تغییر ذائقه با طعم رسانه / آسیب شناسی نقش زنان در رسانه های غربی +تصاویر

يكي از رسالت‌هاي مهمي كه همواره رسانه‌های مختلف عهده‌دار آن هستند،‌ اهميت به مسئله جنسيت و تلاش براي انعکاس نابرابري‌هاي موجود بين زنان و مردان در شرايط عيني جامعه و الگوسازی صحیح در میان جوامع است.

رسانه‌ها بايد بتوانند نقش مؤثر خود را در تسهيل تغيير ارزش‌ها و هنجارها مطابق با ايده‌هاي انسانی- اسلامی، در جهت مشاركت فعال‌تر و وسيع‌تر زنان در سطح جامعه ايفا كنند.

در چنین شرایطی، بررسي رسانه‌هاي غربي بیانگر اين واقعیت است كه چهره ارائه ‌شده از زنان در این جوامع، تصويری غيرواقعي و توأم با تصورات كليشه‌اي جنسي است كه تنها به‌ این ویژگی‌ زنان پرداخته و از نمايش توانايي‌هاي بالقوه و بالفعل آن‌ها با هدف ایجاد و ترویج تصویری دلخواه و معرفی این قشر از جامعه، به ‌عنوان شخصیت‌هایی ضعیف و فرودست، خودداری می‌نماید.

حال اگر بازی های رایانه‌ای را نیز در رده رسانه‌های نوظهور طبقه‌بندي كنيم و تأثیرات بالای آن بر ذهن جوانان و ارائه الگو برای تغییر سبک زندگی را جدی بگیریم، تمامی موارد ذکر شده می‌توانند در مورد این سرگرمی عظیم و فراگیر هم مصداق‌هایی عینی پیدا کنند.

به طور مثال: در بسياري از بازي‌های رایانه‌ای شاهد این واقعیت هستیم كه اغلب قهرمان های این بازی‌ها را مردانی بسيار قوي، جنگنده و تيزهوش تشکیل می‌دهند و در کنار آن‌ها، زنان اغلب نقشی كمرنگ و بی تأثیر دارند و معمولاً، بيشتر به‌ عنوان ابزار جلب رضايت مردان ظاهر می‌شوند!

«جاستين كسل» و «هنري جنگينز» در سال 1998 كتابي تحت عنوان «از باربي تا جنگجوي مرگ‌آور» را توسط انستيتوي فنّاوری ماساچوست منتشر كردند كه در آن از حضور كمرنگ زنان در فعاليت‌هاي مربوط به آي‌تي انتقاد شده بود و در مورد روند تاريخي مردگرایی در فضاي فنّاوری ارتباطات و فعاليت اندك زنان در اين فضاها و حتي در بازي‌هاي رایانه‌ای بحث شده بود.

تبعیض جنسیتی در رسانه‌های غربی و استفاده ابزاری از زنان، در کنار ارائه الگوهای ناصحیح به دختران، از جمله مواردی هستند که باید مورد بررسی و موشکافی دقیق قرار گیرند.

اما به طور کلی در یک بررسی اجمالی، پس از بررسی بیشتر فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و بازی های رایانه‌ای می‌توان نتایج مهم زیر را در مورد تبعیض های جنسیتی و ارائه الگوهای جدید (غلط) به دختران ارائه نمود:

1- در اغلب رسانه‌های تصویری شاهد عدم توازن جنسیتی هستیم.

2- در اکثر قریب به‌اتفاق این آثار، هنگام نمایش شخصیت های مؤنث، این شخصیت‌ها به‌صورتی بیش‌ازحد سکسی نمایش داده می‌شوند.

3- تعداد مردان در این رسانه‌ها تقریباً سه برابر شخصیت های زن هستند.

4- پس از بررسی چهار هزار شخصیت مؤنث (انسان و یا حیوان)، مشخص شد که این شخصیت‌ها پنج برابر شخصیت های مذکر در آثار برسی شده آرایش می‌کنند و یا رفتارهای اغواگرانه و وسوسه کننده از خود نشان می‌دهند. همچنین با احتمال یک به سه این شخصیت‌ها لباس های جلف و تحریک‌آمیز می‌پوشند.

5- زمانی که زنان در فیلم‌ها و بازی های کودکان ظاهر می‌شوند، با احتمال بیشتری از خود رفتارهای محرک نشان می‌دهند، اغوا می‌شوند و یا اقدامات رومانتیک از خود بروز می‌دهند.

6- به گونه‌ای دراماتیک و اغواگرانه، زنان در این آثار، سه برابر مردان بدن های موزون و متناسب دارند و بدین ترتیب الگوی یک بدن کشیده و لاغر و ترکه‌ای را از اولین سال های عمر به کودکان ما تحمیل می‌کنند. به گونه‌ای که یکی از نمایندگان شرکت سونی دراین‌باره این‌طور اظهارنظر کرده که:

"در بدن های استخوانی نمایش داده شده از زنان در فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و بازی های رایانه‌ای هیچ جایی برای رحم وجود ندارد!"

آمارهای ارائه‌ شده در بالا، واقعیاتی هستند که رسانه‌های غربی به شدت در حال گسترش آن در میان ملل مختلف و به‌خصوص جوامع اسلامی هستند. تغییر پوشش دختران، پایین بودن میل ازدواج در بین جوانان، پرخاشگری و بزه، سست شدن پایه‌های بنیان خانواده، مدگرایی و مصرف‌گرایی و... تنها بخشی از تأثیرات چنین حجمه فرهنگی گسترده‌ است که هر روز جوانان ما با آن دست‌به‌گریبان هستند و برای مقابله با آن، توجه ویژه مسئولین لازم و ضروری است. البته در این بین نباید از نقش خانواده ها غافل شد، زیرا اولین ریشه های شکل گیری فرهنگی و هویتی هر فرد را باید در تعالیم خانوادگی وی جستجو کرد.

به امید دقت بیشتر مسئولین و خانواده ها به این موارد. 

• نویسنده: محمود بلالی

• vgpostmortem