وقتی که مد، مجوز بی عفّتی صادر می کند ! +تصاویر

(بسم الله الرحمن الرحیم)

اشاره:

نگاهي به اطراف انداخت، چشم‌هاي زيادي به سويش خيره شده بودند، از اين همه توجه احساس غرور مي‌کرد. بادي به غبغب داد. در همين حين، چند جوان او را احاطه کردند. يکي از آنان با لحني که به تمسخر مي‌ماند، فرياد زد: بچه‌ها! پاچه‌هاي شلوار اين خانم با زمين قهر کرده، شيريني بياوريم آن‌ها را آشتي دهيم. يکي ديگر از آن‌ها بانگ برآورد که: آب حوض خالي مي‌کنيم و ... تحمل اين همه توهين و تحقير کار آساني نبود، اما سعي کرد به روي خود نياورد. با خود گفت: ‌يعني تيپ من تا اين حد مسخره و مضحک است؟ اما نه، چون اين تيپ مؤيّد مد روز است، پس بي‌خيال توهين و تحقير ديگران!

صورت‌هاي بزک کرده، موهاي چرب و ژل زده يا برق گرفته و به اصطلاح امروزي‌ها (فَشِن)،‌ لباس‌هاي عجيب و مارک‌دار، شلوارهاي جين با پاچه‌هاي لوله تفنگي يا گشاد و چند جيب،‌ مانتوهاي رُبدوشاني يا تنگ و چسبان و ... همه و همه ره ‌آورد هجوم ثانيه‌اي مد هستند. پديده‌اي که هر دهه، تحفه‌اي را به دوستدارانش ارزاني داشته و مي دارد. چنان‌که در دهة 60؛ تيپ بيتلي، دهة 70؛ هيپي، دهة 80؛ پانک، دهة 90؛ رپ و از سال 2000 تاکنون، جرياني تلفيق يافته از سابق و موج‌هاي جديد را به همراه داشته است.

صاحب‌نظران اين پديده (مد) را روشِ موقتي اعلام مي‌کنند که براساس ذوق و سليقة افراد جامعه، سبک زندگي، نوع لباس پوشيدن، آداب معاشرت، معماري و ... آن‌ها را تحت تأثير قرار مي‌دهد. پس مي‌توان گفت که مد به تغيير سليقة ناگهاني و مکرّر و اکثر يا برخي از افراد جامعه اطلاق مي‌شود که باعث گرايش و بروز رفتارهاي خاص يا مصرف کالاهايي ويژه و پيش گرفتن سبکي نو مي‌شود.

پديدة مدگرايي از چه نشأت مي‌گيرد؟

کارشناسان اعتقاد دارند، برخي به دنبال احساس بي‌هويتي اجتماعي، سعي مي‌کنند به هر وسيله‌اي و از جمله با لباسي که به تن مي‌کنند يا آرايش خاص سر و صورت براي خود، تشخّص ايجاد کنند و با ايجاد تغيير در نوع لباس و آرايش، توجه ديگران را به خود جلب کنند. حال اين پرسش مطرح است که در چنين پديده‌اي، از چه چيزهايي الگوپذيري مي‌شود؟

«تحقيقات نشان داده است که:

- پوشش و آرايش دوستان صميمي؛

- مجلات مد؛

- هنرپيشه‌ها و ورزشکاران داخلي و خارجي؛

- پوشش و آرايش افراد خانواده؛

- مشاهدة لباس‌هاي موجود در بوتيک‌ها؛

- مشاهده فيلم‌هاي خارجي؛

مهم‌ترين مراجع الگوپذيري جوانان مي‌باشند.»¹

مهم‌ترين ره‌آورد پديدة مد؟

متأسفانه تحقيقات و شواهد حاکي از آن است که مد در هر دهه و قرني که تحفه‌اي را به طرفدارانش ارزاني داشته، يک چيز را از آن‌ها سلب کرده است و آن حجاب و عفافشان بوده است. در حقيقت بي‌عفّتي يا بدحجابي، اصلي اجتناب‌ناپذير در ترسيم مد و القاي آن بوده است. در همين راستا، اين فرايند عواقب ديگري را نيز به همراه داشته و دارد که اهم آن‌ها عبارتند از:

ضايع کردن حق همسر

خداوند سبحان، بدن و اعضاي آن را به عنوان امانت در اختيار انسان قرار داده است. پس اين امانت و تمام زيبايي‌ها يا امتيازات هر انساني، در پيوند مقدس زناشويي از آن همسر مي‌باشد، اما در ساية شوم مد، اين زيبايي‌ها و امتيازات در معرض ديد عموم قرار مي‌گيرد که به نوعي ضايع کردن حق همسر را به همراه دارد.

محروميت از عشق و علاقه

وقتي فرد با پيروي کورکورانه از مد، خواسته يا ناخواسته به بي‌عفّتي و بي‌بند و باري کشيده مي‌شود، محبت همسر، خانواده و به مرور زمان اطرافيان را از دست مي‌دهد.

محروميت از تحصيل علم

فردي‌ که به تبعيت از مد روي مي‌آورد، ديگر از تمرکز فکر برخوردار نيست و هر لحظه خود را درگير اين پديده مي‌کند. اين امر، محروميت‌هاي بسيار و از جمله محروميت از تحصيل و علم را که نياز به تمرکز و فراغ بال دارد، به همراه مي‌آورد.

احساس پوچي و رسيدن به هيچ

مدپرستان در نهايت پيروي از مد، همواره احساس پوچي مي‌کنند و با اين‌که در جريان اين فرايند، خود را در معرض ديد عموم قرار داده‌اند، نتوانسته و نمي‌توانند دل فرد لايق و مناسبي را به دست آورند، در آخر آن‌ها به اين نتيجه مي‌رسند که پيوسته زيانکار بوده‌اند.

تباهي شخصيت

کمبود شخصيت را نمي‌توان با نگاه هوس‌انگيز ديگران پر کرد. با اين کار آدمي هر روز افسرده‌تر و با پيروي از مد و بي‌عفّتي، بي‌ارزش‌تر و در نهايت بي‌شخصيت‌تر مي‌گردد.

مصرفي شدن

مدپرستي، کم‌کم انسان را به موجودي مصرفي تبديل مي‌کند که هر لحظه و هر ثانيه خريد يک لباس، يک وسيله و يک کالاي جديد، تمام همّ و غمّ چنين فردي مي‌شود.

اضطراب بي‌پايان

وقتي کمال انسان مدپرستي مي‌شود و دايم در فکر تهيه خواسته‌هاي خويش غرق مي‌گردد، از آن‌جا که تأمين تمام خواسته‌ها، ناممکن مي‌باشد، کم‌کم روح چنين فردي مضطرب و پريشان مي‌شود که ديگر رنگ و بوي آرامش را به خود نخواهد ديد.

تجردگرايي

تحقيقات نشان داده کساني‌که مدگرا هستند، افرادي تنوع‌طلب و بي‌قيد و بند مي‌باشند که همواره از تعهدپذيري و پايبند بودن مي‌گريزند، لذا اين افراد ترجيح مي‌دهند بيشتر عمر خود را در تجرد و آزادي بي‌هيچ قيد و شرطي بگذرانند که اين امر باعث تأخير در ازدواج و به طور وسيع‌تر، تجردگرايي اين افراد مي‌شود.

افزايش آمار طلاق و فروپاشي زندگي‌هاي مشترک

مدگرايي، رفته‌رفته بي‌عفّتي و بي‌حجابي را به ارمغان مي‌آورد. با رواج اين پديده، نظام‌هاي خانواده متزلزل و در آستانة فروپاشي قرار مي‌گيرند. کم‌کم اعضاي خانواده نسبت به هم سرد و بي‌مهر مي‌شوند و آنان که از ضعف ايمان برخوردار مي‌باشند، با خيانت به همسر و خانوادة خود، مُهر طلاق را بر بنيان خانوادگي خود، به ثبت مي‌رسانند.

افزايش برخي ناهنجاري‌‌ها و حتي گناهان صغيره و کبيره

وقتي بي‌عفّتي در سطح جامعه رشد مي‌کند، انجام برخي گناهان نيز قبح خود را از دست مي‌دهد و ديدن آن‌ها براي عموم، امري عادي تلقي مي‌شود و گاه انجام چنين گناهاني هم رواج مي‌يابد؛ گناهاني همچون خيانت، سقط جنين، زنا و ...

آثار مخرب تربيتي

زن و مردي‌ که خود را ملزم به چارچوب قوانين اسلام و اخلاقيات نکنند يا دختران و پسراني که در ساية‌ شوم مد، هرز‌گي را مي‌آموزند، نمي‌توانند مادر يا پدراني خوب براي فرزندانشان باشند. آن‌ها در جريان اين فرايند، فرزنداني ناسالم را تحويل جامعه مي‌دهند.

اتلاف وقت

کسي‌ که در جريان مدپرستي قرار مي‌گيرد، لحظه‌هاي باارزش خود را به جاي مصرف درست و بهينه در بهترين امور، صرف بي‌ارزش‌ترين کارها مي‌کند، لذا خواسته يا ناخواسته به اتلاف وقت مي‌پردازد، آن هم وقتي که ديگر امکان برگشتش نيست.

ضعف اعصاب

تبعيت از مد، نه تنها آرامش و آسايش دروني را سلب مي‌کند، بلکه آفت‌هاي ديگري همچون تجمل‌گرايي، چشم و هم چشمي، حسادت، رقابت ناسالم و ... را به همراه مي‌آورد که به مرور زمان اين آفت‌ها، فکر و درون انسان را مبتلا و فرد را دچار ضعف اعصاب مي‌کند.

از دست دادن اعتقادات مذهبي

در جريان مد و مدپرستي، اعتقادات مذهبي، باورها و ارزش‌هاي فردي و جامعه دستخوش تغيير و تزلزل قرار مي‌گيرند و به مرور زمان، تمام اعتقادات مذهبي و ديني، رنگ مي‌بازند.

کوتاهي عمر

حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: «کسي که با سرعت به دنبال خواسته‌هاي دل برود، در واقع شتابان به سوي مرگ مي‌رود.» تاريخ نشان داده است، انسان‌هاي ظالم و مقام‌پرست يا پول‌دوست، با پيروي از خواسته‌هاي دلشان، عمرشان را کوتاه کرده‌اند. در حالي که انسان‌هاي باتقوا، عمري پربرکت و طولاني داشته‌اند و اين موضوع از نظر علمي نيز ثابت شده است.»²

ضرورت رعايت عفّت عمومي

وضعيت نامناسب عفّت عمومي در برخي شهرها و استان‌ها در روزهاي آغازين سال جاري، با مطالبة مردمي از مسئولان مواجه شد تا با اين پديده که به شکستن حرمت عمومي منجر شده است، برخوردي جدي صورت بگيرد.

«چندين نامة سرگشاده توسط گروه‌هاي مختلف مردمي خطاب به مسئولان کشور نوشته شد و چند راهپيمايي اعتراض‌آميز در نقاط مختلف کشور به راه افتاد تا با اين حرکت‌هاي عمومي، موج «بد» و «بي» حجابي‌هاي اخير تحت عنوان «مد» کنترل شود.»³

در چنين شرايطي، صاحب‌نظران معتقدند در کنار برخوردهاي جدي مسئولان و صاحب‌نظران امر، توجه به برخي مقوله‌ها و پرداختن به آن‌ها به عنوان يک اصل، راهکار مهمي به شمار مي‌آيد.

«لباس ملي»؛ جايگزين مد در ايران

«لباس ملي»، مقوله‌اي است که مدت زيادي از طرح آن در جامعه نمي‌گذرد اما توانسته است افراد، گروه‌ها و نهادهاي مختلفي را درگير خود کند. به نظر مي‌رسد تبعيت از مد، مسئولان را واداشته تا با طرحي نو و طراحي لباسي که دربردارندة ويژگي‌ها و ارزش‌هاي فرهنگي جامعه ايراني باشد، نوعي فرهنگ بازگشت به گذشته و احياي روح ملي‌گرايي را رواج دهند.

«طبق اعلام مسئولان، همايش علمي و پژوهشي لباس ملي ايران اسلامي، به همّت پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهي، در پايتخت برگزار مي‌شود. اين رويداد علمي و پژوهشي با هدف بررسي ابعاد علمي و اجتماعي مقولة لباس در جهت دستيابي به الگوي مناسب، تحليل و تبيين موافقان و مخالفان لباس ملي و بررسي زمينه‌ها، ضرورت‌ها و خاستگاه‌هاي پوشش ايراني و اسلامي برپا مي‌گردد. در اين همايش، انديشمندان، پژوهشگران، طراحان، هنرمندان و دانش‌پژوهان با همکاري سازمان‌ها و نهادهاي علمي و فرهنگي به بررسي ابعاد مختلف لباس ملي در ايران مي‌پردازند.

بررسي تاريخ لباس در ايران و کشورهاي اسلامي، تجربه طراحي و ارايه لباس ملي در کشورها، محدوديت‌ها و موانع ارايه لباس ملي، عوامل حقوقي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي مؤثر بر پوشش در ايران، از جمله سرفصل‌هاي موضوعي اين همايش هستند.»⁴

اميد است با اجراي اين طرح‌ها و اعمال سياست‌هاي بهتر و جدي‌تر، شاهد ايراني اسلامي، سرسبز، آرام و به معناي واقعي ايراني باشيم. ايراني که هيچ موج و مدي نتواند چهرة باثباتش را دچار تغيير و تزلزل کند و ساية‌ شوم بي‌عفّتي را بر پهناي آن بگستراند.

• نویسنده: محمد متين


• پویا

-------------------------------------------------------------------------------------------------

• منابع و مآخذ:

• 1. سايت google، بي‌عفّتي و مد.

• 2. سايت aftab

• 3. خبرنامه دانشجويان ايران.

• پي‌نوشت‌ها:

• 1. روزنامه 19 دي، شماره 553، ص 6، مد معشوقة ناخوانده.

• 2. برگرفته از سايت گوهرجان، بلوگفا، مقالة: بي‌حجابي و عواقب اسفبار بدحجابي

• 3. سايت iusnews، مقالة: وقتي همه خواب هستند، خبرنامة دانشجويان ايران

• 4. سايت aftab.ir،‌ مقالة: طرح لباس ملي جايگزين مد در ايران خواهد شد؟‌، شبنم رحمتي.