«نورٌ عَلَی نورٍ» که می‌گویند این است

نخستین ادب از آداب تلاوت قرآن، طهارت و پاکیزه بودن قاری قرآن است. اگر کسی بخواهد به خطوط قرآن دست بزند و یا احتمال می‌دهد هنگام قرائت، دستش به خطوط قرآن می‌رسد لازم است با طهارت باشد. دلیل آن را آیه 79 سوره واقعه ذکر کرده‌اند که خداوند فرمود: «لا یَمَسُّهُ اِلّا المُطَهَرُون؛ جز پاکان دست بر آن (قرآن) نزنند». به جز دست پاکان نیاید به آن/ فرستاده آمد ز رَبّ جهان

مفسر عالی‌قدر قرآن علامه شُبَّر در «تفسیرالقرآن‌الکریم» درباره این آیه می‌نویسد؛ «لا یَمَسُهُ اِلّا المُطَهَرُون مِنَ الحَدَثِ اَوِ الکُفر»، یعنی کسانی می‌توانند به قرآن دست بزنند که از حدث یا کفر مبرّا باشند. حدث عبارت است از چیزهایی که وضو را باطل کند.

قرآن خواندن همراه با طهارت تعظیم و احترام به کلام خداست

منظور از مَسّ قرآن، رساندن و تماس اعضای بدن با خط قرآن است. کسی می‌تواند قرآن را مس کند که طهارت داشته باشد. منظور از طهارت، غسل و وضو است. کسی که غسل به عهده دارد برای دست زدن به قرآن، ابتدا باید غسل کند، در غیر این صورت برای مَسّ قرآن واجب است وضو بگیرد.

فلسفه این حکم الهی ـ طهارت هنگام مَسّ قرآن ـ روشن است. قرآن کلام خدا است و احترام آن بر همگان لازم است. به این جهت همه مسلمانان وظیفه دارند هنگام مَسّ قرآن، با طهارت باشند.

در رساله‌های عملیه مراجع بزرگوار تقلید سفارش شده است، هنگام قرائت قرآن، حتی اگر دست و یا بدن هم با خطوط و قرآن تماس نگیرد؛ بهتر است انسان با وضو باشد. با وضو بودن ثواب قرائت را بیشتر می‌کند.

قرآن خواندن مسیری که ابتدا تا انتهایش نورانی است

خدا در موارد متعددی قرآن را «نور» معرفی کرده است، از جمله در این آیه کریمه: «و اَنزَلنا إلَیکُم نوراً مبیناً؛ و نور آشکاری به سوی شما نازل کردیم».

از طرفی در کلام پیشوایان دینی، وضو نیز «نور» معرفی شده است: «اِنَّ الوُضوءَ عَلی الوُضوءِ نورٌ عَلی نور؛ وضو ساختن بر روی وضوی قبلی، نوری بر روی نور است».

ذات اقدس اله، خود نور مطلق و منشأ نور است؛ «الله نورالسَمواتِ وَ الاَرضِ»؛ کتاب او نور است، وضو هم نور است، حال اگر هنگام قرائت کتاب خدا، قاری قرآن با وضو باشد قطعاً بهره‌ای از نور خدا و قرآن نصیب او خواهد شد.

وضو سبب پاکی، و زدودن سستی و خواب

از امام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام نقل شده است که آن امام همام فرمود: «همانا به وضو گرفتن دستور داده شده است تا هنگامی که بنده برای مناجات در مقابل خدای توانا می‌ایستد، پاک باشد و اینکه فرمانبردار دستورهای او بوده و از نجاسات و پلیدی‌ها پاک باشد، علاوه بر این، وضو سستی را از بین می‌برد و خواب را دور می‌کند.»

• منبع: فارس