(بسم الله الرحمن الرحیم)
ولایت تکوینی امام معصوم همچون امام زمان را با چند مقدمه میتوان بهاثبات رساند:
الف. قرآن درباره آصفبنبرخیا میگوید:
قَالَ الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِیكَ بِهِ قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَـٰذَا مِن فَضْلِ رَبِّی.[۱]
کسیکه دانشی از کتاب [آسمانی] داشت گفت: پیش از آنکه چشم برهمزنی، آن را نزد تو خواهم آورد و هنگامیکه [سلیمان] آن [تخت] را نزد خود ثابت و پابرجا دید گفت: این از فضل پروردگار من است.
ب. از برخی آیات دیگر استفاده میشود که خداوند و گروهی دیگر که عالم به کل کتابند بین پیامبر و مردم گواه میباشند.
خداوند متعال میفرماید:
وَیَقُولُ الَّذِینَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَىٰ بِاللَّـهِ شَهِیدًا بَیْنِی وَ بَیْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ.[۲]
بگو: کافی است که خداوند و کسیکه علم کتاب نزد اوست، میان من و شما گواه باشند.
ج. و نیز در قرآن آمده است که تنها مطهرون هستند که حقیقت معارف قرآنی را لمس کرده و به آن راه مییابند؛ «لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ؛ و جز پاکان نمیتوانند به آن دست یابند».[۳]
د. قرآن کریم «مطهرون» را خود مشخص کرده و مصداق آن را اهل بیت پیامبر که شامل خود حضرت نیز هست معرفی کرده است، آنجا که میفرماید:
إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیرًا.[۴]
همانا خدا چنین میخواهد که هر رجس و پلیدی را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عیبی پاک و منزه گرداند.
ﻫ. در تشخیص مصداق اهل بیت در این آیه باید به روایات مراجعه کرد؛ زیرا قرآن میفرماید: وَ أَنزَلْنَا إِلَیْكَ الذِّكْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ؛ و بر تو قرآن را فرستادیم تا بر امت آنچه فرستاده شد بیان کنی.[۵]
و. با مراجعه به روایات فریقین از شیعه و سنی پی میبریم که مقصود از اهل بیت در آیه تطهیر، پیامبراکرم، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهمالسلام میباشند.[۶]
اگرچه حصر در آیه، اضافی است در مقابل همسران پیامبر و سایر صحابه، تا آنها از شمول آیه خارج گردند. در نتیجه آیه تطهیر شامل بقیه اهل بیت از دوازده امام نیز میشود.
نتیجه اینکه: اهلبیت عصمت و طهارت از ولایت تکوینی برخوردارند.
بریدةبنمعاویه میگوید: از امام باقر علیهالسلام درباره آیه «قُل کَفی بِالله شهیداً بَینی و بَینَکُم و مَن عِندهُ عِلمُ الکِتاب» سؤال کردم؟ حضرت فرمود: «إیّانا عنی، و علیّ أوّلنا و أفضلنا و خیرنا بعد النبیّ؛ تنها ما را قصد کرده است و علی اول و افضل و بهترین ما پس از پیامبر است».[۷]
پینوشتها
1. نمل: 40.
2. رعد: 43.
3. واقعه: 79.
4. احزاب: 33.
5. نحل: 44.
6. ر.ک: صحیح مسلم، ج7، ص130؛ صحیح ترمذی، ج5، ص656، کتاب المناقب.
7. کافی، کلینی، ج1، ص229، ح6.
یا امام میتواند ولایت تکوینی داشته باشد؟
ولایت تکوینی امام معصوم همچون امام زمان را با چند مقدمه میتوان بهاثبات رساند:
الف. قرآن درباره آصفبنبرخیا میگوید:
قَالَ الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِیكَ بِهِ قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَـٰذَا مِن فَضْلِ رَبِّی.[۱]
کسیکه دانشی از کتاب [آسمانی] داشت گفت: پیش از آنکه چشم برهمزنی، آن را نزد تو خواهم آورد و هنگامیکه [سلیمان] آن [تخت] را نزد خود ثابت و پابرجا دید گفت: این از فضل پروردگار من است.
ب. از برخی آیات دیگر استفاده میشود که خداوند و گروهی دیگر که عالم به کل کتابند بین پیامبر و مردم گواه میباشند.
خداوند متعال میفرماید:
وَیَقُولُ الَّذِینَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَىٰ بِاللَّـهِ شَهِیدًا بَیْنِی وَ بَیْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ.[۲]
بگو: کافی است که خداوند و کسیکه علم کتاب نزد اوست، میان من و شما گواه باشند.
ج. و نیز در قرآن آمده است که تنها مطهرون هستند که حقیقت معارف قرآنی را لمس کرده و به آن راه مییابند؛ «لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ؛ و جز پاکان نمیتوانند به آن دست یابند».[۳]
د. قرآن کریم «مطهرون» را خود مشخص کرده و مصداق آن را اهل بیت پیامبر که شامل خود حضرت نیز هست معرفی کرده است، آنجا که میفرماید:
إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیرًا.[۴]
همانا خدا چنین میخواهد که هر رجس و پلیدی را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عیبی پاک و منزه گرداند.
ﻫ. در تشخیص مصداق اهل بیت در این آیه باید به روایات مراجعه کرد؛ زیرا قرآن میفرماید: وَ أَنزَلْنَا إِلَیْكَ الذِّكْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ؛ و بر تو قرآن را فرستادیم تا بر امت آنچه فرستاده شد بیان کنی.[۵]
و. با مراجعه به روایات فریقین از شیعه و سنی پی میبریم که مقصود از اهل بیت در آیه تطهیر، پیامبراکرم، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهمالسلام میباشند.[۶]
اگرچه حصر در آیه، اضافی است در مقابل همسران پیامبر و سایر صحابه، تا آنها از شمول آیه خارج گردند. در نتیجه آیه تطهیر شامل بقیه اهل بیت از دوازده امام نیز میشود.
نتیجه اینکه: اهلبیت عصمت و طهارت از ولایت تکوینی برخوردارند.
بریدةبنمعاویه میگوید: از امام باقر علیهالسلام درباره آیه «قُل کَفی بِالله شهیداً بَینی و بَینَکُم و مَن عِندهُ عِلمُ الکِتاب» سؤال کردم؟ حضرت فرمود: «إیّانا عنی، و علیّ أوّلنا و أفضلنا و خیرنا بعد النبیّ؛ تنها ما را قصد کرده است و علی اول و افضل و بهترین ما پس از پیامبر است».[۷]
پینوشتها
1. نمل: 40.
2. رعد: 43.
3. واقعه: 79.
4. احزاب: 33.
5. نحل: 44.
6. ر.ک: صحیح مسلم، ج7، ص130؛ صحیح ترمذی، ج5، ص656، کتاب المناقب.
7. کافی، کلینی، ج1، ص229، ح6.
- لینک کوتاه این مطلب
تاریخ انتشار:7 بهمن 1393 - 3:17
مطالب مرتبط...
نظر شما...