علت ناشناخته بودن عالم آخرت‬ از زبان آیت‌الله جاودان

آیت‌ا‌لله محمد‌علی جاودان از اساتید اخلاق تهران در جلسه اخلاق خود ضمن اشاره به آیاتی از قرآن به توصیف قیامت پرداخت.

این استاد اخلاق در مقدمه بحث گفت: عالم عقبی کاملاً برای ما ناشناخته است. همان‌طور که در آیه 61 سوره بقره می‌فرماید: «وَنُنشِئَکُمْ فِی مَا لَا تَعْلَمُونَ» به جایی می‌رویم که هیچ علم و آگاهی از آن نداریم. یکی از دلایل این ناشناخته بودن این است که آنجا بر خلاف این عالم، خبری از قانون علیت نیست و سبب و اسباب وجود ندارد. در این دنیا اگر آتشی باشد همه را می‌سوزاند اما آنجا اگر شما آتش نیفروخته باشی، کل عالم هم پر از آتش باشد، شما را نمی‌سوزاند. «وَ تَقَطَّعَت بِهِمُ الاسباب»؛ تمام اسباب و مسبب‌های این عالمی در آن دنیا برچیده می‌شود.

وی با بیان یک انحراف فکری -تاریخی عنوان کرد: کافران از گذشته می‌گفتند آیا بعد از اینکه جسم ما در زمین گم می‌شود ممکن است دوباره ذره‌هایش جمع شود و زنده شویم؟ آیه 10 سوره سجده به این سؤال کافران اشاره دارد «وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِی الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِی خَلْقٍ جَدِیدٍ» پاسخ این است که انسان اصلاً گم نمی‌شود و در واقع آنها آن دنیا را قبول ندارند که این سؤال در ذهنشان شکل می‌گیرد؛ «بَلْ هُم بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ کَافِرُونَ» کسی که معاد را قبول ندارد هم در واقع خدا را قبول ندارد زیرا همه اعتقادات به توحید برمی‌گردد.

آیت‌الله جاودان در ادامه، پاسخ قرآن به کافران را شرح داد و گفت: «قُلْ یَتَوَفَّاکُم مَّلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ» خداوند متعال می‌فرماید: به آنها بگو کسی که از طرف ما مأمور شده است یعنی فرشته مرگ می‌آید و شما را به تمامی می‌گیرد. این آیه اشاره می‌کند که شما را می‌گیرد، نه تن شما را؛ حقیقت انسان، چیزی جز تن اوست که در هنگام مرگ به تمامی دریافت می‌شود و به آن دنیا و نزد پروردگار منتقل می‌شود.

وی تصریح کرد: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» یک حقیقت است. یک حرف که همینطوری گفته شده باشد نیست. همه ما روزی نزد پروردگارمان بازمی‌گردیم و طبق روایت آن چیزی را که باور نداشتیم تصدیق می‌کنیم.

این استاد اخلاق در ادامه افزود: افرادی که توسط ملائکه دریافت می‌شوند به دو دسته تقسیم می‌شوند. یک دسته کسانی هستند که به خودشان ظلم کرده‌اند؛ کسی که در این دنیا ظلم می‌کند قبل از اینکه ظلمش به مظلوم برسد، به خودش ظلم کرده است. این افراد که در این دنیا احساس بزرگی و قدرت داشتند بعد از مرگ اظهار تسلیم می‌کنند و می‌گویند ما کار بدی نکرده‌ایم. در پاسخ به آنها می‌گویند تمام آنچه کرده‌اید ضبط شده‌است. برای همیشه وارد جهنم شوید. آن کسانی که متکبر بوده‌اند بد جایگاهی دارند.

وی اضافه کرد: پروردگار متعال در آیه 50 سوره انفال نیز در این رابطه می‌فرماید: وقتی کافران توسط ملائکه دریافت می‌شوند از جلو و عقب شلاق می‌خورند و در ادامه آیه می‌فرماید این به خاطر آن چیزی است که خودشان کرده‌اند و خداوند به هیچ کس ظلم نمی‌کند بنابراین آنچه به او می‌دهند همان است که خودش کرده. نه یک ذره کم و نه یک ذره زیاد. از لحظه مرگ گرفتار است تا پایان عالم که پایان ندارد.

این استاد اخلاق همچنین به توصیف ویژگی‌های دسته دوم پرداخت و گفت: کسانی که ملائکه آنها را پاک دریافت می‌کنند، به آنها می‌گویند سلام بر شما. به خاطر آنچه انجام داده‌اید داخل بهشت شوید. پاکی این افراد تا بدانجاست که خودشان پاک هستند. در مقابل خداوند در مورد منافقین می‌فرماید «انهم رجس» آنها پلیدی هستند. یعنی انسان در جهت خوبی و بدی می‌تواند به جایی برسد که خودش پلیدی یا پاکی باشد.