امام زمان شناسی 8

(بسم الله الرحمن الرحیم)
«شناخت وجود مقدس يوسف زهرا(س) غبار موانع و حجاب‌های ظلمانی را برای ما مرتفع می‌سازد» تاکنون به بررسی القاب مبارک حضرت از قبيل فجر، قائم و جابر و جمعه... پرداختيم و امروز نگاهی به نام ابوتراب حضرت خواهيم داشت.
مرحوم نهاوندی در کتاب عبقری الحسان به نام ابو‌تراب حضرت بقية الله اشاره می‌‍کنند و می‌فرمايند اين لقب منسوب به جدشان حضرت اميرالمومنين(ع) است.
ابوتراب کنيه اميرالمومنين علی (ع) بوده است.

امام زمان شناسی 8

 


ابوتراب از دو لغت ابو و تراب تشکيل شده است در ظاهر به معنای پدر خاک و يا دمساز خاک و يا پدر و رئيس خاکيان است.1
نام ابوتراب اميرالمومنين از نيکوترين نامهای ايشان بود. عبد‌الله بن عباس می‌گويد: رسول ا.. (ص) اميرالمومنين(ع) را با اين نام صدا می‌کردند و اين نامگذاری از آن رو بود که علی (ع) صاحب زمين و حجت خدا بر اهل آن پس از رسول خداست، و بقای زمين و آرامش آن وابسته به وجود اوست و از رسول خدا(ص) شنيدم می‌فرمود: چون روز قيامت شود و کافران پاداش و نزديکی و کرامتی را که خدای متعال برای شيعيان علی آماده نموده ببينند می‌گويند: « ای کاش من ترابی بودم» يعنی کاش از شيعيان علی (ابو تراب) بودم2
و علامه مجلسی می‌گويد شايد علت ديگری که برای نامگذاری اميرالمؤمنين به نام ابوتراب وجود دارد اين باشد که شيعيان او به جهت تذلل بيش از اندازه در برابر فرامين خداوند سبحان تراب ناميده شده‌اند. اين روايت اشاره به ميزان تسليم بودن شيعيان علی در مقابل خدای سبحان است.
ابوتراب را مربی و پرورش دهنده خاک نيز گفته‌اند، خاک مکانی مناسب برای پرورش هر سبزينه‌ای است كه هم از دامن خاک می‌رويد و هم در آن مدفون می‌شود در هر دو وضعيت چرخه موجودات متصل به خاک است از خاک می‌رويد و به خاک بر می‌گردد.
امام صادق(ع) می‌فرمايند: گل شيعه از اضافه گل وجود ما خلق شده است. اگر اين معنای ابوتراب و روايت امام صادق(ع) را کنار يکديگر قرار دهيم خواهيم گفت: چون خاک وجودي ما برگرفته از اضافه گل حضرات معصومین است، ذاتاً اگر براي هر رشد و نموی آماده است و برای کاشت و برداشت هر نوع بذر معرفتی‌ای آمادگی لازم را دارد.
اگر همين روايت را از زاويه ديگر بررسی کنيم می‌گوئيم: هر كس بعد از فوت به دامن خاك باز مي‌گردد در عالم معنا هركس به سوي امام زمانش رجعت مي‌كند حساب و كتاب هركس با امام زمان اوست، مرگ سفري است كه مسافر مي‌طلبد، مسافر اين سفر بايد براي رفتن از پدر خويش اجازه بگيرد، امضاي هر رجعتي از عالم خلق به سوي قيامت به دست امام زمان صورت مي‌گيرد ويا به عبارتي ديگر امضاي هر مرگي به دست مبارك ابوتراب نقش مي‌بندد اين پدر اجازه مي‌دهد تا فرزندش سفر ماندگار قيامت را آغاز كند.
در معناي ديگر وجه تسميه صاحب الزمان به اين نام از آن جهت است كه حضرت نقش پدر و پرورش دهندگي افراد را بر عهده دارند و هر كس قصد رويش و سبز شدن و به ثمر رسيدن را داشته باشد بايد چون خاك ذلت و فرومايگي اش را اعلام كند و وجودش را تسليم قدمهاي مبارك حضرت كند تا جاي پاي ابوتراب دلش را از ظلمات هستي صيقل دهد در اين معنا ابوتراب كيمياگري است كه خاك را طلا مي‌كند.
خاک گويد خاک تن را بازگرد    ترک جان کن سوی ما آ همچو گرد
همچنين خاك پذيرش انواع قابليتها را دارد گاهي در مسير رفت و آمد افراد قرار مي‌گيرد و گاهي براي كاشت بذر ، گاهي به عنوان مواد اوليه ساختمان سازي و...
خاك وجود هر كس مي‌تواند قابليت پذيرش انواع خيرات و بركات را داشته باشد اگر كسي از تربيت خود روگردان نباشد در حقيقت وجودش فطرتاً تربيت پذير و پند پذير است. اباصالح، ابوتراب هستند هر سالكي كه خاك وجوديش را به دستان مبارك حضرت بسپارد از تربيت‌هاي خاص اين مهربان ترين پدر بي‌نصيب نمي‌ماند.
آقاي شيخ علي اكبر نهاندي در عبقري الحسان در ذيل آيه69 سوره مباركه زمر «وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وُضِعَ الْكِتابُ وَ جي‏ءَ بِالنَّبِيِّينَ وَ الشُّهَداءِ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ» «و زمين (در آن روز) به نور پروردگارش روشن مى‏شود، و نامه‏هاى اعمال را پيش مى‏نهند و پيامبران و گواهان را حاضر مى‏سازند، و ميان آنها بحق داورى مى‏شود و به آنان ستم نخواهد شد!» 
ايشان مي‌گويد: رب در اين آيه منظور امام زمين است هركس خاك معرفتيش آمادگي لازم تربيت را داشته باشد به بركت نور خورشيد ولايت و آب معرفتي به رويشي خاص دست مي‌يابد و در ظل تشعشعات امام زمان زندگيش به بركت و ماندگاري حقيقی مي‌رسد.
نگاه بعدي به خاك اين نكته را بر ما روشن مي‌كند كه خاك محل پنهان كردن گنجهاست و بسياري از گران بها‌ترين گنجها در خاك پنهان مي‌شود كه بعد از سالها تلاش و كاوشگران كشف مي‌شود.
تمام افراد گنج حقيقت حضرت را در دل خويش پنهان دارند فقط كافي است كاوشگري خويش را بدست گيرند زيرا انسان فطرتاً امام زمان شناس است ابوتراب در اين معنا پدر گنجهاي مخفي انسان است هر كس قصد بهره‌وري از گنجهاي وجود خود را داشته باشد بايد به نام ابوتراب حضرت متوسل شود.
ويژگي ديگر خاك مطهِّر بودن است زمان فقدان آب براي رفع حدث خاك جايگزين مي‌شود چنانچه كسي آب در دسترس نداشته باشد از خاك براي وضو استفاده مي‌كند با اين اشارت بايد گفت هركس فطرتاً پاك و مطهر زاده مي‌شود و حضرت پدر تمام مطهرات عالم است اگر كسي غفلت ورزيد و از مسير حق دور شد اما به لطف پروردگار به خطاي خويش واقف گشت قصد توبه كرد گويا به وجود مطهر ابوتراب دست توسل دراز كرده است.
حضرت ابوتراب‌اند يعني طهارت بخش و پاك كننده‌اند هركس گرفتار انواع رذيلتهاي اخلاقي، تربيتي،اعتقادي و رفتاري... است براي رهايي از اين رذيله‌ها به وجود مطهر حضرت متوسل شود گاهي ابوتراب چنان افراد را از رذايل اخلاقی پاك مي‌كند كه حتي خود فرد، آن رذيله را از خاطر مي‌برد و به گفته آيت‌الله بهجت امام زمان در دلش مسجدي بنا مي‌كنند يعني قلب به گونه‌اي از رذايل فاصله مي‌گيرد كه لياقت قدمگاه شدن ابوتراب را مي‌يابد.
خاك ماده‌اي با قابليت مقاومت و تحمل فراواني است چنانچه صبر و مقاومتش زبانزد كوي عرفان است از اين رو نه در مقابل فسق فاسقان و ظلم ظالمان عبوس و مضطرب مي‌شود و نه در حلقات ذكر، جلسات علم شادي و سرور خود را به نمايش مي‌گذارد ( البته اين سخن به آن معنا نيست كه خاك شادمان از حلقات ذكر و جلسات علم ناراحت از مجالس فسق نيست سخن اين جاست كه هيچ يک از اين دو وضعيت را به جلوه بروز ظاهري نمي‌كشاند همه اشياء عالم اهل ادراك هستند و مادام در حال تسبيح گويي حضرت حق مي‌باشند.)
حضرت ابوتراب است يعني سينه وسيع و دل گشاده ايشان هم تحمل گناه و قصور افراد را دارد و هم به اذن حق روي آنها پرده مي‌اندازد همچنين از عبادت بيش از اندازه گروهی از عابدان و زاهدان بيش از اندازه شادمان نمی‌شود.
خصلت بزرگان است که در هيچ حالی از وضعيت طبيعی خارج نمی‌شوند نه خبری آنها را بيش از اندازه شادمان می‌کند و نه مصيبتی آنها را از حد بيرون غمگين می‌سازد صراط عالمند واز افراط و تفريط مصون و درامان‌اند.
وجود مقدس ابوتراب پدر هر صابر مومن متعادلی است.
ويژگی ديگر خاک جذب آب است آب در عالم معنا علم و معرفت و در انتها پذيرش ولايت حضرات معصومين است اگر ولايت حضرات معصومين از لابلای سنگلاخ وجودی هر طالبی عبور کند قطعا همان فضای نامطلوب برای کشت معرفت تبديل به مزارع سبزی خواهد شد، حضرت صاحب الزمان ابوتراب‌اند پدری که بر زمين تشنه وجود فرزندان خويش بارانی از معرفت می‌بارد تا سيراب سيراب شوند.
ويژگی عجيب خاک که شايد کمتر مورد توجه قرار می‌گيرد پنهان کردن موادی است که ثمره چندانی ندارند اگر برگها از درخت می‌ريزند روی آنها را با خاک می‌پوشانند تا دوباره به کود تبديل شود و اگر زباله‌ای هست که قابليت تبديل شدن به کود را داشته باشد در خاک دفن می‌شود ابوتراب پوشاننده رذايل اخلاقی افرادند وجود مقدس صاحب الزمان نواقص اخلاقی هر سالکی را پنهان می‌کنند تا زمان برای رويش دوباره ايجاد شود ابوتراب با جلوه الهی خويش سيئات فرد را به حسنات بدل می‌کند و آنچه از نظر شخص پرونده سياه اوست زمينه ساز پرورش مجددش می‌شود.
ويژگی ديگر آب: چون به خاك اضافه شود، گل حاصل شده كاملاً شكل پذير است، اگر آب ولايت به خاک وجود هر سالکی اضافه شود وجود او شکل پذير و قابل انعطاف خواهد شد و برای پذيرش احکام شريعت و تسليم شدن در مقابل احکام مقاومت و سرسختی از خود نشان نمی‌دهد آب ولايت چنان بر گوشه و کنار دلش سايه می‌افکند که جايی برای بروز منيّت‌هايش نمی‌يابد.
شايد خالی از لطف نباشد به نام ابوتراب در قيامت نگاه ديگري بيندازيم قيامت روز حسرت است روز آه‌های بلند روز نگرانی‌های جاودان روز اضطراب‌های بی‌پايان تنها کسانی اين روز رستگار و بی دغدغه‌اند که در دنيا خاک وجود خود را به دست مربی عالم سپرده‌اند و در آن جا همراه او قيام می‌کنند کجايند کسانی که ابوتراب پرورش دهنده آنها بود در آن روز که ناله‌ها از شدت فراق از حق به عرش می‌رسد صدايی می‌آيد که کاش ما تراب بوديم که امروز در پی ابوتراب قيام می‌کرديم اما چقدر دير است و چه بی‌فايده است آن روز، روز غبطه و حسرت است.
ابوتراب خاک وجود مرا زمينه‌ساز قدمهای مبارک خويش کن تا با اثر مبارك گامهايت قلب مرده من، زيباترين مسجد عالم شود.
ای صبا نکهتی از خاک در يار آور          خاطر از ما ببر و مژده ديدار آور
نغمه او به دل و جان، دهد آرام و قرار        غم ما را ببر ای پيک صفا، تار آور
صبرايوب، نباشد من بی سامان را           وعده بگذار و از او، رقعه بر اين زار آور3

1- کتاب اميرالمومنين علی بن ابی طالب مولف: احمد رحمانی همدانی ص 46
2- سوره نباء آيه 40
3- ديوان خاضع

- لینک کوتاه این مطلب

» پایگاه جامع اطلاع رسانی امام مهدی (عج)
تاریخ انتشار:9 دی 1393 - 12:05

نظر شما...
ورود به نسخه موبایل سایت عــــهــــد