شیوه صحیح «تسبیحات حضرت زهرا(س)»/ فضیلت ذکر گفتن با تربت سیدالشهدا(ع)

بعضی از اعمالی که در میان مردم رایج است و عده بی‌شماری به انجام آنها اهتمام می‌ورزند بعضاً به تصور اینکه آن عمل صحیح است انجام می‌دهند اما در حالی که از شیوه درست آن غافل هستند، از این رو بر آن شدیم تا مواردی را که شیوع بیشتری در جامعه دارد از کتاب «عمل‌های اشتباه، پاسخ‌های صحیح» اثر حجت‌الاسلام علی سخنرانی برای علاقه‌مندان ذکر کنیم.  

دلیل انجام تسبیحات حضرت زهرا (س) بلافاصله بعد از نمازهای واجب چیست؟

پاسخ: گفتن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها شرایطی دارد:

اول اینکه نباید در تعداد آن کم و زیاد شود یعنی در ترتیب و عدد یکی باشد یعنی اول الله‌‌اکبر 34 بار، الحمدلله 33 بار و بعد سبحان‌الله 33 مرتبه .پس در حفظ عدد سهل‌انگاری نشود با اینکه اعمال مستحبی‌اند همانی که وارد شده همان را انجام دهند نه کمتر و نه بیشتر.

دوم اینکه شرط حضور قلب در موقع گفتن ذکر است که انسان با گفتن الله‌اکبر یک سیر معنوی می‌کند و سپس با الحمدلله و سبحان‌الله سیری دیگر می‌کند.

سوم اینکه بلافاصله بودن تسبیح بعد از نماز است، یعنی وقتی نماز به پایان رسید قبل از اینکه حالت خود را به هم بزند و تغییر در وضع بدهد و به عبارتی از حالت تشهد و سلام در نماز خارج شود و قبل از پرداختن به چیز دیگری تسبیح حضرت زهرا (س) را شروع کند و با آنچه که در سرّ عدد و کیفیت ذکر تسبیح معلوم است این است که بلافاصله بودن تسبیح بعد از نماز، دارای حسابی است که در غیر این صورت نیست و شاهد مطلب ما روایت امام صادق (ع) در تهذیب الاحکام، شیخ طوسی جلد 2 است که می‌فرماید: «کسی که در نمازهای فریضه بعد از سلام نماز قبل از حرکت از مصلی تسبیح کند خداوند را به تسبیح فاطمه زهرا (س) خداوند او را می‌آمرزد و باید تبسیح را با تکبیر «الله‌اکبر» آغاز کند.

و چهارم اینکه در تسبیح حضرت زهرا (س) موالات بودن شرط است، که اذکار آن بدون وقفه و قطع کردن گفته شود و در هنگام تسبیح از حرف‌های متفرقه یا کارهایی که موجب فاصله افتادن می‌شود پرهیز و اجتناب کند و در این که انسان تسبیح را متصلاً به انجام برساند رموز خاصه‌ای وجود دارد که اهل آن می‌دانند همان طور که مرحوم کلینی در کتاب فروع کافی از محمد ابن جعفر روایت می‌کند: «انه کان یسبح تسبیح فاطمة صلی الله علیها فیصله و لا یقطعه» امام صادق (ع) تسبیح حضرت فاطمه زهرا (س) را متصلاً انجام می‌داد و آن را با چیز دیگری قطعی نمی‌کرد.

آیا هنگام گفتن ذکر و تسبیحات حضرت زهرا (س) فرقی بین تسبیح معمولی با تسبیح تربت پاک امام حسین (ع) است؟

پاسخ: معمولاً ذکرها را و به خصوص تسبیح حضرت زهرا (س) را با تسبیح می‌گویند و بهتر است که تسبیح از تربت پاک حضرت سید‌الشهداء باشد.

در کتاب مکارم‌الاخلاق آمده است که ابراهیم بن محمد ثقفی می‌گوید: حضرت فاطمه زهرا(س) در ابتدا تسبیحی تابیده شده از رشته ای پشم داشت که گره‌هایی بر آن زده بود و با ان تکبیر و تسبیح و ذکر می‌گفت تا اینکه حضرت حمزه بن عبدالمطلب سید الشهدا(ع) به شهادت رسید، بعد از شهادت حمزه، حضرت فاطمه (س) از تربت قبر آن شهید بزرگوار خاک برگرفت و تسبیح ساخت و با آن تسبیح می‌گفت، مردم نیز به پیروی از دختر پیغمبر این چنین کرده‌اند.

زمانی که امام حسین(ع) به شهادت رسید سنت شد که از تربت آن امام همام تسبیح ساخته و به وسیله آن ذکر گویند، همچنین از حضرت صالح‌الزمان (عج) روایت است: هر کس تسبیح تربت امام حسین (ع) را در دست گیرد و ذکر را فراموش کند ثواب ذکر برای او نوشته می‌شود و از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: یک ذکر یا استغفار که با تسبیح تربت حسین (ع) گفته شود برابر است با هفتاد ذکر که با چیز دیگر گفته شود و از امام موسی کاظم(ع) روایت شده که می‌فرماید: مؤمن از پنج چیز نباید خالی باشد: مسواک، شانه، سجاده (که بر روی آن نماز می‌‌خواند) تسبیحی که سی و چهار دانه باشد و انگشتر عقیق.

آیا گذاشتن تسبیح در جلوی مهر و سجاده، در نماز وجه شرعی دارد؟

پاسخ: بله، در مواردی که جلوی نمازگزار، صف یا دیواری نباشد و جلوی او در معرض عبور و مرور باشد مستحب است چیزی مانند تسبیح یا عصا و امثال آن جلوی مهر و سجاده خود بگذارند تا اگر عبور و مروری صورت گرفت بین او و مرور کننده فاصله و حائلی باشد و همین طور است اگر جلوی او و شخصی حضور داشته باشد که در این صورت نیز مستحب است چیزی جلوی مهر و سجاده خود بگذارند.