تبلیغات ویژه
تبلیغات متنی
(بسم الله الرحمن الرحیم)
منظور از «موعود» کسی است که برای اصلاح امور انسان‌ها، مبارزه با کژی‌ها و ناراستی‌ها، ریشه‌کن کردن ظلم و ستم و برقراری صلح، دوستی و عدالت در جهان می‌آید؛ ازاین‌رو او را «مصلح» نیز می‌نامند.
در آیین زرتشت به ظهور مصلح و منجی آخرالزمان تأکید شده است. بشارت‌های مختلفی در این آیین از آمدن مردی الهی و درستکار خبر می‌دهند که با ظهورش، صلح و راستی را بر عالم، حاکم خواهد ساخت.
در آیین زرتشت سه موعود وجود دارد که آنها را «سوشیانت» می‌نامند و به ترتیب عبارت‌اند از: «هوشیدر؛ پروراننده قانون»، «هوشیدر ماه؛ پروراننده‌ی نماز و نیایش» و «استوت ارت؛ آخرین منجی» که با آمدن آخرین منجی، جهان نو می‌شود.
طبق تعالیم آیین زرتشت، مهم‌ترین سوشیانت، همان کسی است که در آخرالزمان ظهور می‌کند؛ چنان‌که گفته‌اند: «سوشیانت مزدیسنان به منزله‌ی کریشنای برهمنان، بودای پنجم بودائیان، مسیح یهودیان فارقلیط عیسویان و مهدی مسلمانان است».[۱]
سوشیانس، یا سوشیانت به معنای کسی است که در پایان جهان ظهور خواهد کرد و نامش «پیروزگر» است و او را «استوت ارت» نیز می‌خوانند.[۲]
در اوستا کلمه سوشیانت حداقل هشت بار و آستوت ارت حداقل دو بار ذکر شده است.[۳] در این کتاب برای این مصلح موعود، صفات گوناگونی ذکر شده است؛ از جمله:
1. «در آن هنگام که مردان دیگر بار برخیزند و بی‌مرگی به زندگان روی آورند، «سوشیانت» پدیدار شود و جهان را به خواست خویش نو کند».[۴]
2. «بدان هنگامی که «استودت ارت» پیک مزدا اهوره، پسر «ویشپ تورویری» از آب کیا نسیه برآید، گرزی پیروزی بخش برآورد که فریدون دلیر، هنگام کشتن «اژی دهاک» داشت».[۵]
3. «یاران «استودت ارت» پیروزمند بدرآیند؛ آنان نیک‌اندیش، نیک‌گفتار، نیک‌کردار و نیک‌دیناند و هرگز سخن دروغ بر زبان نیاورند».[۶]
از موارد یاد شده استفاده می‌شود که در اوستا، علاوه بر بشارت ظهور مصلح در آخرالزمان، به صفاتی چون پیروزگر بودن موعود، قیام با شمشیر و دارای یارانی با خصال نیک اشاره دارد. برای آگاهی بیشتر، باید به دیگر کتاب‌های زرتشتیان، که در تفسیر اوستا و تبیین این آیین نوشته شده‌اند، رجوع کرد؛ از جمله:
1. در کتاب معروف «زند»[۷] پس از ذکر مبارزه همیشگی «ایزدان» و «اهریمنان» آمده است:
«آن‌گاه پیروزی بزرگ از طرف ایزدان (خداپرستان) می‌شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند... پس از پیروزی ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، عالم کیهان به سعادت اصل خود رسیده، بنی‌آدم بر تخت نیک‌بختی خواهند نشست».[۸]
در این متن، همانند اوستا به ظهور مصلح آخرالزمان و به ذکر کلی مسأله ظهور مصلح موعود اشاره نموده است.
2. جاماسب[۹] در کتاب «جاماسب‌نامه» از زرتشت نقل می‌کند:
«از زمین تازیان (عرب) از فرزندان هاشم، مردی بزرگ‌سر و بزرگ‌تن و بزرگ‌ساق بیرون آید و بر آیین جد خویش و با سپاه بسیار روی به ایران نهد و آبادانی کند و زمین را پر از داد کند».[۱۰]
این سخن به صراحت اوصاف مصلح موعود را ذکر می‌کند که اولاً، از سرزمین عرب ظهور خواهد کرد؛ ثانیاً، از اولاد هاشم است؛ ثالثاً، بر آیین جد خویش بوده و درنهایت، با قدرت و به نیروی قهر، نهضت خود را آغاز خواهد کرد. این اوصاف، همان اوصافی است که در احادیث برای امام مهدی علیه‌السلام ذکر شده و منطبق بر آن حضرت است؛ لذا اگرچه مطالب اوستا و زند تنها به ظهور منجی آخرالزمان اشاره دارد، ولی با توجه به متن جاماسب‌نامه می‌توان ادعا نمود که موعود آیین زرتشت، همان موعود دین اسلام است.
پی‌نوشت‌ها
1. ر.ک: خورشید مغرب، محمدرضا حکیم، ص53؛ آشنایی به ادیان بزرگ، حسین توفیقی، ص66.
2. اوستا، دفتر سوم، فروردین پشت، بند11، (ج1، ص 405-430).
3. ر.ک: اوستا، گزارش و پژوهش جلیل دوست‌خواه.
4. اوستا، زامیاد پشت، بند11، (ج1، ص 487)
5. اوستا، زامیاد پشت، بند93، (ج1، ص 502)
6. اوستا، زامیاد، پشت، بند95.
7. فرهنگ معین، محمد معین، ج5، ص656؛ زند، شرح، بیان، گزارش و تفسیر اوستاست که در عهد ساسانیان به زبان پهلوی نوشته شده است.
8. بشارات عهدین، محمد صادقی، ص238. این کتاب که در اواخر حیات آیت‌الله العظمی رحمه‌الله بروجردی تألیف شد، از سوی آن بزرگوار مورد استقبال فراوان و مؤلفش بارها مورد تشویق قرار گرفت. در چاپ‌های بعدی، برخی علما تقریظ‌هایی بر این کتاب نوشتند؛ مثلاً علامه طباطبایی رحمه‌الله در مقدمه این کتاب می‌نویسد: «آری خداوند عزّاسمه این افتخار را نصیب عالم فاضل، محقق بارع، خطیب شهیر آقای محمد صادقی ـ لسان المحققین لازال مویداً فی لسانه و بیانه ـ نمود که کتاب شریف بشارات عهدین را تألیف و بشارات نبوت را با تحقیقی انیق و بحثی عمیق از مصادر اصلیه با مدارک کافیه استخراج نموده و... این بنده، به نوبه خود، در برابر این شاهکار گران‌بها از معظم‌له شکرگذاری نموده و…».
9. در سنت زرتشتیان، جاماسب از خاندان هرگوه و برادر «فر شوشتر» بود که هر دو برادر، وزیر گشتاسب بودند. جاماسب با دختر زرتشت به نام «پورچیست» ازدواج کرد. وی در ادبیات ایران و عرب به لقب فرزانه و حکیم خوانده شده است و پیش‌گویی‌هایی بدو نسبت داده‌اند که در رساله پهلوی «یادگار زریران» و «گشتاسب‌نامه دقیقی» و «جامسب‌نامه» آمده است. (فرهنگ معین، ج5، ص 419)
۱۰. ر.ک: بشارات عهدین، صص243-244. مؤلف کتاب مذکور در پاورقی نوشته است که آنچه از جاماسب‌نامه در این کتاب نقل می‌شود از نسخه خطی است که در کتابخانه ملی ملک دیده‌ام که در ده قرن گذشته نوشته شده است».
آیا در آیین زرتشت، مصلح موعود وجود دارد؟
منظور از «موعود» کسی است که برای اصلاح امور انسان‌ها، مبارزه با کژی‌ها و ناراستی‌ها، ریشه‌کن کردن ظلم و ستم و برقراری صلح، دوستی و عدالت در جهان می‌آید؛ ازاین‌رو او را «مصلح» نیز می‌نامند.
در آیین زرتشت به ظهور مصلح و منجی آخرالزمان تأکید شده است. بشارت‌های مختلفی در این آیین از آمدن مردی الهی و درستکار خبر می‌دهند که با ظهورش، صلح و راستی را بر عالم، حاکم خواهد ساخت.
در آیین زرتشت سه موعود وجود دارد که آنها را «سوشیانت» می‌نامند و به ترتیب عبارت‌اند از: «هوشیدر؛ پروراننده قانون»، «هوشیدر ماه؛ پروراننده‌ی نماز و نیایش» و «استوت ارت؛ آخرین منجی» که با آمدن آخرین منجی، جهان نو می‌شود.
طبق تعالیم آیین زرتشت، مهم‌ترین سوشیانت، همان کسی است که در آخرالزمان ظهور می‌کند؛ چنان‌که گفته‌اند: «سوشیانت مزدیسنان به منزله‌ی کریشنای برهمنان، بودای پنجم بودائیان، مسیح یهودیان فارقلیط عیسویان و مهدی مسلمانان است».[۱]
سوشیانس، یا سوشیانت به معنای کسی است که در پایان جهان ظهور خواهد کرد و نامش «پیروزگر» است و او را «استوت ارت» نیز می‌خوانند.[۲]
در اوستا کلمه سوشیانت حداقل هشت بار و آستوت ارت حداقل دو بار ذکر شده است.[۳] در این کتاب برای این مصلح موعود، صفات گوناگونی ذکر شده است؛ از جمله:
1. «در آن هنگام که مردان دیگر بار برخیزند و بی‌مرگی به زندگان روی آورند، «سوشیانت» پدیدار شود و جهان را به خواست خویش نو کند».[۴]
2. «بدان هنگامی که «استودت ارت» پیک مزدا اهوره، پسر «ویشپ تورویری» از آب کیا نسیه برآید، گرزی پیروزی بخش برآورد که فریدون دلیر، هنگام کشتن «اژی دهاک» داشت».[۵]
3. «یاران «استودت ارت» پیروزمند بدرآیند؛ آنان نیک‌اندیش، نیک‌گفتار، نیک‌کردار و نیک‌دیناند و هرگز سخن دروغ بر زبان نیاورند».[۶]
از موارد یاد شده استفاده می‌شود که در اوستا، علاوه بر بشارت ظهور مصلح در آخرالزمان، به صفاتی چون پیروزگر بودن موعود، قیام با شمشیر و دارای یارانی با خصال نیک اشاره دارد. برای آگاهی بیشتر، باید به دیگر کتاب‌های زرتشتیان، که در تفسیر اوستا و تبیین این آیین نوشته شده‌اند، رجوع کرد؛ از جمله:
1. در کتاب معروف «زند»[۷] پس از ذکر مبارزه همیشگی «ایزدان» و «اهریمنان» آمده است:
«آن‌گاه پیروزی بزرگ از طرف ایزدان (خداپرستان) می‌شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند... پس از پیروزی ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، عالم کیهان به سعادت اصل خود رسیده، بنی‌آدم بر تخت نیک‌بختی خواهند نشست».[۸]
در این متن، همانند اوستا به ظهور مصلح آخرالزمان و به ذکر کلی مسأله ظهور مصلح موعود اشاره نموده است.
2. جاماسب[۹] در کتاب «جاماسب‌نامه» از زرتشت نقل می‌کند:
«از زمین تازیان (عرب) از فرزندان هاشم، مردی بزرگ‌سر و بزرگ‌تن و بزرگ‌ساق بیرون آید و بر آیین جد خویش و با سپاه بسیار روی به ایران نهد و آبادانی کند و زمین را پر از داد کند».[۱۰]
این سخن به صراحت اوصاف مصلح موعود را ذکر می‌کند که اولاً، از سرزمین عرب ظهور خواهد کرد؛ ثانیاً، از اولاد هاشم است؛ ثالثاً، بر آیین جد خویش بوده و درنهایت، با قدرت و به نیروی قهر، نهضت خود را آغاز خواهد کرد. این اوصاف، همان اوصافی است که در احادیث برای امام مهدی علیه‌السلام ذکر شده و منطبق بر آن حضرت است؛ لذا اگرچه مطالب اوستا و زند تنها به ظهور منجی آخرالزمان اشاره دارد، ولی با توجه به متن جاماسب‌نامه می‌توان ادعا نمود که موعود آیین زرتشت، همان موعود دین اسلام است.
پی‌نوشت‌ها
1. ر.ک: خورشید مغرب، محمدرضا حکیم، ص53؛ آشنایی به ادیان بزرگ، حسین توفیقی، ص66.
2. اوستا، دفتر سوم، فروردین پشت، بند11، (ج1، ص 405-430).
3. ر.ک: اوستا، گزارش و پژوهش جلیل دوست‌خواه.
4. اوستا، زامیاد پشت، بند11، (ج1، ص 487)
5. اوستا، زامیاد پشت، بند93، (ج1، ص 502)
6. اوستا، زامیاد، پشت، بند95.
7. فرهنگ معین، محمد معین، ج5، ص656؛ زند، شرح، بیان، گزارش و تفسیر اوستاست که در عهد ساسانیان به زبان پهلوی نوشته شده است.
8. بشارات عهدین، محمد صادقی، ص238. این کتاب که در اواخر حیات آیت‌الله العظمی رحمه‌الله بروجردی تألیف شد، از سوی آن بزرگوار مورد استقبال فراوان و مؤلفش بارها مورد تشویق قرار گرفت. در چاپ‌های بعدی، برخی علما تقریظ‌هایی بر این کتاب نوشتند؛ مثلاً علامه طباطبایی رحمه‌الله در مقدمه این کتاب می‌نویسد: «آری خداوند عزّاسمه این افتخار را نصیب عالم فاضل، محقق بارع، خطیب شهیر آقای محمد صادقی ـ لسان المحققین لازال مویداً فی لسانه و بیانه ـ نمود که کتاب شریف بشارات عهدین را تألیف و بشارات نبوت را با تحقیقی انیق و بحثی عمیق از مصادر اصلیه با مدارک کافیه استخراج نموده و... این بنده، به نوبه خود، در برابر این شاهکار گران‌بها از معظم‌له شکرگذاری نموده و…».
9. در سنت زرتشتیان، جاماسب از خاندان هرگوه و برادر «فر شوشتر» بود که هر دو برادر، وزیر گشتاسب بودند. جاماسب با دختر زرتشت به نام «پورچیست» ازدواج کرد. وی در ادبیات ایران و عرب به لقب فرزانه و حکیم خوانده شده است و پیش‌گویی‌هایی بدو نسبت داده‌اند که در رساله پهلوی «یادگار زریران» و «گشتاسب‌نامه دقیقی» و «جامسب‌نامه» آمده است. (فرهنگ معین، ج5، ص 419)
۱۰. ر.ک: بشارات عهدین، صص243-244. مؤلف کتاب مذکور در پاورقی نوشته است که آنچه از جاماسب‌نامه در این کتاب نقل می‌شود از نسخه خطی است که در کتابخانه ملی ملک دیده‌ام که در ده قرن گذشته نوشته شده است».
- لینک کوتاه این مطلب
»
پورتال جامع مهدویت
تاریخ انتشار:18 دی 1393 - 2:58
مطالب مرتبط...
نظر شما...
