فلسفه طبل زدن

پاسخ: با سلام. هيچ روايتي درباره طبل زدن در ايام محرم وجود ندارد.
براي رسيدن به علت شيوع اين مسئله در مراسم عزاداري بايد به مطالب زير توجه نمود:
عزاداري در عصر آل‌بويه
يكي از مهم‌ترين مراحل عزاداري امام حسين ـ ع ـ ، دورة قدرت يافتن سلسلة آل‌بويه در قرن چهارم هجري مي‌باشد؛ كه اوج گسترش تشيّع است. در اين قرن حكومت‌هاي شيعي چون: زيديان يمن، حمدانيان در شمال عراق، فاطميان در مصر و آل‌بويه در عراق به روي كار آمدند. عزاداري امام حسين ـ ع ـ براي نخستين بار در اين قرن، در قلمروي حكومت آل‌بويه و تحت حمايت آنان به صورت علني و عمومي در كوچه و بازار برگزار شد. با توجه به نظامي بودن آل بويه آنان براي خبر كردن مردم و جمع كردن آنان از طبل كه وسيله شايع ميان لشكرها براي جمع نمودن سربازان بود، استفاده كردند.مورّخان اسلامي به خصوص مورّخاني كه وقايع را به ترتيب سنواتي نوشته‌اند، از جمله: ابن‌جوزي،[1] ابن‌كثير،[2] ابن‌اثير،[3] يافعي[4] و ذهبي[5] در ضمن وقايع سال 352 ق و سال‌هاي بعد از آن، چگونگي عزاداري شيعه را در روز عاشورا نوشته‌اند.
دسته‌هاي سينه‌زني شكل جديد عزاداري بود كه در عصر آل‌بويه به مراسم سوگواري امام حسين ـ ع ـ افزوده شد. معزّ‌الدوله در سال 352 ق دستور داد، روز عاشورا تعطيل شود. آن روز شيعيان به صورت دسته جمعي با حالت غم و اندوه به سر و روي خويش كاه و خاكستر مي‌پاشيدند و به سر و سينه مي‌زدند و اشعاري در عزاي امام حسين مي‌خواندند و خيابانهاي شهرها را مي‌گشتند. همچنين در اين روز مردم از تهية غذا براي خويش خودداري مي‌كردند. از اين رو نيكوكاران، احسان و اطعام مي‌دادند. تنها آلتي كه از آن در اين نوع دسته‌ها نام برده شده طبل است.

[1] ـ ابن‌جوزي، اَلْمُنْتَظِم في تاريخ الامم، ج14، ص150.
[2] ـ ابن‌كثير، البداية و النهاية، ج11، ص276.
[3] ـ ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، ج5، ص331.
[4] ـ يافعي، مِرآةُالجِنَان، ج2، ص347.
[5] ـ ذهبي، تاريخ‌الاسلام و وفيات المشاهير و الاعلام، ج27 (حوادث و وفيات 380ـ 351)، ص11.