چرا امام حسين(ع)يمن را كه سابقه ‏اي شيعي داشت،براي محل قيام خود انتخاب نكرد؟

حال در اينجا اين پرسش مطرح ميشود که چرا امام(ع) اصلاً اين گزينه را مدنظر قرار نداد؟ 

در پاسخ به اين پرسش بايد به امور زير توجه داشت:

1. گرچه اهل يمن از حضور حضرت علي(ع) در زمان رسول خدا(ص) در يمن خاطره خوشي داشتندهمان، و تمايلاتي نسبت به آن حضرت(ع) ابراز مي داشتند؛ اما هرگز نميتوان در مقايسه با کوفه، اين سرزمين را در اين زمان به عنوان پايگاهي براي شيعه معرفي کرد.

2. پيشينه اهل يمن نشان ميدهد که نميتوان در مواقع بحراني بر روي آنها حساب ويژه‏اي باز کرد؛ زيرا در زمان حکومت حضرت علي(ع)، همين يمنيان در مقابل سپاه نه چندان قوي و قدرتمند معاويه، در سلسله حملاتي (مشهور به غارات)کوتاهي کرده و فرماندار خود عبيداللَّه بن عباس را تنها گذاشتند؛ به گونه‏اي که او ناچار به کوفه فرار کرد و سپاهيان بيرحم معاويه به رهبري بسر بن ابي ارطاة، به راحتي شهر را اشغال نمودند و عده‏اي از مردم را - که در ميان آنها دو طفل کوچک عبيداللَّه بن عباس نيز وجود داشتند - قتل عام کردند.

 

3. يمن در اين زمان از شهرهاي مرکزي و مهمّ مملکت اسلامي به شمار نميرفت و مانند کوفه به شهرهايي همانند بصره، مدائن و ديگر شهرهايي که امکان فراهم آمدن ياران امام(ع) و ملحق شدن آنها به سپاه آن حضرت در کوفه وجود داشت، نزديک نبود.

 

4. سابقه ارتداد قبايلي از يمن در ماه‏هاي آغازين رحلت پيامبر اکرم(ص)، پيشينه‏اي منفي از اين کشور در اذهان باقي گذاشته بود و اين احتمال وجود داشت که در صورت مرکزيت آن براي قيام امام حسين(ع) مردم، اين قيام عليه حکومت را با آن پيشينه بسنجند و آنها را از يک سنخ ببينند؛ به ويژه آنکه دستگاه حکومت اموي به خوبي ميتوانست از اين پيشينه در راه آلوده کردن قيام آن حضرت بهره‏برداري کند.

 

5. دوري يمن از ديگر شهرهاي اسلامي و جدا افتادگي آن، اين امکان رابه راحتي به حکومت اموي ميداد که در صورت وقوع قيام، آن‏را به راحتي سرکوب کند.

6. امام حسين(ع) در اين زمان دعوتي جدّي از سوي يمنيان نداشت؛ بنابراين انگيزه‏اي در ميان آنان براي دفاع از آن حضرت در مقابل يزيد وجود نداشت و انگيزه‏هايي که در مردم کوفه براي دعوت از امام(ع) وجود داشت - حتي يک صدم آنها - در يمنيان وجود نداشت؛ انگيزه‏هايي همچون: دفاع عقيدتي از اهل‏بيت(ع)، بازسازي مرکزيت کوفه در مقابل شام، احياي حکومت عدل علوي در کوفه، رهايي از ظلم و ستم بني اميه و ... .