادت: نقل شده هرگز شب زنده داري اين بانو در نماز هاي شب با حال او ترک نشد.
3ـ سخن وري و شجاعت و دفاع از حق و تربيت فرزندان باتقوي و فضيلت، خطابه او در مجلس يزيد هيچ نظيري در تاريخ ندارد که در برابر ستمگري مثل ابن زياد و يزيد زني با اين شجاعت و بي باکي و شيردلي بر عليه حکومت او سخن بگويد و ارکان حکومت او را در کاخش به لرزه در آورد.(5)
4ـ مقام عصمت، آن بانوي قهرمان با سير سلوک عملي به مراحلي از عصمت دست يافته بود که بانوان ما نيز مي توانند به تاسي از او به اين مراحل راه يابند.
بنابر اين بانوان جامعه ما با معيارهاي زينبي مي توانند در فعاليت هاي اجتماعي شرکت کنند.
1ـ عفت و حيا و حجاب و غيرت ديني.
2ـ نکته سنجي و زمان شناسي و وفاداري به آرمان هاي ديني و ولايت و رهبري.
3ـ مديريت بحران با صبر پيشگي و بردباري و خود شناسي و اتکا بر خدا.
4ـ معرفت عميق و عرفان ژرف از خداوند و عبادت و مراقبت از نمازهاي نافله خصوصاً شب.
5ـ تربيت فرزندان صالح و با تقوي.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ زينب بانوي قهرمان، دکتر بنت الشاطي.
2ـ زندگاني نصرت زينت، دکتر علي قائمي.

پي نوشت ها:
1. قائمي، علي، زندگاني زينب، انتشارات اميري، 1372ش، ص58 و 62.
2. مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج45، ص115؛ ابن طاوس، اللهوف، ص160؛ ابن نماحلي، مثير الاحزان، ص90.
3 . ابن اثير، الکامل، ج4، ص200.
4 . طبرسي، ج2، ص305.
5 . بنت الشاطي، زينب، ترجمه حسان ـ حبيب چايچيان، چاپ اميرکبير، 1360، ص144ـ154؛ طبرسي، ج2، ص303.

- لینک کوتاه این مطلب

» اندیشه قم
تاریخ انتشار:15 بهمن 1395 - 0:37

نظر شما...
ورود به نسخه موبایل سایت عــــهــــد