آیا امام عصر در زمان غیبت کبرا نیز دارای نوابی هستند؟

در دومین مرحله از غیبت که غیبت کبرا نام دارد ارتباط دوجانبه، لغو شد. در غیبت کبرا نیابت خاص وجود ندارد، بلکه نیابت، عام است. یعنی امام کسی را به‌طور خاص انتخاب نکرده است، بلکه شرایطی ذکر کرده که هرکس دارای آن شرایط باشد، نایب امام خواهد بود.
امام عصر در یکی از توقیعات خود چنین می‌فرماید:

اما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها إلی رواة حدیثنا؛ فأنهم حجتی علیکم و أنا حجةالله...
اما در حوادثی که رخ می‌دهد، به راویان احادیث ما مراجعه کنید. آنان، حجت من بر شما هستند و من حجت خدا هستم ...[۳]

و نیز امام صادق در توصیف فقها (راویان حدیث) می‌فرماید:

فأما من کان من الفقهاء صائناً لنفسه، حافظاً لدینه، مخالفاً علی هواه، مطیعاً لأمر مولاه، فللعوام أن یقلدوه.
اما هرکدام از فقها که نگهدار نفس خود و حافظ دینش باشد و با هواهای نفسانی مخالفت کرده، مطیع اوامر الهی باشد، عوام باید از او تقلید کنند...[۲]

---

^{پی‌نوشت‌ها
۱. بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۲، ص٩۰.
۲ . وسائل‌الشیعه، شیخ حر عاملی، ج۲۷، ص۱۳۱.}