سالروز آغاز امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

دوازدهمين جانشين رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ ، حضرت بقية الله الاعظم ـ عجل الله تعالي فرجه ـ مي باشد که فرزند امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ است و داراي دو غيبت است: غيبت کوتاه «صغري» که از زمان ولادتش شروع شد و در سال 329 هجري قمري به پايان رسيد و دومي غيبت طولاني «کبري» که از سال 329 هجري قمري شروع شده و روزي که خداوند متعال زمينه را فراهم بداند، به آن حضرت اجازه ظهور خواهد داد و آن حضرت حکومتي جهاني بر پايه معارف قرآن کريم و عدالت ايجاد خواهد کرد و با ظلم و ستم ها به مبارزه بر خواهد خاست.
رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ دراین باره مي فرمايند: به طور مسلم روزها و شب ها نگذرد تا اين که خداوند مردي از خاندان مرا بر انگيزد که هم نام من است و زمين را پر از عدل و داد مي کند چنانچه پر از ظلم شده باشد.[1]
برای پاسخ به این پرسش باید ابتدا به تولد حضرت و شهادت پدر بزرگوارشان اشاره ای کوتاه کرد تا تاریخ امامت حضرت که پس از شهادت حضرت بوده مشخص شود.

ولادت امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه ـ
محمد بن علي بن حمزه از امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ ولادت حضرت ولي عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ را چنين نقل مي کند که حضرت فرمود: همانا حجت خدا بر بندگانش و ولي الهي، در شب نيمه شعبان سال 255 هجری قمری نزديک طلوع فجر به دنيا آمد و اوّلين کسي که او را شستشو داد فرشته رضوان خازن بهشت بود که با عده اي از ملائکه آب کوثر و سلسبيل آورده بودند پس از شستشوي ملائکه، حکيمه خاتون نيز او را شستشو داد.[2]
در کتاب هاي ديگري نيز به ولادت آن حضرت در نيمه شعبان سال 255 هجری قمری اشاره شده است.

شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ پدر امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه ـ
حضرت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ در ماه ربيع الاول سال 260 هجری قمری و در  سن  بیست و هشت سالگي به شهادت رسيدند و در همان خانه اي که امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن شده، آن  حضرت را به خاک سپردند.[3]
با توجه به تاريخ ولادت حضرت بقية الله الاعظم- ارواحنا فداه- که در سال  255 هجری قمری بوده و سال شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ که سال 260 هجری قمری مي باشد مي توان نتيجه گرفت که امام زمان ـ عليه السلام ـ در سن  پنج سالگي به امامت رسيد؛ چنان چه شيخ مفيد مي نويسند: روزي که پدر بزرگوارش از دنيا رفت. پنج سال از عمر شريفش گذشته بود و در همان چند سال اندک خداوند حکمت و قضاوت را به او عنايت  کرد و او را نشانه و حجت بر دو عالم قرار داد و چنانچه به حضرت يحيي ـ عليه السلام ـ در سن کودکي حکمت داد، امام عصر- ارواحنا له  الفدا- نيز در سن کودکي به مقام امامت رسيد و چنان که خداوند حضرت عيسي بن مريم – علیهما السلام - را در گهواره منصب نبوت داد، امام زمان ـ عليه السلام ـ را نيز در خردسالي مقام امامت داد.[4]
قندوزي از علماي اهل سنت درباره امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ مي نويسند: يازدهمين امام شيعيان، امام حسن عسکري فقط يک پسر از خود به جاي گذاشت که به حجت، قائم، مهدي و صاحب الزمان معروف است. وي در نيمه شعبان سال 255 هجری قمری به دنيا آمد و وقتي پدرش از دنيا رفت وي پنج سال  داشت و اصحاب خاص و ثقات از به دنيا آمدن وي با خبر بودند.[5]

نماز بر امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ
اما درباره اين که چه کسي بر جنازه شريف امام حسن عسکري- علیه السلام- نماز خوانده دو ديدگاه وجود دارد:

ديدگاه اوّل: ابو عيسي فرزند متوکل عباسي
شيخ صدوق در کمال الدين مي نويسد که چون غسل و کفن امام حسن عسکري- علیه السلام - تمام شد، خليفه به ابو عيسي دستور داد که بر آن جناب نماز بخواند و ابو عيسي به نزديک جنازه آمد و پارچه را کنار زد و عده اي را شاهد گرفت که بنويسيد امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ با مرگ طبيعي از دنيا رفته است و عده اي از حکومت مداران چنين شهادت دادند و ابو عيسي نماز آن حضرت را خواند و آن حضرت را بردند در کنار پدرش امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن کردند.[6]

ديدگاه دوّم: توسط بقية الله الاعظم -ارواحنا فداه-
هر چند شيخ صدوق در جريان شهادت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ مي گويد که نماز آن حضرت را ابو عيسي به دستور خليفه عباسي خواند ولي در  جایی دیگر از کمال الدین در شمار افرادي که امام عصر- ارواحنا له  الفدا- را ديده اند آورده است که ابو الاديان مي گويد: وقتي حضرت امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ را کفن کردند خادم حضرت بيرون آمد و به جعفر (کذاب) گفت جنازه برادرت آماده است و بيا نمازش را بخوان و جعفر رفت کنار جنازه برادرش و شيعيان هم بودند که در آن لحظه پسري گندم گون رداي جعفر را کشيد و فرمود: اي عمو کنار رو که من به نماز خواندن بر پدرم از تو سزاوارترم و جعفر عقب ايستاد و آن پسر بر امام نماز خواندند و  درکنار امام هادي ـ عليه السلام ـ دفن نمود و سپس از من نامه هايي را که در دستم بود خواست و جواب شان را داد و...[7]
جمع بين اين دو ديدگاه اين است که با توجه به اين که بر امام معصوم، امام معصوم نماز مي خواند، نماز امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ را امام عصر- ارواحنا له  الفدا- خواندند ولي از آنجا که مردم مي دانستند حکومت، اين امام را به شهادت رسانده لذا براي سرپوشي ابو عيسي را فرستادند تا هم بر آن حضرت نماز خوانده و هم عده اي را به شهادت دادن وادار کند و به پندار خويش اتهام قتل امام را از حکومت دور کند و در نتيجه مي توان گفت که بر امام عسکري ـ عليه السلام ـ دو نماز خوانده شده يکي توسط امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه ـ و ديگر توسط حکومت غاصب و براي فريب افکار عمومي جامعه.
 
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ العبقري الحسان في احوال مولانا صاحب الزمان؛ علي اکبر نهاوندي،  جلد 1، جزء 3.
2ـ نگاهي به تولد و زندگي امام زمان – علیه السلام -، ابو القاسم يعقوبي.
3ـ امام مهدي- علیه السلام - از ولادت تا ظهور، محمد کاظم قزويني.
4ـ آشنايي با امام زمان- علیه السلام-، محسن امين.

---

پی نوشت ها:
[1]. مفيد، محمد بن محمد، الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد، ترجمه سيد هاشم رسولي محلاتي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، ششم، 1383ش، ج2، ص471.
[2]. ر.ک: همان، ص474؛ کوراني، علي معجم احاديث الامام المهدي – علیه السلام -، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، چاپ اول، 141ق، ج4، ص240.
[3].  مفید، پیشین، ج2، ص471؛ر.ک: حاجياني دشتي، عباس، زندگاني  عسکریین( امام علي النقي و امام حسن عسکري- علیهما السلام-)، قم، انتشارات موعود اسلام، چاپ اول، 1386ش، ص319.
[4].  مفید، پیشین، ج2، ص474.
[5]. قندوزي ، سليمان بن ابراهیم، ينابيع الموده لذوي القربي،  تهران، دارالاسوه، چاپ اول، 1416ق، ج3، ص171.
[6]. ر.ک:  مفید، پیشین، ج2، ص457؛ ر.ک: صدوق، محمد بن محمد، کمال الدين و تمام النعمه، قم، دارالکتب الاسلاميه، چاپ دوم، 1395ق، ج1، ص43؛ قمي، عباس، منتهي الآمال، تهران،  انتشارات نخل دانش، چاپ اول، 1378ش، ج2، ص545.
[7]. ر.ک:  صدوق، پیشین، ج2، ص475، باب 43، ح25؛ ر.ک: قمی، پیشین، ج2، ص546.