تبلیغات ویژه
تبلیغات متنی
(بسم الله الرحمن الرحیم)
در تطبیق تقریر برهان لطف بر وجود امام زمان، ابتدا باید توجه داشت که:
1. به یک جهت لطف به دو قسم تقسیم می‌شود:
الف. لطف محصل: لطفی که با آن، مکلف به اختیار خویش طاعت را برمی‌گزیند؛
ب. لطف مقرب: لطفی که مکلف با آن، به انجام واجبات نزدیک‌تر و از ارتکاب محرمات دور می‌شود.
2. متکلمان عدلیه اعم از امامیه و معتزله، لطف را بر خداوند واجب می‌دانند؛ زیرا او بندگان خود را عبث و بیهوده نیافریده است.
بنابراین، هرچه را که در رسیدن آنها به هدف مؤثر است باید انجام دهد که از آن جمله لطف است.
قاعده لطف مقرب ایجاب می‌کند که در میان جامعه امامی باشد که محور حق بوده و جامعه را از خطای مطلق بازدارد. ازهمین‌رو است که می‌گوییم: اجماع حجت است. قاعده لطف اقتضا می‌کند که رئیسی در میان مردم باشد، رئیسی که نمی‌تواند نسبت به جامعه بی‌تفاوت باشد، تا اگر همه جامعه به بیراهه رفتند آنها را هدایت کند و نگذارد که امت، اجتماع بر باطل کنند.
صفار به سند خود از امام صادق علیه‌السلام نقل کرده که فرمود:
إن‌الله جلّ‌و‌عزّ أجلّ و أعظم من أن یترک الأرض بغیر إمام.[۱]
همانا خداوند عزّوجلّ جلیل‌تر و عظیم‌تر از آن است که زمین را بدون امام رها کند.
الطاف وجود امام غایب
1. حراست از دین خداوند در سطح کلی
شریف‌العلما، خواجه نصیرالدین طوسی رحمه‌الله، می‌گوید: «به‌طور حتم وجود امام در زمان غیبت لطف است و ازجمله لطف آن حفظ شریعت، نفی اتفاق بر باطل و ارشاد مردم به حق است».[۲]
2. تربیت نفوس مستعد
برخلاف تصور برخی که گمان کرده‌اند رابطه امام با مردم در زمان غیبت به‌طور کلی قطع می‌شود، ولی حق این است که این چنین نیست، بلکه مطابق برخی روایات گروهی از افراد قابل و نفوس مستعد از نور وجود آن حضرت بهره‌مند می‌شوند.
3. وجود امام، سبب بقای مذهب
جامعه‌شناسان و روان‌کاوان معتقدند که اعتقاد به وجود امام و رهبر هرچند غایب می‌تواند اثر عمیقی در جوامع دینی و غیردینی داشته باشد. ازهمین‌رو در جنگ احد برای تضعیف روحیه مردم شایعه قتل پیامبر را منتشر کردند.
4. تأثیر وجود الگو در پیشرفت بشر
از امتیازات اساسی ادیان الهی آن است که اگر بشارت به امری می‌دهند در ابتدا برای آن الگویی معرفی می‌کنند تا مردم با توجه به او، خود را به کمال مطلق نزدیک کنند و می‌دانیم که بهترین الگو، امام و مقتدای کامل و زنده است.
پی‌نوشت‌ها
1. بصائرالدرجات، محمدبن‌حسن صفار، ص485، باب10، ح3.
2. کشف‌القناع، خواجه نصیرالدین طوسی، ص148.
برهان لطف چگونه بر وجود امام زمان دلالت دارد؟
در تطبیق تقریر برهان لطف بر وجود امام زمان، ابتدا باید توجه داشت که:
1. به یک جهت لطف به دو قسم تقسیم می‌شود:
الف. لطف محصل: لطفی که با آن، مکلف به اختیار خویش طاعت را برمی‌گزیند؛
ب. لطف مقرب: لطفی که مکلف با آن، به انجام واجبات نزدیک‌تر و از ارتکاب محرمات دور می‌شود.
2. متکلمان عدلیه اعم از امامیه و معتزله، لطف را بر خداوند واجب می‌دانند؛ زیرا او بندگان خود را عبث و بیهوده نیافریده است.
بنابراین، هرچه را که در رسیدن آنها به هدف مؤثر است باید انجام دهد که از آن جمله لطف است.
قاعده لطف مقرب ایجاب می‌کند که در میان جامعه امامی باشد که محور حق بوده و جامعه را از خطای مطلق بازدارد. ازهمین‌رو است که می‌گوییم: اجماع حجت است. قاعده لطف اقتضا می‌کند که رئیسی در میان مردم باشد، رئیسی که نمی‌تواند نسبت به جامعه بی‌تفاوت باشد، تا اگر همه جامعه به بیراهه رفتند آنها را هدایت کند و نگذارد که امت، اجتماع بر باطل کنند.
صفار به سند خود از امام صادق علیه‌السلام نقل کرده که فرمود:
إن‌الله جلّ‌و‌عزّ أجلّ و أعظم من أن یترک الأرض بغیر إمام.[۱]
همانا خداوند عزّوجلّ جلیل‌تر و عظیم‌تر از آن است که زمین را بدون امام رها کند.
الطاف وجود امام غایب
1. حراست از دین خداوند در سطح کلی
شریف‌العلما، خواجه نصیرالدین طوسی رحمه‌الله، می‌گوید: «به‌طور حتم وجود امام در زمان غیبت لطف است و ازجمله لطف آن حفظ شریعت، نفی اتفاق بر باطل و ارشاد مردم به حق است».[۲]
2. تربیت نفوس مستعد
برخلاف تصور برخی که گمان کرده‌اند رابطه امام با مردم در زمان غیبت به‌طور کلی قطع می‌شود، ولی حق این است که این چنین نیست، بلکه مطابق برخی روایات گروهی از افراد قابل و نفوس مستعد از نور وجود آن حضرت بهره‌مند می‌شوند.
3. وجود امام، سبب بقای مذهب
جامعه‌شناسان و روان‌کاوان معتقدند که اعتقاد به وجود امام و رهبر هرچند غایب می‌تواند اثر عمیقی در جوامع دینی و غیردینی داشته باشد. ازهمین‌رو در جنگ احد برای تضعیف روحیه مردم شایعه قتل پیامبر را منتشر کردند.
4. تأثیر وجود الگو در پیشرفت بشر
از امتیازات اساسی ادیان الهی آن است که اگر بشارت به امری می‌دهند در ابتدا برای آن الگویی معرفی می‌کنند تا مردم با توجه به او، خود را به کمال مطلق نزدیک کنند و می‌دانیم که بهترین الگو، امام و مقتدای کامل و زنده است.
پی‌نوشت‌ها
1. بصائرالدرجات، محمدبن‌حسن صفار، ص485، باب10، ح3.
2. کشف‌القناع، خواجه نصیرالدین طوسی، ص148.
- لینک کوتاه این مطلب
»
پورتال جامع مهدویت
تاریخ انتشار:5 بهمن 1393 - 18:36
مطالب مرتبط...
نظر شما...
