خداوند زمین خود را بدون حجّت نمی گذارد

باب - 8 (آنچه روایت شده در مورد اینکه خداوند زمین خود را بدون حجّت وانمی گذارد)

از آن جمله :
1- روایتی از فرمایش مشهور امیر المؤمنین علیّ علیه السّلام است به کمیل بن زیاد نخعی که کمیل گوید:
امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه دستم را گرفت و مرا به سمت صحرا بیرون برد، وقتی به صحرا رسید آه عمیقی کشید و فرمود:- در اینجا کمیل کلام امیر- المؤمنین علیه السّلام را به درازا نقل می کند تا در پایان سخن آن حضرت، به این عبارت از فرمایش او می رسد که فرموده- جز این نباشد که زمین از حجّتی که به همراه برهان خود برای خدا قیام می کند خالی نمی ماند یا به صورت آشکار و معلوم، و یا بیمناک پنهان تا حجّتهای خدا و دلایل روشنگر او باطل نگردد».
آیا در فرمایش امیر المؤمنین علیه السّلام لفظ «آشکار و معلوم» روشنگر این نیست که منظور آن حضرت از کلمه معلوم، شخص و جایگاه آن حجّت بوده است؟ و همچنین فرموده آن حضرت: «یا بیمناک پنهان» آیا مراد این نیست که شخص آن حجّت غایب و جایش نامعلوم است؟ خداوند دادرس است.
2- ابو اسحاق سبیعی گوید:
از فرد مورد اطمینانی از اصحاب امیر المؤمنین علیه السّلام شنیدم که می گفت: امیر المؤمنین علیه السّلام در خطبه ای طولانی که در کوفه ایراد کرد، فرمود:
خداوندا ناگزیر تو باید دارای حجّتهائی در زمین خود باشی، حجتی پس از حجّت دیگر بر خلق خود که آنان را به دین تو هدایت کنند و به آنان دانش تو را بیاموزند تا پیروان اولیای تو از هم جدا نشوند، آن حجّت یا آشکار است ولی فرمانبرداری نمی شود، یا پنهان و نگران و مراقب خود است. اگر شخص آنان در حال آرامش و سکوتشان در حکومتهای ناحقّ از مردم غایب شده باشند، علم آنان که رواج یافته از مردم پنهان نمی شود و آداب ایشان در دلهای مؤمنین پابرجا است و بدان عمل می کنند و مؤمنین بدان چه تکذیب کنندگان از آن در هراسند و اسراف کاران نیز از آن شانه خالی می کنند مأنوسند، به خدا سوگند این سخن کالائی است که به رایگان به شما داده می شود، ای کاش کسی بود که آن را به یاری خردش (بگوش دل) می شنید و آن را می شناخت و باور می داشت و از آن پیروی می کرد و در راهش گام بر می داشت و بدان وسیله رستگار می شد. سپس آن حضرت می فرماید: چنین شخصی کیست؟ برای همین است که دانش وقتی عالمان را نیابد که نگهداریش کنند و همان گونه که آن را از عالم می شنوند به دیگران برسانند، پنهان می شود، پس از سخنی طولانی در این خطبه آن حضرت فرمود: خداوندا من می دانم که همه علم پنهان نمی گردد و ریشه هایش قطع نمی شود و تو زمینت را برای بندگان از حجّت خود خالی نمی گذاری، [حجّت تو ]یا آشکار است که فرمانبرداری می شود و یا نگران و پنهان است که فرمانش را نمی برند، تا حجّت تو باطل نشود و اولیای تو بعد از اینکه هدایتشان فرمودی گمراه نگردند- سپس خطبه را تا پایان ادامه داد-».
و این حدیث از طریق دیگری نیز از ابو اسحاق سبیعیّ از یکی از اصحاب امیر المؤمنین علیه السّلام که مورد اعتماد است نقل شده که گفت: امیر المؤمنین علیه السّلام این کلام را ایراد فرموده و هنگام سخنرانی آن حضرت بر منبر کوفه، او آن را از بر کرده است (که می فرمود): «خداوندا:- و مانند حدیث قبل را نقل کرده است-».
امام منتظر، خلیفه دوازدهم علیه السلام، و ذکر مولا امیر المؤمنین و نیز امامان پس از آن حضرت علیهم السلام، و هشدار آنان راجع به غیبت)
3 - اسحاق بن عمّار گوید:
از امام صادق علیه السّلام شنیدم که می فرمود: «زمین خالی نمی ماند مگر آنکه دانشمندی در آن باشد که هر گاه مؤمنان چیزی را افزودند آنان را باز گرداند، و اگر چیزی را کم کردند بر ایشان کامل کند».
4- عبد اللَّه بن سلیمان عامریّ گوید که امام صادق علیه السّلام فرمود:
«همواره در روی زمین حجّتی از جانب خدا خواهد بود که حلال و حرام را معرّفی می کند و مردم را به راه خدا می خواند».
5- حسین بن أبی العلاء گوید:
«به امام صادق علیه السّلام عرض کردم: آیا ممکن است زمین بدون امام بماند؟ فرمود: نه».
6- ابو بصیر از امام صادق علیه السّلام روایت کرده که آن حضرت فرمود:
«هرگز خداوند زمین را بدون وجود عالم رها نکرده است، اگر چنین نبود حقّ از باطل شناخته نمی شد».
7- ابو حمزه ثمالی از امام باقر علیه السّلام روایت کند که آن حضرت فرمود:
«به خدا قسم خداوند از زمانی که آدم را قبض روح فرموده، زمین خود را تاکنون رها نکرده است مگر اینکه در روی آن امامی بوده که به وسیله او هدایت به سوی خدا انجام می گرفته است، و او حجّت خدا بر بندگانش بوده، و پس از این هم زمین بدون امامی که حجّت خدا برای بندگان اوست باقی نمی ماند».
8- ابو حمزه ثمالیّ گوید:
«به امام صادق علیه السّلام عرض کردم: آیا ممکن است زمین بدون امام بماند؟ فرمود اگر زمین بدون امام بماند حتما فرو خواهد رفت».
9- محمّد بن فضیل از امام رضا علیه السّلام روایت کرده گوید:
«به آن حضرت عرض کردم: آیا هرگز زمین بدون امام خواهد ماند؟ فرمود: نه، عرض کردم: از امام صادق علیه السّلام برای ما روایت شده که زمین بدون امام نخواهد ماند مگر اینکه خداوند بر اهل زمین خشم گیرد- یا گفت بر بندگان خشم گیرد- پس آن حضرت فرمود: باقی نمی ماند [زمین بدون امام و اگر بماند ]در این صورت حتما فرو می رود».
10- ابو هراسه از امام باقر علیه السّلام روایت می کند که آن حضرت فرمود:
«اگر امام ساعتی از زمین برداشته شود زمین، اهلش (مردم و موجودات روی زمین) را در خود فرو خواهد برد و همچون دریا که اهل خود را دستخوش طوفان می کند زیر و رو خواهد ساخت».
(از این روایات استفاده می شود که خداوند مردم را مکلّف خلق فرموده چون به آنها عقل و اراده و اختیار داده است لذا تا هستند باید رهبر داشته باشند و الّا باید بساط خلقت آنان پرچیده شود).
11- وشّاء گوید:
«از امام رضا علیه السّلام پرسیدم: آیا ممکن است زمین بدون امام بماند؟
فرمود: نه، گفتم: برای ما روایت شده که زمین بدون امام نمی ماند مگر اینکه خدای عزّ و جلّ بر بندگان خشم گیرد، فرمود: (بدون امام) نمی ماند که اگر چنین شود زمین فرو می رود».