جهنم به چه معناست/بالاترین لذت روحی در روز قیامت

استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری یکی از موفق‌ترین اندیشمندان اسلامی بود که با روحیات و نیازهای روحی و فکری جوانان آشنا بود و چون زبان نسل جوان را می‌دانست و می‌فهمید، پیام این نسل را می‌شنید و متناسب با نیازهای جوانان به موقع و به جا به وسیله آثار ارزشمندش با آنان ارتباط ایجاد می‌کرد.

استاد مطهری با اشاره به این سخن آموزنده امیرالمؤمنین (ع) که می‌فرماید: «اگر ذهن جوانان ما با مطالب حق پر نشود، با مطالب ناحق پر خواهد شد»، تمام سعی و کوشش خود را کرد تا جوانان را با حقایق اسلام آشنا سازد.

به مناسبت سی و چهارمین سالگرد شهادت این استاد بزرگوار بر آن شدیم، با استفاده از کتاب «چشمه سار مطهر، پرسش‌های شما و پاسخ‌های استاد مطهری» تألیف حجت‌الاسلام حمید احمدی جلفایی نگاهی اجمالی به برخی از مباحث آموزنده استاد شهید بیاندازیم که خواندن این مطالب خالی از لطف نیست:

* چرا به جهنم، جهنم گفته می‌شود؟

- جهنم از جَهنام است که جهنام، آن چاه‌های خیلی عمیق و تاریک را می‌گویند، این لفظ نیز به اعتبار پایین بودن و تاریک بودن (جهنم) انتخاب شده است؛ چون این الفاظی که ما در این دنیا داریم، برای معانی‌ای که در همین دنیا وجود دارد وضع شده است. آن‌ها لفظ ندارد و با الفاظی بیان می‌شود که تا اندازه‌ای به آن معنا نزدیک باشد.

* آیا گناهانی که در همین دنیا عقوبت دارند، در آخرت دیگر برای آنها عذابی نخواهد بود؟

- خداوند، عقوبت بعضی از گناهان را در همین دنیا می‌کند، و در آخرت عقوبت سر جای خودش هست، در میان عقوبت‌هایی که در دنیا عکس‌العمل دارد، یکی همین گناهانی است که منجر به محروم کردن و مخصوصاً دل شکستن یک عده مردم بیچاره و فقیر و ضعیف می‌شود، این، یک امر عجیبی است؛ یکی مسئله پدر و مادر است، که بدی کردن به پدر و مادر در همین دنیا عقوبت دارد و دیگر، بدی کردن به مردم دل شکسته است... .

* بالاترین لذت روحی در روز قیامت، برای انسان چیست؟

- بالاترین لذت روحی، همین است که خطاب به آن‌ها برسد که: شما برای ابد در این جا هستید، «تلک الجنة التی اورثتموها بما کنتم تعلمون» بعد که اعلام جاوید ماندن را از طرف خدای صادق به آن‌ها می‌دهند که این مژده یک مژده‌ای است که اگر در آنجا مرگی وجود می‌داشت، هر کسی از همان مژده، قالب تهی می‌کرد، وقتی به آن‌ها می‌گفتند: «و انتم فیها خالدون»، آن وقت علت و دلیلش را ذکر می‌کنند؛ یعنی ما اینجا قرعه نکشیدیم یک عده را بهشت بیاوریم و یک عده را جهنم ببریم، محصولِ دارِ تکلیف و دنیای شماست.

*غالب ناراحتی‌های روحی، چگونه در انسان به وجود می‌آید؟

-ناراحتی‌های روحی که عواقب وخیمی بار می‌آورد، همواره از کشمکش میان تمایلات طبیعی و تلقیات مخالف اجتماعی پیدا می‌شود، از این جهت است که این مسأله، فوق‌العاده مورد توجه محافل روانشناسی و روانکاوی قرار گرفته است.

*گاهی اوقات، انسان در خودش احساس ناراحتی می‌کند، با اینکه هیچ درد ظاهری ندارد، ولی روح او محزون می‌شود، علت این امر و راه درمان آن، به نظر حضرت علی چیست؟

-بعضی از مردم در خودشان، احساس ناراحتی می‌کنند،  همین قدر می‌فهمند که خشنود نیستند و آب خوش از گلوی آن‌ها پایین نمی‌رود، می‌فهمند که قرار و آرام ندارند، پژمرده و افسرده هستند، اما علت این بی‌قراری و پژمردگی چیست، نمی‌دانند، می‌بینند همه چیز و همه وسایل زندگی را دارند و در عین حال از زندگی خشنود نیستند، این گونه اشخاص باید بدانند که قطعاً احتیاجاتی معنوی دارند که برآورد نشده، قطعاً کم و کسری در روح آن‌ها وجود دارد.

• منبع: فارس