چه گروهی در قیامت انسان را شفاعت می‌کنند/ شرایط پذیرش توبه

آیت‌الله حسن رمضانی (استاد عرفان حوزه علمیه قم): توبه پشیمانی انسان همراه با ایستادن و توقف کردن است، برای اینکه توبه‌مان مورد پذیرش قرار بگیرد باید پشیمان شده و سپس توقف کنیم، نه اینکه به مسیر اشتباه قبلی ادامه دهیم، باید برگردیم و سیئات را به حسنات تبدیل کنیم، اینطور هم نباید فکر کنیم که یک گناهی را مداومت می‌کنیم و حال وقت زیاد است در آینده توبه می‌کنیم، این بهانه است شخص باید واقعاً به اشتباهاتش پی برده و در صدد جبران برآید.

شفاعت نیز همراه شدن با رهبر و امام است. برخی گفته‌اند شفاعت همان صورت هدایت است یعنی اگر شخص به فرد عالمی اقتدا کند و در مسیر صحیح قرار بگیرد این صورت دنیایی شفاعت است صورت اُخروی آن نیز همان دستگیری است. بنابراین دنیا مزرعه آخرت است اگر ما در دنیا چیزی را کاشتیم، در آخرت آن را درو می‌کنیم.

یکی از همین اموری که در آخرت برداشت می‌شود، شفاعت است این شفاعت باید در دنیا کاشته شود یعنی انسان در دنیا هدایت ببیند ، به عالم و صالح و امامی اقتدا کند و در مسیر صحیح قرار بگیرد و این امر یعنی از شفاعت در قیامت برخوردار شود پس کسی که در این دنیا در این مسیر قرار نگرفت به بیراهه رفته و نمی‌تواند مشمول شفاعت شود.

انتهای صلوات شعبانیه آمده که برخورداری از قیامت معلول اِتّباع سنت در دنیا است اگر ما در دنیا در راستای سنت نبوی حرکت کردیم به نتیجه می‌رسیم و نائل به شفاعت می‌شویم نه اینکه شفاعت نائل به ما شود، از این سمت باید قضیه سامان پیدا کند.

انسان گاهی سر کلاس یک استاد از شفاعت او برخوردار می‌شود یا از شفاعت ائمه‌ای مثل امام حسین(ع) در قیامت برخوردار می‌شود لذا ما روایت داریم که شهید شفاعت می‌کند، استاد، همسایه، امام در رأس جامعه، نویسنده، خطیب، اندیشمند، صالح، قرآن کریم و در نهایت ارحم الراحمین شفاعت می‌کند چرا که باب شفاعت و هدایت را خود او باز کرده است در نهایت هر کسی که در شعاع تأثیرگذاری در این دنیا هدایتی می‌بیند و اقتدایی که براساس آن می‌کند، برخوردار از شفاعت می‌شود و این یک فرمول کلی است.

شفاعت هم مثل هدایت شدت و ضعف دارد، شفاعت صورت هدایت است. رحمت الهی به گونه‌ای است که از لحظه‌ای که ایجاد می‌شود در پرونده ثبت می شود از همان لحظه انسان پشیمان شده و برمی‌گردد این خود یک حسنه است چه بسا این شخص از کسی که از ابتدا راه صحیح را طی کرده ثابت قدم تر شود، لذا استغفار درجه علیین است.

در روایات داریم برای استغفار و توبه دو شرط قوام، دو شرط صحت و دو شرط کمال است، دو شرط قوام شامل پشیمانی و عزم بر ترک گناه است، دو شرط صحت جبران آنچه تضعیف شده از حقوق الهی و حقوق مردم است و در نهایت دو شرط کمال نخست اینکه همانطور ذوق معصیت داشتیم مشقت طاعت را به نفس بچشانیم و دیگری اینکه گوشت‌هایی که براساس عصیان بر تن ما روییده همه ذوب شده و گوشت تازه براساس طاعت بر ما بروید.

این شرایط ششگانه را کیست که واقعاً بدان عمل کند؟ انسان‌ها در نهایتش اشکی می‌ریزند، دلشان شکسته شده و استغفاری می‌کنند فردا دوباره به همان راه رفته می‌روند این دیگر استغفار و توبه نیست، مسخره کردن خود در گام نخست و سپس ملکوت در گام دوم است.