هفت تمسک امام علی (علیه السلام) به هفت پیامبر

1- از نوح علیه السلام كه به خداوند عرض كرد:

فَدَعَا رَبَّهُ أَنىّ‏ِ مَغْلُوبٌ فَانتَصِر( قمر: 10)

 «من مغلوب شده‏ام، انتقام بكش.»

 اگر مى‏گوييد نوح مغلوب نبود قرآن را تكذيب كرده‏ايد و اگر او را مغلوب مى‏دانيد پس براى

 امام علی علیه السلام  نيز آن عذر برقرار است.

 چنانچه خود حضرت  میفرمایند:

فوالله ما كان يلقى في روعي ولا يخطر ببالي أن العرب تزعج هذا الأمر من بعده صلى الله عليه وآله عن أهل بيته ، ولا أنهم منحوه عني من بعده .

. شرح نهج البلاغه ابن أبي الحديد ، ج6 ، ص95 و ج17 ، ص51 و الإمامة والسياسة – ابن قتيبه – چاپ مصر - ج1 – ص 133 .

به خدا سوگند ! باور نمي‌كردم و به ذهنم خطور نمي‌كرد كه عرب اين‌چنين به توصيه‌هاي پيامبر پشت پا بزند و خلافت را از خاندان رسالت دور سازد .

2-از ابراهيم خليل الرحمن علیه السلام كه فرمود:

وَ أَعْتزَلُكُمْ وَ مَا تَدْعُونَ مِن دُونِ الله....

مريم: 48.

 «از شما و آن چيزهايى كه به جاى خداى يكتا مى‏خوانيد كناره مى‏گيرم.»

اگر گمان داريد كه او بى‏تنفر از آنها كناره جست، كفر ورزيده‏ايد و اگر مى‏گوييد از ايشان بدی مى‏ديد و عزلت گزيد؛ اين عذر برای  امام علی علیه السلام  كه وصي هست نه پیغمبر بيشتر است.

چنانچه ابن مغازلى شافعى در كتاب «المناقب» به اسناد خود روايت مى‏كند:

 «پيامبر به على فرمود: همانا امت پس از من با تو ناجوانمردى و نيرنگ خواهند كرد.»

 شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 2، ص 18، كنز العمال، متقى هندى، ج 6، ص 157، در كتاب فضايل، سقيفه احمد بن عبد العزيز الجوهرى.

3- از لوط  علیه السلام كه به قومش گفت:

 «كاش در برابر شما قدرتى مى‏داشتم.»

هود: 80

اگر باور داريد كه او نيرويى نداشت و كناره گرفت پس اين براى من نيز وجود داشت.

چنانچه خود حضرت علی علیه السلام فرمودند

ما زلت مظلوما منذ قبض رسول الله

از روزي که پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) از دنيا رفت، همواره مظلوميت با من قرين بوده است.

شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد معتزلي، ج9، ص306

4-از حضرت يوسف علیه السلام  كه گفت:

 «اى پروردگار من، براى من زندان دوست داشتنى‏تر است از آنچه مرا بدان مى‏خوانند.»

يوسف: 33.

 اگر باور داريد كه او را به گناهى كه خشم خدا را برمى‏افروزد فرا خواندند و او زندان را برگزيد، پس من نيز در كار خود چنين بودم.

چنانچه امام علیه السلام در خطبۀ 217 نهج البلاغه مي‌فرمايد :

وَ أَغْضَيْتُ عَلَى الْقَذَى وَ شَرِبْتُ عَلَى الشَّجَا وَ صَبَرْتُ عَلَى أَخْذِ الْكَظَمِ وَ عَلَى أَمَرَّ مِنْ طَعْمِ الْعَلْقَمِ .

و خار در چشم فرو رفته ديده برهم نهادم ، و با گلوى استخوان در آن گير كرده ، جام تلخ را جرعه جرعه نوشيدم ، و در فرو خوردن خشم در امرى كه تلخ‏تر از گياه حنظل و درد ناك‏تر از فرو رفتن تيزى شمشير در دل بود شكيايى كردم .

5-و موسى بن عمران علیه السلام  كه گفت:

«و چون از شما ترسيدم گريختم ولى پروردگار من به من نبوت داد و مرا در شمار پيامبران در آورد.»

شعراء: 21.

 اگر برآنند كه او از هراس گريخت پس اين عذر براى وصى نيز هست.

چنانچه حضرت در خطبۀ 74 نهج البلاغه این عزلت را زماني كه مردم تصميم گرفتند با عثمان بيعيت كنند ، اینگونه بیان می فرمایند :

لَقَدْ عَلِمْتُمْ أَنِّي أَحَقُّ النَّاسِ بِهَا مِنْ غَيْرِي وَ وَ اللَّهِ لاَءُسْلِمَنَّ مَا سَلِمَتْ أُمُورُ الْمُسْلِمِينَ وَ لَمْ يَكُنْ فِيهَا جَوْرٌ إِلَّا عَلَيَّ خَاصَّةً الْتِمَاساً لِأَجْرِ ذَلِكَ وَ فَضْلِهِ وَ زُهْداً فِيمَا تَنَافَسْتُمُوهُ مِنْ زُخْرُفِهِ وَ زِبْرِجِهِ .

همانا مي‌دانيد كه سزاوارتر از ديگران به خلافت من هستم ، سوگند به خدا ! به آن‌چه انجام داده‌ايد گردن مى‏نهم ، تا هنگامى كه اوضاع مسلمين روبراه باشد ، و از هم نپاشد ، و جز من به ديگرى ستم نشود ، و پاداش اين گذشت و سكوت و فضيلت را از خدا انتظار دارم ، و از آن همه زر و زيورى كه بدنبال آن حركت مي‌كنيد ، پرهيز مي‌كنم .

حضرت نیز از ترس اینکه مبادا اوضاع مسلمین از هم نپاشد سکوت اختیار کرد.

خطبۀ 74 نهج البلاغه

6-و هارون علیه السلام  كه گفت:

 «اى پسر مادرم، اين قوم مرا زبون يافتند و نزديك بود كه مرا بكشند. مرا دشمن كام مكن و در شمار ستمكاران مياور.»

اعراف: 150.

 اگر مى‏گوييد، قومش او را ناتوان داشتند و آهنگ مرگش كردند همين براى من نيز بود.

امام علي عليه السلام در نامه‌اي به برادرش عقيل مي‌نويسد :

قَدْ أَجْمَعُوا عَلَى حَرْبِي كَإِجْمَاعِهِمْ عَلَى حَرْبِ رَسُولِ اللَّهِ ص قَبْلِي فَجَزَتْ قُرَيْشاً عَنِّي الْجَوَازِي فَقَدْ قَطَعُوا رَحِمِي وَ سَلَبُونِي سُلْطَانَ ابْنِ أُمِّي...

آنان در جنگ با من فراهم گرديدند، چنانكه پيش از من با رسول خدا (ص) جنگيدند.- قريش كيفر اين كار زشت را از خدا- ببيند كه رشته پيوند مرا پاره نمود و...

نهج البلاغة، نامۀ شمارۀ  36

7- از پیغمبرصلی الله علیه و اله و سلم كه به غار گريخت اگر باور داريد كه مشركان او را تهدید کردند و ترسانيدند و جز گريز چاره‏اى نداشت پس وصى براى اين عذر شايسته‏تر است.

پس برای امام علی علیه السلام هم کینه هایی مانند کینه های مشرکان در سینه ها بود که باعث حضرت را به ناچاری و خانه نشینی بکشاند.

پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم روزي به امير المؤمنين عليه السلام فرمود :

ضغائن في صدور اقوام لا يبدونها لك إلاّ من بعدى .

كينه هاي من در سينۀ بعضي از افراد مي بينم نسبت به تو كه آن ها پس از من آن كينه ها را به منصۀ ظهور خواهند رساند .

هيثمي وقتي به اين روايت مي رسد ، مي گويد روات آن ثقه هستند .