هنگامه ظهور و شباهت هاى آن به قيامت (بخش ششم)

(بسم الله الرحمن الرحیم)

اشاره:

صحنه‏ هاى قيامت با هنگامه ظهور حضرت حجت از جهات گوناگون مشابه يكديگرند كه در اين مجموعه خلاصه‏ اى از شباهتها را كه از تفسير و تأويل آيات قرآن برگرفته شده است در قالب 14 مقاله تقديم خواهد شد. در شماره پيشين با بيان مقدمه مفصل درباره اين ارتباط موضوع چهارده شماره همراه با چکيده مباحث آن ارائه گرديد تا خواننده محترم در جريان و پيوند مطالب باشد. اکنون پنجمين شباهت تقديم مي گردد.

6 - فرمانروايى مطلق خداوند

قدرت و توانايى خداوند، حقيقى و ذاتى است و حدّ و مرزى ندارد. قدرتش چنان است كه به هر چه اراده‏اش تعلق گيرد در آن تصرف مى‏كند و به هرگونه كه بخواهد آن را قرار مى‏دهد. زيرا تمامى موجودات قائم به ذات او هستند.

در هر زمانى قدرت الهى جلوه‏هايى دارد كه خردمندان از شناخت رموز و اسرار آن عاجزند و زورمندان در برابر اراده او فرومانده‏اند. صحنه‏هاى حيرت انگيزى كه همواره در زندگى هريك از افراد بشر روى مى‏دهد؛ آتش را سرد و سلامت مى‏سازد و خليل خود را شاداب و پيروزمند از آن برمى‏آورد، كليم خود را بر دامان دشمن خونخوارش، فرعون پرورش مى‏دهد و نقشه‏هاى كشتن او را نقش بر آب مى‏كند. ليكن قدرت نمايى كامل و فرمانروايى مطلق در هنگامه ظهور حضرت قائم  آشكار مى‏گردد كه همه مردمان در برابر فرمان خداوند خاضع و تسليم خواهند بود و بساط زورمندان و ستمكاران برچيده خواهد شد.

از سخنان روح بخش معصومين‏عليهم السلام در اين خصوص روشنى مى‏گيريم:

در تفسير آيه كريمه «الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ لِلرَّحْمنِ وَكانَ يَوْماً عَلَى الْكافِرينَ عَسيراً»؛(48) فرمانروايى حق در آن روز از آنِ خداوند رحمان است و آن روز بر كافران سخت خواهد بود؛ امام‏عليه السلام فرمود: البته فرمانروايى امروز و پيش از امروز و بعد از امروز از آنِ خداوند رحمان است. امّا هنگامى كه حضرت قائم  بپا خيزد جز خداوند پرستش نخواهد شد.(49)

امام باقرعليه السلام ضمن حديثى طولانى از برنامه‏هاى امام قائم‏عليه السلام ياد كرده و فرمودند:...روى زمين هيچ آبادانى باقى نماند مگر اينكه در آن گواهى دادن به اين‏كه هيچ معبود حقى جز اللَّه نيست (يكتاست كه هيچ شريك ندارد) و اين كه محمّد فرستاده خداست بانگ زده شود، و اين است (معنى) فرموده خداى (تعالى): «وَلَهُ اَسْلَمَ مَنْ فِى السَّمواتِ وَالاَْرْضِ طَوْعاً وَكَرْهاً»؛(50) و هر كه در آسمانها و زمين است خواه و ناخواه مطيع خداست و همه به سوى او رجوع خواهند نمود. و صاحب اين امر چنانكه رسول خداصلى الله عليه وآله جزيه را مى‏پذيرفت آن را نمى‏پذيرد و اين فرموده خداوند است كه: با آنان نبرد كنيد تا ديگر فتنه و فسادى بر جاى نماند و آيين همه دين خدا گردد.(51)

رفاعة بن موسى مى‏گويد از امام صادق‏عليه السلام شنيدم كه راجع به آيه كريمه «وَلَهُ اَسْلَمَ مَنْ فِى السَّمواتِ وَالْاَرْضِ طَوْعاً وَكَرْهاً وَاِلَيْهِ يَرجِعُونَ» فرمودند: هرگاه قائم‏عليه السلام بپاخيزد هيچ سرزمينى باقى نماند مگر اينكه گواهى به لااله الااللَّه ومحمّدرسول‏اللَّه‏صلى الله عليه وآله در آن ندا گردد.(52)

محدث مشهور عبداللَّه بن‏بكير مى‏گويد: از امام كاظم‏عليه السلام درباره كلام خداوند «وَلَهُ اَسْلَمَ مَنْ فِى السَّمواتِ وَالْاَرْضِ طَوْعاً وَكَرْهاً وَاِلَيْهِ يُرْجَعُونَ»(53) پرسيدم. امام‏عليه السلام فرمود: درباره حضرت قائم  نازل شده است كه هرگاه بپاخيزد اسلام را بر يهود و نصارى و صابئين و زنادقه و اهل ارتداد و كفار، در شرق و غرب زمين عرضه خواهد كرد. پس هرآن‏كه از روى طوع و دلخواه مسلمان شود او را به نماز و زكات و ساير كارهايى كه يك مسلمان بايد انجام دهد؛ امر مى‏فرمايد، و هر كس اسلام را نپذيرد گردن مى‏زند تا آنجا كه در مشارق و مغارب هيچ كس نماند جز اينكه توحيد خدا گويد. عرضه داشتم فدايت گردم، خلايق بيش از آنند؟ فرمود: همانا خداوند اگر چيزى را بخواهد بسيار را اندك و اندك را بسيار گرداند.

روايت شده كه راجع به آيه كريمه «لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ المُشْرِكُونَ»؛(54) براى آن كه او را بر همه دين برترى بخشد هر چند كه مشركان خوشايندشان نباشد. ابن عباس گويد: اين آيه تحقق نمى‏پذيرد مگر وقتى كه يهودى و نصرانى و صاحب كيشى نماند؛ مگر آن‏كه به حقّ (يعنى اسلام) گرويده شوند، تا اين‏كه گوسفند و گرگ، گاو و شير، انسان و مار از يكديگر در امان باشند، و موش انبان را نجود، جزيه برداشته، صليب شكسته و خوك كشته شود. و اين همان فرموده خداوند متعال است كه مى‏فرمايد: «لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ المُشْرِكُونَ»؛(55) براى آن كه او را بر همه دين برترى بخشد، هرچند كه مشركان خوشايندشان نباشد؛ و اين هنگام قيام قائم‏عليه السلام تحقق خواهد يافت.(56)

قيامت نيز مظهر تجلّى مطلق و كامل قدرت و اراده الهى است. چنانكه در آيات قرآن كريم چنين تأكيد شده است:

«قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنْفَخُ فِى الصُّورِ»؛(57) سخن او حقّ است، و روزى كه در صور دميده شود فرمانروايى مخصوص

اوست. «الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ»؛(58) فرمانروايى در آن روز از آنِ خداوند است، ميان آنها داورى مى‏كند.

«لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّار»؛(59) (در آن روز گفته مى‏شود) امروز فرمانروايى از آن كيست؟ مختص خداوند يكتاى قهّار است.

«يَوْمَ لاَ تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَالْاَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ»؛(60) روزى كه احدى نتواند كه به سود ديگرى كارى انجام دهد و امور در آن روز از آنِ خداوند است.

 48.           سوره فرقان، آيه 26.

49.           تأويل الآيات الظاهرة، 372.

50.           سوره آل عمران، آيه 83.

51.           سيماى حضرت مهدى عليه السلام در قرآن، 96.

52.           تفسير عيّاشى، 183 / 1.

53.           سوره آل عمران، آيه 83.

54.           سوره توبه، آيه 33.

55.           سوره توبه، آيه 33.

56.           المحجّة: 87.

57.           سوره انعام، آيه 73.

58.           سوره حج، آيه 56.

59.           سوره غافر، آيه 16.

60.           سوره انفطار، آيه 19.